Đà Nẵng tìm giải pháp xử lý nước rỉ rác

• Sẽ đóng cửa các nhà máy gây ô nhiễm môi trường tại bãi rác Khánh Sơn
• Nhọc nhằn cư dân bãi rác Khánh Sơn

Trên đường vào bãi rác Khánh Sơn, đứng trên cây cầu bắc qua mương thoát nước mưa nhìn xuống, đập vào mắt là dòng nước nhỏ chảy róc rách, đen ngòm. Đi sâu vào khu dân cư, đến tổ 171, phường Hòa Khánh Nam (quận Liên Chiểu, TP Đà Nẵng) không khó để tìm tuyến mương thoát nước mưa từ bãi rác Khánh Sơn lẫn nước rỉ rác chảy về hạ lưu.

“Mấy năm gần đây đỡ mùi hôi rồi, chứ trước đây đứng gần mương là hôi thối không thở nổi. Nay chỉ có khi trời mưa, nước mưa lẫn nước rỉ rác chảy về có mùi hôi thối. Nước rỉ rác chảy ra nhuộm đen mương, nhuộm đen cả kênh Đa Cô rồi chảy về sông Phú Lộc và ra biển”, ông Nguyễn Vĩnh Phúc (trú tổ 171, Hòa Khánh Nam) cho biết. 

Chúng tôi tìm đến kênh Đa Cô, đúng như lời ông Phúc, nước ở đây đen ngòm. Ông Lê Cao Thắng, một người dân ở đường Đồng Trí 2 (Hòa Khánh Nam) bảo: “Trước đây kênh Đa Cô rất nhiều cá; nhưng gần đây cá ít đi; thỉnh thoảng cũng thấy cá chết, hoặc cá nổi lờ đờ, có cả những con cá lóc cỡ bằng cán dao nổi lập lờ trắng bụng”...

Ông Mai Mã, Giám đốc Công ty Thoát nước và xử lý nước thải Đà Nẵng xác nhận, nước mưa lẫn nước rỉ rác chảy từ bãi rác Khánh Sơn về nhuộm đen suối Bà Xí, kênh Đa Cô, hồ Hòa Phú, kênh ở bên hông Bệnh viện Ung bướu Đà Nẵng... 

Mặc dù đã đầu tư xây dựng tuyến ống thu gom nước thải dọc sông Phú Lộc, nhưng do nhiều khu vực chưa được thu gom, trong đó có nước mưa lẫn nước rỉ rác từ bãi rác Khánh Sơn chưa được thu gom đổ về làm màu nước sông Phú Lộc vẫn đen.

Nước rỉ rác từ bãi rác Khánh Sơn chảy qua khu dân cư khiến người dân rất bức xúc.

Qua tìm hiểu được biết, vào ngày 6-7-2016, UBND TP Đà Nẵng đã có công văn báo cáo Thường trực Thành ủy Đà Nẵng về sự việc, kể từ tháng 8-2015, lượng nước rỉ rác tăng lên vượt quá công suất thiết kế của hệ thống xử lý nước rỉ rác do Công ty TNHH Khoa học - Môi trường Quốc Việt vận hành. 

Thêm vào đó, chất lượng nước rỉ rác sau xử lý không bảo đảm quy chuẩn kỹ thuật Việt Nam hiện hành. Việc phát sinh mùi hôi từ khu xử lý nước rỉ rác vẫn còn... Do đó, đề xuất đầu tư nhà máy xử lý nước rỉ rác mới thay thế trạm xử lý nước rỉ rác cũ với công suất 500m3/ngày đêm, kinh phí đầu tư 79 tỉ đồng. 

Đến ngày 2-8-2016, tại cuộc họp bàn về phương án xử lý nước rỉ rác tại bãi rác Khánh Sơn, Sở Tài nguyên-Môi trường (TN-MT) TP Đà Nẵng đã báo cáo với UBND TP Đà Nẵng rằng, hiện công nghệ, thiết bị xử lý nước rỉ rác khá sơ sài, không an toàn nên vận hành không ổn định, dẫn tới chất lượng nước thải đầu ra không ổn định. 

Việc vận hành hệ thống xử lý không theo quy trình, nguyên lý đối với công nghệ xử lý nước rỉ rác. Đội ngũ nhân lực vận hành trạm không có chuyên môn kỹ thuật môi trường. 

Kết quả phân tích chất lượng nước rỉ rác sau xử lý từ tháng 12-2015 đến tháng 6-2016 cho thấy, các thông số như: COD, NH4+, độ màu, Phố-pho tổng... đều vượt quy chuẩn cho phép. 

Sở TN-MT đã lựa chọn phương án của Công ty CP Kỹ thuật SEEN để đề xuất tiến hành đầu tư với công suất tối thiểu hệ thống xử lý nước thải là 500m³/ngày đêm, công suất cực đại 700m³/ngày đêm, chi phí đầu tư gần 80 tỉ đồng, thực hiện 19 tháng, chi phí vận hành (tạm tính) là 31.000 đồng/m³… 

Theo Sở TN-MT TP Đà Nẵng, hiện đang trong quá trình lựa chọn công nghệ và nhà đầu tư nhà máy xử lý nước rỉ rác tại bãi rác Khánh Sơn.

Đáng chú ý, tại công văn trên, UBND TP Đà Nẵng cho biết, đã có chủ trương triển khai xây dựng giai đoạn 1 của Khu liên hiệp xử lý chất thải rắn Hòa Nhơn (tại khu vực phía Tây Bắc vệt khai thác mỏ đá Hòa Nhơn, huyện Hòa Vang, với diện tích 100ha), trong đó có 1 hộc chôn lấp rác thải sinh hoạt, dự kiến đến cuối năm 2017, sẽ đưa vào hoạt động. 

Với mức độ ô nhiễm và hậu quả của nước rỉ rác gây ra đối với môi trường như phản ánh và vị trí xây dựng Khu liên hiệp xử lý chất thải rắn Hòa Nhơn đã làm người dân không khỏi lo ngại ô nhiễm nguồn nước sinh hoạt tại Nhà máy nước Cầu Đỏ.

Đến ngày 18-8, tại buổi làm việc với các sở, ngành, các đơn vị để rà soát tiến độ các dự án liên quan đến xử lý môi trường do Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng chủ trì, Sở TN-MT báo cáo rằng, hiện đang có lo ngại về khu vực quy hoạch để xây dựng Khu liên hiệp xử lý chất thải rắn Hòa Nhơn do có cao trình cao, khi đưa vào sử dụng, nước rỉ rác có nguy cơ chảy về sông Túy Loan, ảnh hưởng đến nguồn nước vào Nhà máy nước Cầu Đỏ. 

Vì vậy, Sở này đang chỉ đạo Trung tâm Kỹ thuật môi trường tiến hành nghiên cứu, nếu thấy có ảnh hưởng thì kiến nghị tìm vị trí khác. Theo đó, Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng yêu cầu phải đánh giá toàn diện từ nguồn nước đến vấn đề dân sinh, nếu có ảnh hưởng thì phải nghiên cứu một cách tổng thể để có biện pháp xử lý phù hợp.