Xử lý dứt điểm vấn nạn tin nhắn rác và cuộc gọi rác

• Người dùng di động sẽ được đăng ký từ chối nhận cuộc gọi rác, tin nhắn rác
• Tăng cường giải pháp ngăn chặn tin nhắn rác quay trở lại
• 5 nhà mạng cùng ký cam kết mạnh tay chặn tin nhắn rác

Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 91/2020/NĐ-C thay thế Nghị định số 90/2008/NĐ-CP và Nghị định số 77/2012/NĐ-CP về chống tin nhắn rác, thư điện tử rác, cuộc gọi rác. Nghị định có hiệu lực thi hành từ ngày 10/10/2020. 

Theo lãnh đạo Cục An toàn thông tin (ATTT), Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT), Nghị định số 91/2020/NĐ-CP về chống tin nhắn rác, thư điện tử rác, cuộc gọi rác đã đưa ra định nghĩa mới và biện pháp mới để cơ quan quản lý nhà nước có cơ sở để xử lý dứt điểm vấn nạn này.

Sẽ tăng cường các biện pháp kỹ thuật để bảo vệ người dùng trước vấn nạn tin nhắn rác, cuộc gọi rác.

Thực tế, Bộ TT&TT trước đây đã tham mưu cho Chính phủ, ban hành những chính sách để xử lý tin nhắn rác, thư điện tử rác, cuộc gọi rác. Những chính sách này bước đầu đã tác động và giảm đáng kể, nhưng chưa thể xử lý dứt điểm vấn nạn này. 

Vì vậy, trong năm 2019, Bộ trưởng Bộ TT&TT  Nguyễn Mạnh Hùng đã chỉ đạo quyết liệt việc xây dựng dự thảo Nghị định mới trình Chính phủ thay thế hai Nghị định 90/2008/NĐ-CP và Nghị định 77/2012/NĐ-CP về chống thư rác. Việc Chính phủ đã ban hành Nghị định thay thế số 91/2020/NĐ-CP về chống tin nhắn rác, thư điện tử rác, cuộc gọi rác nhằm quyết tâm “quét” sạch tin nhắn rác, cuộc gọi rác và thư điện tử rác.

Nghị định này đưa ra các biện pháp quản lý mới nhằm hạn chế tin nhắn rác, thư điện tử rác, cuộc gọi rác; thúc đẩy thị trường quảng cáo hợp pháp qua tin nhắn, thư điện tử và cuộc gọi.

Trong đó, công cụ đầu tiên phải kể đến là đưa ra “định nghĩa mới” về tin nhắn rác, thư rác và cuộc gọi rác. Cụ thể, trong nghị định mới về chống tin nhắn rác đã định nghĩa lại ngoài các tin nhắn mà pháp luật cấm (cũng được gọi là tin nhắn rác) thì “Tin nhắn rác là tin nhắn quảng cáo mà không được sự đồng ý trước của người sử dụng hoặc tin nhắn quảng cáo vi phạm các quy định về gửi tin nhắn quảng cáo tại Nghị định này”. 

Để khách hàng chấp nhận những tin nhắn thì nhà mạng sẽ phải gửi tin nhắn cho khách hàng có đồng ý nhận tin nhắn quảng cáo hay không. Nếu khách hàng không nhắn tin đồng ý xác nhận mà vẫn bị nhà quảng cáo và nhà mạng nhồi tin nhắn quảng cáo sẽ bị xử phạt theo quy định với mức phạt từ 5 triệu đồng đến 10 triệu đồng. 

Đối với cuộc gọi rác, Nghị định cũng đã quy định khái niệm cuộc gọi quảng cáo, cuộc gọi rác và biện pháp quản lý đối với đối tượng mới này. Qua đó lấp được lỗ hổng thiếu quy định về ngăn chặn cuộc gọi rác hiện nay. Quy định này không chỉ bảo vệ người dùng trước cuộc gọi rác mà còn tạo cơ sở cho doanh nghiệp, tổ chức thực hiện các cuộc gọi quảng cáo đúng pháp luật và thúc đẩy kinh tế, giúp cho việc quảng cáo của người quảng cáo gặp được đúng nhu cầu cần tiếp nhận quảng cáo của khách hàng.

Cũng theo ông Nguyễn Khắc Lịch, việc quy định rõ ràng khái niệm về tin nhắn rác như trong Nghị định mới sẽ giúp cho công tác quản lý nhà nước về tin nhắn rác được thực hiện dễ dàng và việc triển khai các biện pháp ngăn chặn tin nhắn rác của các doanh nghiệp viễn thông được thuận lợi, đồng bộ hơn và người dân cũng hiểu rõ và nhận dạng tin nhắn rác được dễ dàng hơn. 

Điều này cũng đã thể hiện rõ sự quyết liệt, quyết tâm của Chính phủ và Bộ TT&TT đối với việc ngăn chặn tin nhắn rác, thư điện tử rác, cuộc gọi rác trong thời gian tới. Đồng thời, đây cũng là nền  tảng vững chắc để Chính phủ và Bộ TT&TT thực hiện cam kết đối với Quốc hội trong việc giải quyết dứt điểm vấn nạn tin nhắn rác.

Cùng với việc đưa ra các định nghĩa mới chặt chẽ để xử lý dứt điểm vấn nạn tin nhắn rác, cuộc gọi rác, Nghị định cũng quy định việc xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia danh sách các thuê bao từ chối nhận mọi quảng cáo (National Do not call-DNC) bằng cách cho phép các thuê bao đăng ký hoặc hủy đăng ký thông qua cú pháp tin nhắn gửi về đầu số 5656 để có thể giám sát hoạt động gửi quảng cáo đúng quy định của pháp luật và hạn chế tin nhắn rác, cuộc gọi rác. 

Theo ông Nguyễn Khắc Lịch, đây được coi là giải pháp bảo vệ người sử dụng thuê bao di động trước những cuộc gọi, tin nhắn rác; giúp cho người dân có được một công cụ mạnh để bảo vệ mình trước những tin nhắn, cuộc gọi quảng cáo đồng thời góp phần giám sát việc gửi quảng cáo của các tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân. Đặc biệt, Nghị định mới cũng yêu cầu các doanh nghiệp phải xây dựng, vận hành hệ thống kỹ thuật để chống, ngăn chặn tin nhắn rác, thư điện tử rác, cuộc gọi rác áp dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn và các giải pháp công nghệ tiên tiến để bảo vệ khách hàng. 

“Bộ TT&TT sẽ xây dựng danh sách đen địa chỉ IP/dải IP (IP Blacklist) phát tán thư điện tử rác từ các nguồn thương mại và phi thương mại để làm cơ sở dữ liệu chung với mục đích cập nhật, chia sẻ đến các hệ thống máy chủ thư điện tử của các nhà cung cấp dịch vụ Internet, tổ chức nhằm hạn chế việc bị lạm dụng để phát tán thư điện tử rác từ các máy chủ mail. Thông qua danh sách này sẽ giúp các hệ thống máy chủ thư điện tử tăng cường khả năng chặn lọc thư điện tử rác, hạn chế được các rủi ro từ thư điện tử rác gây ra”-ông Lịch nhấn mạnh.