Vụ bắt giữ cocaine lớn nhất, ngày tàn của băng Urabeños đã cận kề

• Triển vọng chấm dứt hơn nửa thế kỷ nội chiến giữa Chính phủ Colombia và ELN
• "Bông hồng thép" trong lực lượng rà phá bom mìn ở Colombia
• Colombia biến phiến quân thành vệ sĩ

Cảnh sát Colombia cho biết, tổng cộng có 400 người, trong đó có 40 người của một đơn vị cảnh sát không quân tinh nhuệ, đã được triển khai trong 4 cuộc tấn công đồng thời được thực hiện vào ngày 8-11 tại các đồn điền chuối ở Urabá thuộc vùng Antioquia của Colombia.

Kỷ lục lịch sử

Hơn 12 tấn cocaine, trị giá tới 360 triệu đô la Mỹ, theo Tổng thống Juan Manuel Santos, được đào lên từ các khu vực chôn cất.

Trước đó, hồi tháng 9, chính quyền đã tịch thu 7 tấn cocaine trong một vườn trồng chuối ở Urabá. Lần phát hiện cocaine mới nhất này đã khiến tổng lượng cocaine được phát hiện tại nước này đạt 362 tấn trong năm nay, vượt con số 317 tấn của năm 2016, và là một kỷ lục trong lịch sử nước này.

Các nhà chức trách cho hay, các loại ma túy mới nhất bị thu giữ thuộc sở hữu của ít nhất 10 nhóm tội phạm khác nhau. Những nhóm này đã thuê nhóm tội phạm quyền lực nhất Colombia là Urabeños để phân phối và vận chuyển ma túy. Những lô hàng ma túy này dự định sẽ được đưa ra khỏi đất nước trong các chuyến hàng chuối, theo El Tiempo.

Chiến dịch Agamemnon đã tạo ra những gợn sóng trên toàn thế giới ngầm ở Colombia

Các cuộc đột kích được thực hiện như một phần của Chiến dịch Agamemnon. Được triển khai vào năm 2015, chiến dịch này đang được tiến hành bởi lực lượng cảnh sát và quân đội và đang tìm cách nhắm mục tiêu nhóm Urabeños trong khu vực truyền thống lâu đời của chúng và khu vực phát tán cocaine của Urabá.

Tổng thống Santos cũng tuyên bố bắt giữ hàng chục thành viên Urabeños thuộc khu vực Meta, nằm ở vùng Eastern Plains của Colombia, giáp biên giới với Venezuela và Brazil. Đầu tháng 11 vừa qua, một chiến dịch quân sự chung đã phá hủy mạng lưới Urabeños ở Meta. Mạng lưới này nằm dưới sự chỉ đạo trực tiếp của lãnh đạo Urabeños Dairo Antonio Úsuga, bí danh "Otoniel", có nhiệm vụ mở rộng hoạt động của nhóm trong khu vực.

Những nỗ lực đang diễn ra chống lại Urabeños được thực hiện trên bối cảnh đàm phán giữa nhóm tội phạm này và chính phủ. Trong một video được phát hành vào đầu tháng 9, Otoniel tuyên bố đã sẵn sàng thảo luận về việc đầu hàng của băng nhóm. Các nhà chức trách mới đây đã tiết lộ lời đề nghị của họ về các điều khoản đầu hàng, cho thấy họ đang thực hiện nghiêm túc đề nghị này.

Urabeños đang dần suy yếu

Mặc dù Chiến dịch Agamemnon cho đến nay chưa hạ bệ được Otoniel, nhưng đã tạo ra những gợn sóng trên toàn thế giới ngầm ở Colombia.

Theo thông báo của cảnh sát, hồi tháng 5, chiến dịch này đã dẫn tới việc bắt giữ hơn 1.000 thành viên và 44 tấn cocaine của nhóm Urabeños. Tên đầu sỏ đứng thứ hai của nhóm bị tiêu diệt vào cuối tháng 8, và sau đó bắt giữ thêm 20 tấn cocaine. 

