Tổ tự quản những người một thời lầm lỡ

• Nơi bình yên của những mảnh đời lầm lỡ
• Tổ tự quản an ninh trật tự - sức mạnh đoàn kết toàn dân
• Hiệu quả từ mô hình tổ tự quản đảm bảo ANTT nông thôn1

Khối 17, phường Hà Huy Tập, thành phố Vinh (Nghệ An) từng được biết đến là một trong những địa bàn tương đối phức tạp về các loại tệ nạn xã hội như ma túy, trộm cắp tài sản và cố ý gây thương tích. Nơi đây có Trường Đại học Kinh tế Nghệ An cùng nhiều cơ quan, doanh nghiệp nên số lượng người vãng lai, tạm trú hằng năm tương đối lớn, dẫn đến phức tạp về ANTT.

Năm 2010, Thượng tá Nguyễn Hồng Ngãi, cán bộ công tác tại Phòng Cảnh sát giao thông đường bộ, đường sắt Công an tỉnh Nghệ An, nhận quyết định về hưu sinh hoạt tại địa phương. Khi nghe bà con phản ánh, cán bộ địa phương nói về cái khó trong việc lập lại trật tự trị an trên địa bàn, ông Ngãi đã trực tiếp gặp gỡ và trao đổi với Đại tá Trần Ngọc Tú, lúc bấy giờ là Phó trưởng Công an TP Vinh (nay là Trưởng Công an TP Vinh) phụ trách phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ, đề xuất để đứng ra thành lập tổ tự quản về ANTT.

Ý tưởng trên nhận được sự ủng hộ của lãnh đạo Công an thành phố Vinh và Công an tỉnh Nghệ An. Tuy nhiên, vì một số lý do khách quan nên mãi đến năm 2014, ý tưởng đó của ông Nguyễn Hồng Ngãi mới được thực hiện. Trong suốt thời gian dài, đích thân ông Ngãi đã tự mình tìm hiểu, sau đó quyết định thành lập tổ tự quản của những người đã từng một thời lầm lỡ, nay trở về sinh sống, làm ăn trên địa bàn.

Tổ tự quản những người lầm lỗi tại cộng đồng gặp mặt các thành viên.

Chia sẻ về ý tưởng này, ông Ngãi cho biết: Qua nắm bắt thực tế, bản thân ông nhận thấy trong số hơn 10 trường hợp đã thụ án xong, đang sinh sống trên địa bàn, phần lớn đều gặp khó khăn trong quá trình tái hòa nhập cộng đồng, vì khó tiếp cận vốn vay và bị kỳ thị, xa lánh. Cần có một tổ chức đứng ra để làm chỗ dựa về tinh thần, không chỉ giúp họ hoàn lương, tái hòa nhập cộng đồng bền vững mà đây còn là lực lượng nòng cốt để đảm bảo an ninh, trật tự trên địa bàn.

Với ý nghĩ đó, bản thân ông Ngãi đã táo bạo đề xuất mô hình “Tổ tự quản những người một thời lầm lỡ”. Tháng 8-2016, mô hình này chính thức ra mắt, với 8 thành viên là những người đã từng có quá khứ lầm lỗi, 2 trong số này đang thụ án trong trại giam vẫn được “kết nạp”, trong đó có 7 nam và 1 nữ.

Lần đầu tiên, mô hình này không trực thuộc lực lượng Công an các cấp mà do khối trưởng quản lý, 3 tháng sinh hoạt 1 lần. Tại các cuộc họp, ngoài các thành viên, thân nhân của họ cũng được mời đến tham dự để nghe báo cáo về nỗ lực hoàn lương của từng thành viên, qua đó giúp họ có thêm động lực để tiếp tục phấn đấu.

Ông Ngãi trăn trở: Để thành lập và đưa mô hình này đi vào hoạt động ổn định là cả một quá trình gian nan, khó khăn. Bởi người lầm lỗi thường hay mặc cảm về quá khứ, cộng với một bộ phận cộng đồng thường có thái độ kỳ thị, xa lánh nên họ chọn lối sống thu mình, khép kín. Chính vì vậy, để vận động, thuyết phục những người này tham gia vào các tổ chức, hoạt động mang tính chất tập thể, cộng đồng phải mất rất nhiều thời gian.

Đối với mô hình “Tổ tự quản những người một thời lầm lỡ” do ông Nguyễn Hồng Ngãi tự quản, sau khi tập hợp được những người này, với cái “uy” của người cán bộ Công an về hưu, cộng với nhiều việc ông làm vì sự hòa nhập cộng đồng của những người lầm lỗi, các thành viên đã tin cậy, dựa vào nhau để quên đi quá khứ, đồng thời trở thành cánh tay nối dài của chính quyền và lực lượng Công an trong công tác bảo đảm ANTT trên địa bàn.

Đến thời điểm hiện nay, sau gần 1 năm thành lập, Tổ tự quản đã giúp vay vốn, tạo công ăn việc làm ổn định cho 6 thành viên đã hoàn lương, hai thành viên còn lại sắp sửa mãn hạn tù, những người trong tổ đã có kế hoạch để đón nhận, đào tạo nghề, giúp có công ăn việc làm ổn định.

Tiêu biểu trong số những thành viên đã trưởng thành thông qua tổ tự quản này có thể kể đến trường hợp của anh Nguyễn Đình Hóa (50 tuổi), từng là “con nghiện”, phải thụ án tù vì liên quan đến ma túy. 

Sau khi trở về địa phương, được sự dìu dắt của ông Nguyễn Hồng Ngãi và các thành viên trong tổ, anh Hóa được chính quyền địa phương, các tổ chức đoàn thể quan tâm, tạo điều kiện vay vốn làm ăn sản xuất. Đến nay, không chỉ vững vàng về kinh tế, anh Hóa còn trở thành dân quân tự vệ của phường.

Đại tá Trần Ngọc Tú, Trưởng Công an thành phố Vinh cho biết: “Tổ tự quản những người một thời lầm lỡ” tại phường Hà Huy Tập là mô hình tiêu biểu về đảm bảo ANTT, đã góp phần cùng Công an phường và các tổ chức đoàn thể khác đảm bảo vững chắc tình hình ANTT tại địa phương. Thông qua tổ chức này, cơ quan chức năng cũng đã kịp thời phát hiện, xử lý nhiều vụ việc liên quan đến tình hình ANTT. 

Theo Đại tá Trần Ngọc Tú, đây là mô hình tốt, có thể nhân rộng để trở thành nhân tố mới trong phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ.