#Palestine

Tháng 11 này đánh dấu 108 năm kể từ ngày ra đời Tuyên bố Balfour. Đó không phải một hiệp ước dài dòng với hàng loạt con dấu, mà là một bức thư chỉ vài dòng do Arthur James Balfour, khi ấy là Ngoại trưởng Anh, ký ngày 2/11/1917 và gửi đến Nam tước Walter Rothschild để chuyển tiếp cho giới lãnh đạo phong trào Phục quốc Do Thái. Nhưng chỉ một trang giấy ấy đã gieo hạt giống cho sự ra đời của một nhà nước mới, đồng thời mở ra chương bi thương cho một cộng đồng đã sống lâu đời trên mảnh đất ấy. Với nhiều người Do Thái ở châu Âu, bức thư như một lời thừa nhận: sau nhiều thế kỷ bị xua đuổi, họ có thể mơ về một mái nhà an toàn. Với người Palestine, cũng chính bức thư ấy lại là điểm bắt đầu của một quá trình bị gạt ra bên lề ngay trên quê hương mình.

Theo kế hoạch ổn định Gaza do chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump thúc đẩy, vùng đất này sẽ tạm thời được chia thành hai khu. Dọc theo ranh giới “Đường Vàng” hiện tại, một “khu vực xanh” sẽ được đặt dưới sự kiểm soát của quân đội Israel và lực lượng quốc tế, nơi công cuộc tái thiết bắt đầu; phần còn lại – “khu vực đỏ” – trên thực tế vẫn do Hamas kiểm soát.

Giới chức Israel và các đại diện lực lượng Hamas hôm 9/10 xác nhận, hai bên đã ký vào thỏa thuận giai đoạn một về ngừng bắn tại Dải Gaza, sau các vòng đàm phán gián tiếp ở khu nghỉ dưỡng Sharm el-Sheikh của Ai Cập.

Khi chiến sự Gaza bước sang năm thứ ba với hơn 67.000 người Palestine thiệt mạng và hàng triệu người mất nhà cửa, một tia hy vọng mong manh bất ngờ xuất hiện từ Washington. Ngày 29/9, Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố bản kế hoạch hòa bình gồm 20 điểm, kêu gọi ngừng bắn ngay lập tức, trả con tin, trao đổi tù binh và trao quyền quản trị Gaza cho một ủy ban kỹ trị quốc tế trong giai đoạn chuyển tiếp.

Hôm 20/8, RIA Novosti đưa tin, Bộ Tài chính Mỹ đã áp đặt trừng phạt lên bốn quan chức của Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC), cáo buộc tòa án này là mối đe dọa an ninh quốc gia và là công cụ của cuộc chiến pháp lý chống lại Mỹ và đồng minh Israel.

Hội nghị quốc tế nhằm thúc đẩy giải pháp hai nhà nước Israel và Palestine, dự kiến diễn ra trong hai ngày 28-29/7 tại trụ sở Liên hợp quốc (LHQ) ở New York, được kỳ vọng sẽ mang lại bước ngoặt thực chất trong nỗ lực thúc đẩy giải pháp hai nhà nước giữa Israel và Palestine. Tuy nhiên, mức độ kỳ vọng không đồng nghĩa với khả năng thành công, đặc biệt trong bối cảnh sự kiện lần này bị bao phủ bởi những hoài nghi về tính cam kết, tính hiệu quả và cả sự hiện diện của các bên tham dự

Ngày 10/6, Anh, Canada và các đồng minh khác đã công bố lệnh trừng phạt đối với 2 bộ trưởng trong Chính phủ Israel theo đường lối cứng rắn vì liên tục "kích động bạo lực chống lại người Palestine".

Lệnh ngừng bắn giữa Israel và Hezbollah bắt đầu có hiệu lực sáng 27/11, sau khi hai bên đồng ý với thỏa thuận do Mỹ và Pháp làm trung gian, mở đường cho việc chấm dứt xung đột xuyên biên giới Israel - Lebanon suốt hơn một năm qua, gây thiệt hại lớn về người và tài sản.

Cơ quan Y tế Palestine cho biết, ít nhất 16 người đã thiệt mạng trong một cuộc tấn công của Israel ngày 6/7 vào một trường học, trong khi phía Israel cho biết đã nhằm vào các chiến binh Hamas.

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu hôm 23/6 tuyên bố, giai đoạn căng thẳng của cuộc chiến ở Rafah sắp kết thúc, đồng thời vạch ra kế hoạch về tương lai Gaza hậu xung đột.

Ngoại trưởng các nước thuộc Tổ chức Hợp tác Kinh tế D-8 ngày 8/6 (giờ địa phương) đã kêu gọi cộng đồng quốc tế công nhận Palestine là thành viên đầy đủ của Liên hợp quốc (LHQ), đồng thời kêu gọi Mỹ không sử dụng quyền phủ quyết đối với tư cách thành viên đầy đủ của Palestine tại LHQ.

Tây Ban Nha, Na Uy và Ireland ngày 28/5 đã chính thức công nhận “Nhà nước Palestine”, động thái hứng chịu sự phản đối kịch liệt của Israel.

Ít nhất 35 người thiệt mạng và hàng chục người khác bị thương khi Israel không kích vào khu vực dành cho người sơ tán ở thành phố Rafah, phía Nam Gaza. Theo Người Phát ngôn cơ quan y tế do Hamas điều hành tại Gaza, những người thiệt mạng và bị thương chủ yếu là phụ nữ và trẻ em.

Tổng thống Mỹ Joe Biden ngày 20/5 tiếp tục mạnh mẽ bảo vệ Israel, cho rằng lực lượng Israel không phạm tội diệt chủng trong chiến dịch quân sự chống lại phiến quân Hamas ở Gaza, bác bỏ những lời chỉ trích từ những người biểu tình ủng hộ Palestine.

Đại hội đồng Liên hợp quốc (LHQ) tối 10/5 (giờ địa phương) đã thông qua nghị quyết kêu gọi Hội đồng Bảo an LHQ xem xét ủng hộ Palestine trở thành thành viên chính thức của tổ chức đa phương lớn nhất hành tinh. Mặc dù vậy, quan điểm giữa các bên vẫn còn khá cách biệt.

Ngày 18/4, Mỹ bỏ phiếu phủ quyết tại Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc nhằm ngăn chặn việc Palestine trở thành thành viên đầy đủ tổ chức này.

Việc đưa người Palestine trở lại miền Bắc Gaza nổi lên là vấn đề chính trong các cuộc đàm phán ngừng bắn. Và, nỗ lực thúc đẩy thỏa thuận giữa Israel - Hamas cũng đang nêu bật thách thức ngoại giao mà chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden phải đối mặt.

Chính quyền Palestine kêu gọi Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (LHQ) tiến hành bỏ phiếu về đơn gia nhập LHQ mà họ đã đệ trình từ hơn một thập kỉ trước. Đến nay, 140 quốc gia đã bày tỏ ủng hộ quyết tâm của chính quyền Palestine, nhưng nỗ lực này vẫn đứng trước thách thức do quan điểm của Mỹ. 

Ít nhất 29 người Palestine đã thiệt mạng trong khi chờ viện trợ trong hai cuộc tấn công riêng biệt của Israel ở Dải Gaza, Cơ quan Y tế Gaza ngày 14/3 (giờ địa phương) cho biết.

Israel cương quyết tiến hành một cuộc đổ bộ vào TP Rafah tiếp giáp biên giới Ai Cập ở phía Nam Dải Gaza để tấn công phong trào vũ trang Hamas, động thái được dự báo sẽ gây ra thương vong khổng lồ cho dân thường Palestine và gây ra một cuộc khủng hoảng nhân đạo mới.