Indonesia “sốt” vì tỷ giá

• Tăng cường hợp tác giữa Indonesia và Việt Nam về xây dựng và bất động sản
• Indonesia lại lao đao vì đánh bom liều chết gần trụ sở cảnh sát
• Indonesia hoảng loạn vì đánh bom liều chết liên hoàn

Động thái này đánh dấu nỗ lực mới nhất của các nhà hoạch định chính sách tại các thị trường mới nổi ứng phó với ảnh hưởng của đồng USD tăng giá mạnh thời gian gần đây.

Tờ Wall Street Journal cho biết, lãi suất cơ bản đồng Rupiah được nâng 0,25 điểm %, lên mức 4,75% từ 4,5% trước đó. Đợt tăng lãi suất lần này không nằm ngoài dự báo của giới quan sát. Trước đó, Bank Indonesia đã nâng lãi suất 0,25 điểm % vào hôm 17-5.

"Đây là một bước đi mang tính phòng ngừa", lường trước việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) nâng lãi suất và ứng phó với "những rủi ro trên thị trường tài chính toàn cầu" - ông Perry Warjiyo - Thống đốc Bank Indonesia,  tuyên bố. Ông Perry cũng để ngỏ khả năng sẽ có thêm những đợt tăng lãi suất "chừng mực" trong thời gian tới nếu cần thiết.

Trong phiên giao dịch ngày 30-5, tỷ giá đồng Rupiah so với USD tăng 0,1%. Tuần trước, đồng tiền này sụt xuống mức thấp nhất 31 tháng so với USD, mà nguyên nhân là sự tăng giá trên diện rộng của đồng bạc xanh. Từ đầu năm đến nay, Rupiah đã mất giá 3% so với USD, bất chấp Bank Indonesia đã bơm hàng tỷ USD vào thị trường để hỗ trợ tỷ giá đồng nội tệ. Theo dữ liệu của Thomson Reuters, trong tuần từ 21 đến 27-5, đồng Rupiah mất giá tới 4,5%.

Trong vòng một tháng qua, Ngân hàng Trung ương các nền kinh tế mới nổi đã có hàng loạt động thái nhằm cứu tỷ giá đồng nội tệ khỏi giảm sâu trước đồng USD đang liên tục tăng giá. Argentina đã tăng lãi suất chủ chốt lên 40% sau một loạt đợt tăng liên tiếp từ cuối tháng 4. Nước này cũng đã phải xin Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) cấp hạn ngạch tính dụng sau khi đã "đốt" hàng tỷ USD trong dự trữ ngoại hối để cứu tỷ giá.

Trong một cuộc họp khẩn cấp vào tuần trước, Thổ Nhĩ Kỳ đã nâng lãi suất thêm 3 điểm %; đồng thời quyết định đơn giản hóa chính sách tiền tệ để hỗ trợ tỷ giá đồng Lira. Philippines cũng đã nâng lãi suất vào đầu tháng 5. Và các chuyên gia kinh tế tin rằng Ấn Độ sẽ sớm hành động tương tự để kiềm chế lạm phát. Đây là một sự thay đổi lớn đối với nhiều ngân hàng trung ương ở châu Á, bởi cho tới gần đây nhiều ngân hàng trung ương tại khu vực này vẫn thoải mái với việc giữ chính sách tiền tệ "án binh bất động" trong môi trường đồng USD yếu.

Những dấu hiệu về đà tăng trưởng kinh tế chậm lại tại các quốc gia và khu vực ngoài Mỹ, đặc biệt là ở Eurozone, đã thúc đồng USD tăng giá mạnh kể từ cuối tháng 4. Đồng USD mạnh lên đặt ra thách thức lớn cho các quốc gia có những khoản nợ lớn bằng USD; đồng thời hạn chế khả năng sinh lời khi các nhà đầu tư mua trái phiếu đồng nội tệ của các quốc gia mới nổi.

Thực tế này đặt các quốc gia có mức nợ nước ngoài cao vào tình thế dễ tổn thương trước những thay đổi đột ngột về tâm lý của giới đầu tư. Khối ngoại nắm 38,4% dư nợ trái phiếu Chính phủ Indonesia vào thời điểm cuối tháng 4, một tỷ lệ được cho là cao - theo đánh giá của ANZ. Cũng theo ANZ, các nhà đầu tư nước ngoài đã bán ròng 4,5 tỷ USD cổ phiếu và trái phiếu Indonesia từ tháng 2 đến tháng 4 năm nay.

Chỉ số chính của thị trường chứng khoán Indonesia đã giảm 4,4% trong năm nay, trong khi lợi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm của nước này đã tăng lên mức 7,168% từ mức 6,307% vào cuối năm ngoái. Theo dự báo, từ nay đến cuối năm Bank Indonesia sẽ không thay đổi lãi suất, bởi nền kinh tế nước này giờ đã vững vàng hơn so với năm 2013 - thời điểm mà kỳ vọng về việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) thay đổi chính sách đã châm ngòi cho một đợt thoái vốn ồ ạt khỏi các thị trường mới nổi.

Tuy vậy, Indonesia vẫn ở trong tình trạng "thâm hụt kép": thâm hụt tài khoản vãng lai của nước này trong quý 1/2018 tương đương khoảng 2,1% tổng sản phẩm trong nước (GDP), còn thâm hụt ngân sách cùng kỳ vào khoảng 0,4% GDP. Theo ông Prinyanka Kishore, Trưởng bộ phận Ấn Độ và Đông Nam Á thuộc Công ty nghiên cứu Oxford Economics tại Singapore, nếu các thị trường mới nổi chịu sức ép, thì các quốc gia có thâm hụt kép như vậy sẽ khó tránh khỏi tác động tiêu cực.

Đồng Rupiah đã trở thành một trong những đồng tiền chịu tác động nặng nề nhất ở khu vực châu Á khi các nhà đầu tư nước ngoài rút vốn khỏi thị trường khu vực và chuyển về Mỹ trong bối cảnh lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ tăng và đồng USD mạnh lên.

Giá trị sa sút của đồng Rupiah có thể gây ra vấn đề lớn cho khối nợ ngoại tệ không hề nhỏ của Indonesia, và dòng vốn chảy khỏi thị trường trái phiếu Indonesia là một tin xấu đối với Chính phủ nước này.