Đồng thời, kể từ khi triển khai Chiến dịch Agamemnon vào tháng 2-2015, Lực lượng Vũ trang Cách mạng Colombia (FARC) đã giải ngũ, để lại Urabeños - những người thường xuyên sử dụng các tuyến đường buôn người của họ tới các nhóm khác sở hữu ma túy -  như là băng nhóm hàng đầu của thương mại ma túy ở Colombia.

Trong khi đó, sản xuất cocaine của đất nước này đã bùng nổ đến mức đỉnh điểm. Về cơ bản, Urabeños chưa bao giờ có nhiều cocaine như vậy để di chuyển, và cũng chưa từng gặp khó khăn như vậy trong việc vận chuyển nó từ trụ sở Urabá. 

Các nguồn tin tình báo Colombia cho biết nhóm này chỉ đơn giản là không thể đưa sản phẩm ra khỏi vùng vịnh Caribbean nhanh chóng đủ để bắt kịp các dòng chảy từ các vùng sản xuất cocaine. Như những cơn động kinh mới nhất, chúng buộc phải ngồi trên một lượng lớn cocaine, điều này phần nào giải thích tại sao các nhà chức trách lại có thể thu giữ hàng nhiều tấn.

Do hậu quả trực tiếp của việc Urabeños giảm năng lực hoạt động ở Uraba, nhóm đã tìm kiếm các tuyến đường ma túy ra khỏi Colombia từ các vùng khác của đất nước. 

Khu vực chiến lược ở Chocó, láng giềng Urabá và trải dài từ biên giới Colombia - Panama dọc theo một nửa bờ biển Thái Bình Dương của Colombia, là một trong những khu vựcđược lưa chọn. 

Chỉ trong nửa đầu năm 2017, khi hàng ngàn người đã bị di dời do các vụ đụng độ dữ dội giữa Urabeños và Quân đội Giải phóng Dân tộc (ELN), cả hai đều đang cố gắng kiểm soát các tuyến buôn lậu của khu vực.

Giờ đây, có vẻ như băng nhóm này đang nhắm đến vùng Eastern Plains của Colombia, vốn là nơi có nhiều hành lang ma túy khác nhau. Khu vực này có biên giới rộng lớn và không được bảo vệ với Venezuela, tình hình hỗn loạn hiện nay đã tạo nơi đây một đường cao tốc cocaine hoàn hảo, và Brazil là một quốc gia vận chuyển quan trọng và thị trường tiêu thụ cocaine hàng đầu của châu Mỹ Latinh.

Nhóm tội phạm tầm quốc gia

Urabeños - còn gọi Clan Usuga - là một trong những băng nhóm tội phạm đầy tham vọng, tàn nhẫn và hung hăng nhất của các tổ chức buôn bán ma túy ở Colombia. Nó là một trong số các nhóm được thành lập bởi các cựu lãnh đạo bán quân sự cấp cao và trung cấp, đây là một trong những nhóm tội phạm Colombia cuối cùng có sự hiện diện thực sự tầm quốc gia.

Urabeños lấy tên từ Uraba, một khu vực Tây Bắc gần biên giới Panama được đánh giá cao bởi những tay buôn bán ma túy vì nó cung cấp quyền tiếp cận vào bờ biển Caribê và Thái Bình Dương từ các khu vực Antioquia và Chocó. Tuy nhiên, nguồn gốc của nhóm có thể được bắt nguồn từ Eastern Plains của Colombia, nơi Daniel Rendon Herrera, biệt danh "Don Mario", từng quản lý tài chính của Centauros Bloc, một tổ chức bán quân sự.

Với khoảng 2.000 thành viên, Urabeños hiện được cho là tổ chức tội phạm Colombia mạnh nhất do Otoniel đứng đầu. Cơ sở hoạt động của nhóm nànằm ở khu vực rừng núi tây bắc Uraba. Cuối năm 2014 đầu 2015, một số cộng sự thân cận của Otoniel và lãnh đạo Urabeños đã bị bắt.