Bất cập việc tỉa thưa rừng trồng phòng hộ JBIC

Tìm hiểu được biết, từ năm 2004, dự án rừng trồng phòng hộ JBIC được Sở NN&PTNT tỉnh Thừa Thiên-Huế giao cho cộng đồng thôn Hòa Dương (trước đó là cộng đồng thôn Hòa Bình và thôn Bình Dương cũ), xã Bình Thành triển khai thực hiện. Đây là dự án phát triển rừng bền vững, trồng xen cây keo lá tràm với các loài cây bản địa, sau đó khai thác tỉa thưa và trồng dặm mới cây keo lá tràm để phục hồi đất, đảm bảo độ che phủ cho cây bản địa phát triển.

Sau gần 18 năm thực hiện dự án, ngày 21/9/2021, UBND tỉnh Thừa Thiên-Huế ban hành quyết định phê duyệt giá khởi điểm khai thác tỉa thưa 10,9ha gỗ tại dự án rừng trồng phòng hộ JBIC để trồng bổ sung cây bản địa của cộng đồng thôn Hòa Dương. Theo đó, nhóm 4 hộ dân ở thôn Hòa Dương, xã Bình Thành đã trúng thầu, với mức đấu giá khởi điểm do tỉnh Thừa Thiên-Huế đưa ra là hơn 359 triệu đồng và được Sở NN& PTNT tỉnh Thừa Thiên- Huế phê duyệt phương án tỉa thưa dự án rừng trồng phòng hộ JBIC nói trên.

Theo phương án này, Sở NN&PTNT tỉnh Thừa Thiên- Huế giao trách nhiệm cho UBND xã Bình Thành phổ biến quyền và nghĩa vụ của chủ rừng theo Quyết định số 109/2008/QĐ-BNN ngày 11/11/2008 của Bộ NN&PTNT về việc “Ban hành quy chế hưởng lợi áp dụng đối với dự án trồng rừng phòng hộ đầu nguồn tại các tỉnh Quảng Trị, Thừa Thiên- Huế, Quảng Nam, Quảng Ngãi và Phú Yên vay vốn ngân hàng Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JBIC)” đến cộng đồng thôn Hòa Dương.

Đồng thời yêu cầu chính quyền địa phương, các cơ quan liên quan tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện tỉa thưa rừng trồng phòng hộ JBIC, khối lượng gỗ khai thác đúng theo phương án được phê duyệt.

Cụ thể, vị trí thực hiện khai thác gỗ tỉa thưa rừng trồng phòng hộ JBIC gồm 12 lô thuộc khoảnh 13, 14, tiểu khu 134, xã Bình Thành, thị xã Hương Trà. Cây tỉa thưa là các cây keo lá tràm cong queo, sâu bệnh, chèn ép cây bản địa, cây tập trung mật độ dày để giải phóng tán. Cây keo chặt hạ phải được đánh dấu sơn đỏ tại vị trí gốc cây, cây keo giữ lại đảm bảo phân bố đồng đều trên toàn bộ diện tích.

Tuy nhiên theo phản ánh của người dân ở thôn Hòa Dương, quá trình thực hiện tỉa thưa rừng trồng phòng hộ JBIC đã xảy ra tình trạng đốn hạ cây keo lá tràm chưa được đánh dấu, nhiều cây bản địa cũng bị chặt hạ trái phép.

Ông Trần Minh (SN 1963, thành viên cộng đồng thôn Hòa Dương tham gia trồng rừng phòng hộ JBIC) cho biết: “Mới đây vào chiều 12/4, tôi và một số hộ dân vào thăm rừng trồng phòng hộ JBIC thì phát hiện hàng chục cây keo lá tràm và cây bản địa đã bị nhóm người trúng thầu tỉa thưa rừng đốn hạ. Số cây gỗ bị đốn đều được cưa thành những khúc ngắn và chuẩn bị vận chuyển đi ra khỏi rừng nên đã báo sự việc đến chính quyền địa phương”.

Các hộ dân tham gia trồng rừng phòng hộ JBIC ở thôn Hòa Dương cho hay, thôn Hòa Dương có 132 hộ dân tham gia trồng và chăm sóc rừng trồng phòng hộ suốt nhiều năm qua. Theo đúng quy định, lực lượng tỉa thưa rừng phải là các hộ dân ở cộng đồng thôn Hòa Dương tham gia trồng rừng. Tiếp đó, lượng gỗ khai thác từ việc tỉa thưa rừng sẽ được thu về để bán đấu giá, chia cho các khoản chi như công khai thác, chi phí quản lý, công chăm rừng mới và phải được cộng đồng thôn Hòa Dương thông qua. Thế nhưng, sau khi nhóm hộ dân nói trên trúng thầu khai thác tỉa thưa rừng trồng phòng hộ JBIC liền thuê một nhóm người khác đến khai thác cây keo tràm lấy gỗ. Phương án được cơ quan chức năng phê duyệt là tỉa thưa rừng trồng nhưng tại một số vị trí, cây rừng bị đốn hạ, chặt bỏ gần hết. Sự việc này khiến các hộ dân tham gia trồng rừng JBIC bức xúc.

Liên quan đến sự việc này, ông Lê Ngọc Tuấn, Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm tỉnh Thừa Thiên-Huế nói rằng, sau khi nhận được phản ánh của người dân ở thôn Hòa Dương, Chi cục đã chỉ đạo Hạt Kiểm lâm thị xã Hương Trà đến hiện trường kiểm tra vụ việc. Tại hiện trường, phát hiện có 19 cây đã bị chặt hạ trái phép. Trong đó có 1 cây keo 18 năm tuổi đường kính 30cm; 18 cây bản địa gồm 16 cây dầu rái, 2 cây sao đen có đường kính từ 3-5cm. Ngoài ra, nhóm người khai thác cây còn thi công đường phục vụ hoạt động khai thác tỉa thưa rừng tại khu vực này sai quy định. Qua kiểm tra hiện trường, lực lượng Kiểm lâm đã lập biên bản, đình chỉ hoạt động khai thác tỉa thưa rừng trồng phòng hộ JBIC tại xã Bình Thành.