Tạm ngưng hoạt động 2 lò đốt rác thải khí độc ra môi trường

• Lò đốt rác tiền tỉ xả khói độc ra môi trường
• Lò đốt rác thải y tế gây ô nhiễm môi trường
• Vận hành lò đốt rác thải tại đảo Cù Lao Chàm
• Điều tra các lò đốt rác xả thải dioxin

Hiện tại, 2 lò đốt rác ở xã Tân Thạnh (huyện Long Phú) và lò đốt rác ở huyện Châu Thành đã tạm ngưng hoạt động để khắc phục sửa chữa.

Như Báo CAND ra ngày 11-9-2017 đã phản ánh, năm 2014, tỉnh Sóc Trăng đầu tư thí điểm 2 lò đốt rác xử lý chất thải rắn, gồm 1 lò cấp huyện tại huyện Châu Thành, công suất 500kg/giờ (tương đương 10 tấn/ngày), với kinh phí trên 3,3 tỉ đồng và 1 lò cấp xã đặt tại xã Tân Thạnh (huyện Long Phú), công suất 300 - 400kg/giờ, với kinh phí 917 triệu đồng.

Sau 1 năm hoạt động, đánh giá thấy hiệu quả nên tỉnh Sóc Trăng tiếp tục đầu tư kinh phí xây thêm 1 lò cấp huyện đặt tại xã Tân Long (thị xã Ngã Năm). Theo Sở TN&MT Sóc Trăng, đây là những lò đốt đã được Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ KH&CN) cấp bằng độc quyền kiểu dáng công nghiệp; Bộ Xây dựng cấp giấy chứng nhận thiết bị lò đốt chất thải rắn sinh hoạt phù hợp với điều kiện xử lý chất thải rắn sinh hoạt khu vực nông thôn và được phép chuyển giao, áp dụng rộng rãi trên phạm vi toàn quốc. 

Sau khi nghiệm thu, bàn giao, đơn vị thi công đã tiến hành tập huấn việc vận hành và hướng dẫn quy trình phân loại rác, đảm bảo chỉ đốt chủ yếu là rác hữu cơ; không đưa vào lò đốt những chất nguy hại, như: cao su, vỏ xe, linh kiện điện tử… 

Hai lò đốt rác Tân Thạnh và Châu Thành, đã tạm ngưng hoạt động để sửa chữa.

Qua thời gian hoạt động cho thấy, việc đầu tư lò đốt rác để xử lý rác thải đã giải quyết tốt khối lượng rác phát sinh và hạn chế lượng rác tồn đọng trên địa bàn; giảm diện tích đất dùng để chứa rác; hạn chế phát sinh mùi hôi và ruồi; giúp các địa phương thực hiện tốt tiêu chí số 17 trong chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới. 

Tuy nhiên, do quá trình vận hành không tuân thủ nghiêm các hướng dẫn, cụ thể là thiếu phân loại rác, đưa vào đốt những loại rác không đảm bảo nên lượng khói thải ra tại các lò đốt rác đã có những thông số vượt quá mức quy định. 

Đơn vị thực hiện đã tiến hành lấy mẫu phân tích khí thải tại lò đốt rác huyện Châu Thành có 2 thông số vượt là thông số bụi vượt 2,49 lần và thông số tổng dioxin vượt 16,41 lần so với QCVN 61-MT:2016/BTNMT (Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về lò đốt chất thải rắn sinh hoạt); lò đốt tại xã Tân Thạnh có 2 thông số vượt là thông số CO vượt 6,2 lần và thông số tổng dioxin vượt 10,57 lần so với QCVN 61-MT:2016/BTNMT.

Theo Sở TN&MT, do các lò đốt rác này được triển khai lắp đặt, vận hành trước khi quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về lò đốt chất thải rắn sinh hoạt (viết tắt là QCVN 61-MT:2016/BTNMT) được ban hành nên về thông số kỹ thuật như chiều cao ống khói của lò, kết cấu và nhiệt độ của buồng đốt chưa đạt theo quy chuẩn này. 

Đối với lò đốt rác ở thị xã Ngã Năm được xây dựng và chính thức đi vào hoạt động vào cuối năm 2015. Qua nghiệm thu đã phân tích (Trung tâm Nhiệt đới Việt – Nga, đơn vị thuộc Bộ Quốc phòng phân tích), kết quả chỉ số dioxin thấp hơn Quy chuẩn 30/2012/BTNMT của Bộ TN&MT về lò đốt chất thải công nghiệp (lúc này chưa ban hành Quy chuẩn 61-MT:2016/BTNMT nên tạm thời vận dụng Quy chuẩn 30/2012/BTNMT để tham khảo). 

Do đó, khi lập cáo cáo hiện trạng môi trường của tỉnh không lấy mẫu phân tích khí thải đối với lò đốt thị xã Ngã Năm, vì thời gian lấy mẫu nghiệm thu không xa so với lấy mẫu lập báo cáo hiện trạng môi trường. Tuy nhiên, đây là những mô hình điểm nên trong quá trình vận hành cần phải đánh giá, khắc phục, rút kinh nghiệm để cải tiến vận hành đạt hiệu quả.

Qua đó, Sở TN&MT Sóc Trăng đã có báo cáo số 1471/BC-STNMT, ngày 25-10-2016 về kết quả triển khai công trình đầu tư lò đốt rác cấp huyện tại huyện Châu Thành và lò đốt rác cấp xã tại xã Tân Thạnh (huyện Long Phú); đồng thời, kiến nghị UBND tỉnh chấp thuận cho Sở TN&MT tiếp tục cải tạo, khắc phục hạn chế của các lò đốt rác được đầu tư theo theo QCVN 61-MT:2016/BTNMT và đã được UBND tỉnh chấp thuận tại Công văn số 1817/UBND-XD, ngày 23-11-2016.

Đến ngày 20-9-2017, sau khi các cơ quan báo chí phản ánh tình trạng gây ô nhiễm môi trường từ các lò đốt rác, UBND tỉnh Sóc Trăng đã giao Sở TN&MT Sóc Trăng khẩn trương chủ trì phối hợp với Sở KH&CN, Sở Xây dựng, Công an tỉnh và UBND các huyện Châu Thành, Long Phú và thị xã Ngã Năm tiến hành kiểm tra, báo cáo tình hình 3 lò đốt rác nói trên, báo cáo đề xuất UBND tỉnh xem xét xử lý. 

Thực hiện ý kiến chỉ đạo của UBND tỉnh, ngày 25-9-2017, Sở TN&MT Sóc Trăng đã phối hợp các ngành liên quan tiến hành kiểm tra và đã có báo cáo trình UBND tỉnh. Hiện tại, 2 lò đốt rác Tân Thạnh và Châu Thành đã tạm ngưng hoạt động để khắc phục sửa chữa. 

Để khắc phục triệt để tình trạng này, ngày 20-10-2017, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Sóc trăng Lê Văn Hiểu đã ký công văn số 2016/UBND-KT chỉ đạo Sở TN&MT Sóc Trăng cần khẩn trương thực hiện việc khắc phục hạn chế của 3 lò đốt rác nêu trên; đồng thời, tiến hành đánh giá, rút kinh nghiệm đối với việc xây dựng và vận hành các lò đốt rác hiện tại, làm cơ sở để triển khai các công trình lò đốt rác sắp thực hiện (tại huyện Kế Sách và Mỹ Tú); không chấp thuận những hạn chế tương tự xảy ra.