Bài học đắt giá từ vụ kê khống hàng trăm ngôi mộ giả để nhận đền bù
Ngày 11/8, Đại tá Võ Thành Kỳ, Chánh Văn phòng Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Thừa Thiên-Huế cho biết, Cơ quan CSĐT vừa khởi tố thêm 13 đối tượng trong vụ án kê khống mộ giả để chiếm đoạt tiền Nhà nước xảy ra tại dự án đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật khu dân cư Bắc Hương Sơ (dự án Bắc Hương Sơ) tại phường Hương Sơ, TP Huế.
Như vậy, liên quan đến vụ án này hiện đã có 71 đối tượng bị khởi tố. Vụ án hiện vẫn đang được tiếp tục điều tra, mở rộng.
Theo Cơ quan điều tra, trong số 13 đối tượng bị khởi tố, có 1 đối tượng bị khởi tố về hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ là Đặng Minh Tuấn (SN 1982, trú phường Phú Nhuận, TP Huế), nguyên là chuyên viên Trung tâm Phát triển Quỹ đất (PTQĐ) TP Huế. Trong quá trình được giao nhiệm vụ tham gia giám sát di dời mồ mả tại dự án Bắc Hương Sơ, Tuấn đã có hành vi lợi dụng quyền hạn trong nhiệm vụ được giao để thực hiện các hành vi trái phép. Thời điểm kiểm tra tại thực địa, Tuấn đã lập và ký xác nhận 39 mộ giả. Hành vi này làm thiệt hại tài sản của Nhà nước số tiền hơn 68 triệu đồng.
Đối với 12 đối tượng gồm: Nguyễn Văn Lợi, Nguyễn Văn Đông, Nguyễn Thi, Võ Văn Ao, Hoàng Văn Mật, Hoàng Văn Hiền, Võ Cuộc, Võ Đán, Võ Hữu Ngoạn, Võ Tài, Hồ Văn Được, Phan Văn Lộc (cùng trú tại TP Huế, Thừa Thiên-Huế) bị khởi tố về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Các đối tượng này đã có hành vi thông đồng cùng nhóm cán bộ kê khống tổng cộng 148 ngôi mộ giả để nhận tiền đền bù, hỗ trợ nhằm chiếm đoạt tiền của Nhà nước, gây thiệt hại với số tiền hơn 243 triệu đồng.
Được biết, trong năm 2019 và năm 2020, Ban Quản lý Dự án (QLDA) Đầu tư xây dựng khu vực TP Huế được UBND TP Huế giao làm chủ đầu tư dự án Bắc Hương Sơ. Sau đó, đơn vị này đã ký hợp đồng kinh tế theo từng khu vực với Trung tâm PTQĐ TP Huế để giải phóng mặt bằng và bàn giao lại cho chủ đầu tư triển khai dự án. Lợi dụng việc đền bù giải phóng mặt bằng, một số cán bộ làm nhiệm vụ và người dân đã thông đồng lập khống hàng trăm mộ giả để chiếm đoạt tiền của Nhà nước.
Từ giữa năm 2021 đến ngày 10/8, đã có tổng cộng 71 đối tượng bị khởi tố liên quan đến vụ kê khống mộ giả. Đáng nói, trong số đó có nhiều cán bộ Nhà nước vướng vào vòng lao lý. Dư luận cho rằng, nếu những người cán bộ này không “bắt tay” thì các đối tượng trên rất khó có cơ hội để chiếm đoạt tiền của Nhà nước.
Trước đó, cơ quan Công an đã khởi tố, bắt tạm giam Nguyễn Văn Quý (SN 1978), nguyên Phó trưởng Phòng VH-TT thị xã Hương Trà, Thừa Thiên-Huế; Nguyễn Quyền (SN 1954) cùng 2 con trai Quyền là Nguyễn Văn Hiền (SN 1986) và Nguyễn Quốc Hùng (SN 1979). Quá trình điều tra, cơ quan Công an xác định, trong 2 năm 2019 và 2020, Ban QLDA Đầu tư xây dựng khu vực TP Huế, đơn vị chủ đầu tư dự án Bắc Hương Sơ ký hợp đồng kinh tế theo từng khu vực với Trung tâm PTQĐ TP Huế về việc giải phóng mặt bằng, tạo quỹ đất tái định cư để bàn giao lại cho chủ đầu tư để triển khai.
