Trung Quốc buông lời cảnh báo với Canada vì bắt giữ sếp Huawei

Chủ Nhật, 09/12/2018, 16:40

Bắc Kinh đã cảnh báo Ottawa rằng nước này có thể sẽ phải đối mặt với những hậu quả nghiệm trọng nếu như không thả ngay lập tức giám đốc tài chính của Huawei, đồng thời gọi hành vi bắt giữ này là "cực kỳ bẩn thỉu''.

Theo Bộ Tư pháp Canada, bà Mạnh Vãn Chu, Phó Chủ tịch, Giám đốc Tài chính và cũng là con gái của người sáng lập tập đoàn nổi tiếng Trung Quốc Huawei đã bị cảnh sát Canada bắt giữ tại thành phố Vancouver hôm 1-12 khi đang quá cảnh tại sân bay.

The Guardian cho biết, bà Mạnh Vãn Chu đang đối mặt với việc bị dẫn độ sang Mỹ, với cáo buộc đã che giấu cho các hành vi liên kết của Huawei với một công ty khác nhằm bán thiết bị cho Iran bất chấp các lệnh trừng phạt.

Vụ việc Canada bắt giữ bà Mạnh Vãn Chu theo yêu cầu của Mỹ không chỉ làm trầm trọng thêm căng thẳng trong quan hệ Mỹ-Trung, mà còn thổi bùng ngon lửa căng thẳng mới giữa Ottawa và Bắc Kinh.

Bà Mạnh Vãn Chu bị giới chức Canada bắt giữ khi đang có mặt tại sân bay Vancover hôm 1-12. Ảnh: Reuters

Trong trường hợp bị dẫn độ về Mỹ, bà Mạnh nhiều khả năng sẽ phải đối mặt với các cáo buộc âm mưu lừa gạt nhiều tổ chức tài chính quốc tế để vi phạm lệnh trừng phạt của Mỹ với Iran, với mức án tối đa là 30 năm cho mỗi tội danh.

Reuters cho biết, sau phiên điều trần tại tòa kéo dài gần 6 giờ hôm 7-12 mà không đi đến kết luận, phiên điều trần tiếp theo liên quan tới vấn đề có dẫn độ bà Mạnh Vãn Chu sang Mỹ hay không đã được hoãn lại tới ngày 10-12 tới.

Phản ứng trước động thái bất ngờ từ phía Canada, Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày 8-12 đã triệu Đại sứ Canada tại nước này nhằm phản đối việc Canada bắt giữ bà Mạnh Vãn Chu.

Tại buổi gặp với Đại sứ Canada ở Bắc Kinh, Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Lạc Ngọc Thành phản đối mạnh mẽ vụ việc bắt giữ giám tốc tài chính của Huawei. Theo Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc, vụ bắt giữ bà Mạnh Vãn Chu là một hành vi vi phạm nghiêm trọng những quyền hợp pháp của bà. Ông Lạc Ngọc Thành cho rằng động thái này "đã bất chấp luật pháp, vô lý" và về bản chất thì "cực kỳ bẩn thỉu".

Trong tuyên bố được Bộ Ngoại giao Trung Quốc phát đi hôm 8-12, Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Lạc Ngọc Thành nên rõ: "Trung Quốc kiên quyết yêu cầu phía Canada thả ngay người bị bắt giữ và nghiêm túc bảo vệ những quyền hợp pháp, chính thống của họ, nếu không Canada sẽ phải chịu trách nhiệm hoàn toàn về những hậu quả nghiêm trọng đã gây ra".

Trước đó, trong một bài phát biểu trước báo chí, Bộ trưởng Ngoại giao Canada Chrystia Freeland khẳng định mối quan hệ với Trung Quốc rất quan trọng và có giá trị, và đại sứ Canada tại Bắc Kinh sẽ đảm bảo bà Mạnh Vãn Chu vẫn được phép tiếp cận lãnh sự quán. Khi được hỏi về phản ứng dữ dội của Trung Quốc, Thủ tướng Justin Trudeau cũng từng nói hôm 7-12 rằng Canada có mối quan hệ rất tốt với Bắc Kinh.

Tuy nhiên, ông David Mulroney, một cựu Đại sứ Canada tại Trung Quốc dự đoán, động thái của Canada có thể dẫn đến "một sự đóng băng sâu sắc với Trung Quốc trong các chuyến thăm và trao đổi cấp cao"". ''Các khả năng đàm phán về tư do thương mại cũng sẽ bị đóng băng trong một khoản thời gian dài. Nhưng chúng tôi sẽ phải chấp nhận điều đó. Đó là cái giá phải trả khi hành xử với một nước như Trung Quốc", ông nói thêm.

Điểm đáng lưu ý là vụ việc Canada bắt giữ Giám đốc Tài chính Tập đoàn Huawei được thực hiện vào đúng thời điểm diễn ra cuộc đối thoại giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình bên lề hội nghị thượng đỉnh Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20) tại Buenos Aires, Argentina.

An Nhiên (Theo Reuters/TG)