#New START

Ngày 5/6, người phát ngôn Điện Kremlin - ông Dmitry Peskov tuyên bố: Nga sẵn sàng đối thoại với Mỹ về vấn đề kiểm soát vũ khí và Moscow chờ đợi các đề xuất cụ thể của Washington trên các kênh ngoại giao.

Bộ Ngoại giao Mỹ mới đây công khai thông tin về kho vũ khí hạt nhân của nước này, đồng thời kêu gọi Nga có hành động tương tự sau khi Moscow tuyên bố đình chỉ Hiệp ước Cắt giảm Vũ khí Chiến lược Mới (New START) với Mỹ hồi cuối tháng 2. Động thái của Mỹ đánh dấu sự thay đổi lớn trong chính sách, khi Washington hồi tháng 3 vừa tuyên bố sẽ không chia sẻ thông tin theo New START.

CNN hôm 28/3 dẫn lời Phát ngôn viên Hội đồng An ninh Quốc gia Nhà Trắng nêu rõ, Mỹ sẽ ngừng trao đổi một số dữ liệu về lực lượng hạt nhân của Washington cho Moscow, nhằm đáp lại việc Nga đình chỉ tham gia hiệp ước vũ khí hạt nhân New START. 

Hôm 2/3 (giờ địa phương), tại Hội nghị Giải trừ quân bị của Liên hợp quốc ở Geneva (Thụy Sĩ), Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov đã nêu lý do khiến Moscow đình chỉ Hiệp ước Cắt giảm Vũ khí Chiến lược Mới (New START) với Mỹ. 

Nhiều nhà quan sát lo ngại việc Tổng thống Putin tuyên bố Nga tạm dừng tham gia hiệp ước hạt nhân cuối cùng với Mỹ (New Start) không chỉ tạo nguy cơ to lớn cho cuộc chạy đua vũ trang giữa Nga và Mỹ mà còn có thể kéo theo Trung Quốc vào cuộc, đồng thời khiến cuộc chiến Ukraine càng thêm phức tạp.

Giới chuyên gia bình luận như vậy khi nói đến Hiệp ước cắt giảm vũ khí chiến lược mới (New START). Thực tế đã chứng minh, số phận của Hiệp ước này “biến thiên” theo sự lên xuống của mối quan hệ Nga – Mỹ.

Phía Moscow cáo buộc rằng Washington vượt quá giới hạn theo New START khi có số lượng bệ phóng tên lửa, máy bay ném bom nhiều hơn 101 chiếc.

“Đó là hy vọng và là điều tôi trông đợi. Chúng tôi đang nỗ lực để thực hiện nó”. Ngày 4-5, Tổng thống Mỹ Joe Biden phát biểu với báo giới về khả năng tổ chức một cuộc gặp với người đồng cấp Nga Vladimir Putin. Ông có vẻ thực sự muốn cuộc hội nghị thượng đỉnh đó có thể diễn ra tại châu Âu, vào khoảng tháng 6-2021, trong chuyến công du nước ngoài đầu tiên của ông kể từ khi tiếp nhiệm.

Việc tân Tổng thống Mỹ Joe Biden thừa nhận câu trả lời phỏng vấn ác ý của một hãng truyền thông Mỹ về Tổng thống Nga Putin có nguy cơ chính thức khép lại khả năng phá băng quan hệ giữa Nga và Mỹ, vốn căng thẳng trong những năm gần đây. Trước mắt Nga đã phản ứng cứng rắn nhưng đang rất thận trọng trước nước cờ chính trị mới của Mỹ.

Điện Kremlin thông báo Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm 29/1 đã ký luật cho phép gia hạn Hiệp ước cắt giảm và hạn chế vũ khí tấn công chiến lược START mới (New START, hay còn gọi là START-3) thêm 5 năm, tới ngày 5/2/2026.

Ngay sau lễ nhậm chức ngày 20-1, lập tức sẽ có hàng núi công việc chờ đợi Tổng thống thứ 46 của nước Mỹ - Joe Biden. Vấn đề là, tất cả những nhiệm vụ đó sẽ trở nên khó khăn gấp bội, nếu bằng mọi giá ông vẫn không vãn hồi được một trạng thái đồng thuận và yên bình, cho dù chỉ là tương đối, trong nội tại Hợp chúng quốc Hoa Kỳ.

Nga sẵn sàng phong tỏa toàn bộ số đầu đạn hạt nhân nếu Mỹ có bước đi tương tự, nhằm mở đường cho việc gia hạn Hiệp ước Cắt giảm vũ khí tấn công chiến lược mới (New START).

Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov tuyên bố Nga muốn Mỹ gia hạn Hiệp ước Cắt giảm Vũ khí Chiến lược Mới (New START hoặc START 3), đồng thời nhấn mạnh Moscow luôn sẵn sàng đàm phán.

Tổng thống Nga Vladimir Putin khẳng định Moscow sẵn sàng rút khỏi Hiệp ước cắt giảm vũ khí tấn công chiến lược mới (New START) với Mỹ, nếu Washington không hứng thú với việc gia hạn thỏa thuận này.