Quá trình giải phóng mặt bằng, dự án liên quan đến nhiều mồ mả của người dân trong diện phải di dời được Nhà nước bồi thường, hỗ trợ. Sau khi ký hợp đồng kinh tế giải phóng mặt bằng với chủ đầu tư, Trung tâm PTQĐ TP Huế hợp đồng lại Doanh nghiệp Hiền Đức Ngọ đóng tại phường An Tây (TP Huế) do Nguyễn Quyền làm chủ doanh nghiệp. Theo đó, doanh nghiệp này thực hiện việc phát quang, giăng dây, khoanh vùng và cắm thẻ lên các ngôi mộ phải di dời ở khu vực Bắc Hương Sơ.
Sau khi nghe thông tin dự án sắp triển khai, mồ mả di dời được Nhà nước bồi thường, bên cạnh lăng mộ có hài cốt và một số mộ gió vun lên từ trước để giữ đất; nhiều cá nhân, hộ gia đình đã vun thêm mộ giả với mục đích kê khai, nhận thêm nhiều tiền bồi thường. Theo thỏa thuận, các đối tượng được người dân chi trả mỗi ngôi mộ từ 800-900 nghìn đồng. Ngoài ra, các đối tượng còn hưởng lợi từ việc bán hòm gỗ hoặc các om sành để đựng tro cốt. Lợi dụng điều này, Nguyễn Quyền đã câu kết với Hiền, Hùng và Quý thỏa thuận với người dân có mồ mả nằm trong dự án để làm hợp đồng cất bốc mồ mả; liên hệ với tổ công tác liên ngành xác nhận có mộ di dời, liên hệ với chính quyền địa phương xác nhận có mộ đưa đến chôn để người dân có thủ tục quyết toán, nhận tiền bồi thường.
Các đối tượng đã thỏa thuận, kê khống 353 mộ giả, chiếm đoạt của Nhà nước số tiền hơn 700 triệu đồng. Cơ quan điều tra khẳng định, mặc dù số tiền các đối tượng chiếm đoạt của Nhà nước không lớn, tuy nhiên hành vi các đối tượng rất nguy hiểm và nếu không xử lý nghiêm thì có khả năng sự việc này sẽ lặp lại ở những dự án tương tự, gây thất thoát ngân sách Nhà nước.
Quá trình đấu tranh với các đối tượng, mở rộng điều tra; Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Thừa Thiên-Huế khởi tố 3 cán bộ về hành vi vi phạm quy định về bồi thường, hỗ trợ, tài định cư khi Nhà nước thu hồi đất, gồm: Dương Nhật Phong (SN 1983, chuyên viên Ban QLDA Đầu tư xây dựng khu vực TP Huế); Nhiêu Khánh Phước Hưng (SN 1979), Đoàn Văn Hoài (SN 1964), đều là chuyên viên Trung tâm PTQĐ TP Huế, đã lợi dụng chức năng, nhiệm vụ được phân công để thực hiện kiểm kê, xác nhận số lượng mồ mả di dời không đúng thực tế, khi tham gia công tác giải phóng mặt bằng tại dự án Bắc Hương Sơ. Các đối tượng này đã làm sai lệch hồ sơ bồi thường giải phóng mặt bằng, liên quan đến việc kê khai khống 353 mộ giả, dẫn đến bồi thường không đúng đối tượng, gây thiệt hại ngân sách Nhà nước hơn 700 triệu đồng.
Bên cạnh đó, Cơ quan điều tra cũng khởi tố 2 cán bộ, gồm: Nguyễn Ngọc Hải Đăng và Nguyễn Anh Khoa (từng là cán bộ Đội Cảnh sát Kinh tế Công an TP Huế) bị khởi tố về hành vi vi phạm quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi nhà nước thu hồi đất. Quá trình thực hiện nhiệm vụ, Đăng và Khoa đã có hành vi trực tiếp ký xác nhận khống số mồ mả giả vào biên bản xác nhận di dời để người dân chiếm đoạt tiền của Nhà nước…
Theo Cơ quan điều tra, đến nay, liên quan vụ kê khống hàng trăm ngôi mộ giả để nhận tiền đền bù của Nhà nước tại dự án Bắc Hương Sơ, đã có tổng cộng 71 bị can bị khởi tố. Hiện, vụ án vẫn chưa kết thúc. Công an tỉnh Thừa Thiên-Huế vẫn đang trong quá trình điều tra, mở rộng và sẽ tiếp tục xử lý nghiêm những đối tượng liên quan.