Iran làm giàu uranium cấp độ cao, cộng đồng quốc tế phản ứng ra sao?

• Iran dọa biến tàu sân bay Mỹ thành tàu ngầm trong vài giờ
• "Đòn đáp trả " của Iran với vụ Mỹ ám sát tướng Soleimani
• Thỏa thuận hạt nhân Iran đứng trước nguy cơ trở về con số 0

Reuters ngày 5/1 dẫn thông báo của Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) xác nhận Iran đã bắt đầu quá trình làm giàu uranium mức 20%, cấp độ cao nhất mà nước này từng đạt được trước khi thỏa thuận hạt nhân 2015 được Tehran ký với các cường quốc thế giới.

Bên trong cơ sở hạt nhân Fordow của Iran. Ảnh: AlJazeera

IAEA cho biết, Iran đã đưa các thanh nhiên liệu uranium độ tinh khiết 4,1% vào 6 máy ly tâm hiện đại để làm giàu nó lên 20%. Hoạt động làm giàu được Iran thực hiện ở cơ sở hạt nhân ngầm Fordow.

Uranium được coi là làm giàu ở cấp độ thấp nếu tỷ lệ đồng vị uranium-235 của nó từ 0,7% đến 20%. Uranium được coi là có độ tinh khiết cao nếu tỷ lệ đồng vị uranium-235 trong nó vượt ngưỡng 20%.

Cách đây vài ngày, Iran công khai thông tin họ sẽ tăng cấp độ uranium làm giàu, trong bước đi được cho là để trả đũa việc nhà khoa học hàng đầu nước này Mohsen Fakhrizadeh bị ám sát cách đây 2 tháng.

Trước thông tin trên, Liên Hợp Quốc ngày 4/1 đã phát thông điệp kêu gọi Iran khẩn trương tuân thủ thỏa thuận 2015, vốn chỉ cho phép Iran làm giàu uranium ở mức 3,67%. Liên minh châu Âu (EU) cùng ngày cảnh báo bước đi của Tehran là một "sự chệch hướng đáng kể" và sẽ có phản ứng phù hợp trong tương lai.

Cùng ngày, một người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ cho rằng, quyết định trên của Iran là động thái "tống tiền hạt nhân". Israel, đồng minh của Mỹ và là đối thủ của Iran ở Trung Đông, kêu gọi cộng đồng quốc tế "phản ứng kiên quyết" với Tehran.

Trong khi đó, Nga, thành viên của thỏa thuận hạt nhân 2015, nhìn nhận động thái mới của Iran về việc tiếp tục làm giàu uranium lên 20%, là đáng tiếc song không nên "bi kịch hóa" việc đó, bởi mọi vấn đề liên quan đến chương trình hạt nhân của Iran vẫn minh bạch và có thể kiểm chứng.