Cuộc giao tranh đẫm máu dọc biên giới Afghanistan - Pakistan cuối tuần qua đã phủ bóng lên những nỗ lực hàn gắn quan hệ giữa hai nước, vốn được kỳ vọng cải thiện sau hàng loạt cuộc tiếp xúc ngoại giao trong năm nay, làm sâu thêm rạn nứt giữa Islamabad và Kabul và đặt ra câu hỏi về định hướng chính sách khu vực của Pakistan trong bối cảnh nước này cùng lúc đối mặt với căng thẳng với Ấn Độ và mối đe dọa từ các nhóm vũ trang xuyên biên giới.
Pakistan và Iran từng nổ ra một cuộc leo thang quân sự ngắn ngủi hồi đầu năm 2024, tuy nhiên, 17 tháng sau, khi Israel tấn công Iran bằng các cuộc không kích vào các cơ sở hạt nhân, ám sát nhiều tướng lĩnh và nhà khoa học nguyên tử, Pakistan đã nhanh chóng lên án hành động của Israel.
Nhìn lại cuộc xung đột biên giới giữa Ấn Độ - Pakistan vừa qua, bắt đầu từ ngày 24/4/2025, những cuộc chạm súng lẻ tẻ giữa 2 bên đã nổ ra ở vùng Kashmir. Đến ngày 6/5, Ấn Độ tuyên bố tiến hành đợt không kích có tên “Chiến dịch Sindoor” nhằm vào các cơ sở hạ tầng trên lãnh thổ Pakistan.
Mối quan hệ giữa Ấn Độ và Pakistan hiếm khi "cơm lành, canh ngọt" kể từ khi tiểu lục địa Ấn Độ chia cắt thành hai quốc gia, một có dân số chủ yếu theo đạo Hindu và một theo đạo Hồi. Gần 80 năm trôi qua, những mâu thuẫn kéo dài về sắc tộc và lãnh thổ không ít lần bùng nổ thành những cuộc xung đột khốc liệt.
Quan hệ Ấn Độ - Pakistan, hai quốc gia láng giềng sở hữu vũ khí hạt nhân, từ lâu đã lâm vào trạng thái bế tắc. Dù duy trì được một lệnh ngừng bắn mong manh, hai bên vẫn kẹt trong vòng xoáy căng thẳng, thiếu lòng tin và đối đầu trên nhiều mặt trận.
Sau vài năm yên ả, Ấn Độ và Pakistan thêm một lần để bất đồng xung quanh Kashmir thổi bùng xung đột, biến nhà cửa thành đống đổ nát và hàng chục sinh mạng thành số liệu thống kê. Dù đạt thỏa thuận ngừng bắn "ở phút cuối trước thảm họa", cuộc chiến vẫn kịp khoét sâu thêm mâu thuẫn giữa hai nước sở hữu vũ khí hạt nhân và có thể tác động đến bối cảnh địa chính trị Nam Á.
Mối quan hệ nhạy cảm giữa Ấn Độ và Pakistan đang bước vào giai đoạn nguy hiểm khi chính quyền New Delhi đơn phương rút khỏi Hiệp ước Nước sông Ấn (IWT) lần đầu tiên trong lịch sử. Trong bối cảnh biến đổi khí hậu khiến nguồn nước khan hiếm, cuộc tranh chấp lưu vực sông Ấn khiến chúng ta không khỏi suy nghĩ về tương lai khi những căng thẳng địa chính trị có thể bùng phát từ áp lực môi trường.
Không lâu sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố Ấn Độ và Pakistan đã nhất trí ngừng bắn hoàn toàn và ngay lập tức, hai quốc gia này lại lên tiếng cáo buộc nước còn lại vi phạm thỏa thuận nghiêm trọng.
Ngày 10/5, Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo trên Truth Social về diễn biến mới nhất trong việc đàm phán hòa giải giữa Ấn Độ và Pakistan, sau khi hai bên leo thang căng thẳng, tấn công quốc gia láng giềng bằng máy bay chiến đấu và tên lửa.
Trong bối cảnh leo thang căng thẳng với Ấn Độ thời gian gần đây, sáng 10/5, Thủ tướng Pakistan Shehbaz Sharif đã triệu tập cuộc họp khẩn của Cơ quan Chỉ huy Quốc gia (NCA) để thảo luận các phương án đáp trả, trong đó có năng lực tên lửa và hạt nhân của nước này.
Căng thẳng tại Nam Á tiếp tục leo thang khi Pakistan tiến hành liên tiếp các vụ thử tên lửa trong ngày 5/5, giữa lúc tranh chấp nguồn nước với Ấn Độ đang đẩy quan hệ song phương đến bờ vực khủng hoảng.
Hôm 4/5 (giờ địa phương), New Delhi đã bắt đầu chuyển hướng dòng sông Ấn ở thượng nguồn, ngăn nước chảy sang Pakistan. Đáp lại, phía Islamabad đã phóng thử tên lửa đất đối đất với tầm bắn 120km, đánh dấu vụ thử tên lửa thứ 2 trong bối cảnh căng thẳng giữa nước này với Ấn Độ tăng cao. Những bước đi trên đang đẩy căng thẳng hai bên vào một vòng xoáy mới, kéo theo sự quan ngại đặc biệt từ cộng đồng quốc tế, trong đó có cả những lời kêu gọi hòa giải từ các cường quốc và tổ chức toàn cầu.
Reuters ngày 1/5 đưa tin, Ấn Độ mới đây đã ra quyết định đóng cửa không phận đối với tất cả các hãng hàng không Pakistan, bao gồm cả máy bay dân sự và quân sự, sau vụ tấn công vào khách du lịch tại Pahalgam, Kashmir, khiến 26 người thiệt mạng.
Trong những ngày cuối tháng 4/2025, Nam Á lại một lần nữa đứng bên bờ vực bất ổn khi căng thẳng giữa Ấn Độ và Pakistan leo thang sau vụ tấn công khủng bố đẫm máu tại thị trấn Pahalgam, bang Jammu và Kashmir. Vụ việc xảy ra ngày 22/4 đã khiến ít nhất 26 người thiệt mạng và hơn 20 người khác bị thương, trong đó phần lớn là khách du lịch nội địa và một công dân Nepal. Đây được xem là vụ tấn công nhằm vào dân thường nghiêm trọng nhất tại Ấn Độ trong gần hai thập niên qua, chỉ sau thảm kịch Mumbai năm 2008.
Vụ tấn công tàu hỏa, bắt cóc gần 350 con tin của nhóm Quân đội giải phóng Balochistan (BLA) hôm 12/3 là hành động mới nhất trong loạt các vụ tấn công ngày càng táo bạo nhắm vào lực lượng an ninh và công dân Pakistan. Trước đó, vào năm 2019, Bộ Ngoại giao Mỹ đã đưa BLA vào danh sách các nhóm khủng bố toàn cầu.
Cựu Thủ tướng Pakistan Imran Khan đã bị kết án 14 năm tù, trong khi vợ ông là Bushra Bibi bị kết án 7 năm tù vì tội lạm dụng quyền lực và tham nhũng liên quan đến Quỹ Dự án Đại học Al-Qadir.
Hai vụ tai nạn xe buýt ở Đông Bắc và Tây Nam Pakistan đã khiến ít nhất 34 người thiệt mạng trong ngày 25/8, theo giới chức nước này.
Cuộc bầu cử đầu tiên sau 5 năm một lần nữa phô bày sự chia rẽ trong nền chính trị của đất nước Nam Á khi chính phủ liên minh mới có thể quá yếu để tìm ra các giải pháp cho những vấn đề của đất nước.
Pakistan ngày 8/2 đã tạm thời đóng cửa một số khu vực biên giới đất liền và đình chỉ dịch vụ điện thoại di động cũng như áp dụng các biện pháp thắt chặt an ninh cho cuộc tổng tuyển cử diễn ra sau làn sóng bạo lực.
Liên tiếp các đợt không kích của Iran (ngày 16/1) và Pakistan (ngày 17/1) nhằm vào các vị trí trong vùng Balochistan nằm ở 2 phía biên giới Pakistan và Iran đã làm dấy lên lo ngại nguy cơ phát sinh xung đột mới ở khu vực Nam Á. Cả Iran và Pakistan đều quy kết láng giềng của mình chứa chấp các nhóm khủng bố bên trong lãnh thổ mình thuộc vùng Balochistan, trong khi người Balochistan từ lâu nay cũng đấu tranh đòi độc lập, tách khỏi 2 nước Iran và Pakistan.
