Đợt tranh luận cuối cùng giữ hai ứng viên Tổng thống Mỹ: Ôn hòa hơn, rõ ràng hơn

• Màn đối đầu lần cuối trước cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ
• Tranh luận tổng thống Mỹ: "Tắt mic" tránh ngắt lời
• Hai ứng viên tổng thống Mỹ trở lại cuộc đua sau gián đoạn

Ngay trong phần tranh luận đầu tiên về đại dịch COVID-19, Tổng thống Donald Trump đã có phần thể hiện có quy tắc hơn với giọng điệu ôn hòa hơn. Cả hai ứng viên đều điềm tĩnh trả lời câu hỏi, không ngắt lời và không to tiếng trong lúc bảo vệ lập trường. 

Trong khi đó, ở buổi tranh luận đầu tiên, Tổng thống Mỹ đã vấp phải nhiều chỉ trích khi tỏ ra quá lấn át, thường xuyên lớn tiếng, cắt ngang lời của đối thủ Joe Biden và người điều phối chương trình Chris Wallace.

Cuộc tranh luận đó được cho là không hiệu quả và khiến cử tri khó quyết định bỏ phiếu. Khi người điều phối chương trình, phóng viên Kristen Welker của NBC News, đặt câu hỏi, Tổng thống Mỹ đương nhiệm đã biện hộ cách xử lý đại dịch COVID-19 của chính quyền, song thừa nhận số ca mắc bệnh đang tăng nhanh trong thời gian gần đây. Ông tiếp tục thể hiện sự lạc quan khi khẳng định virus SARS-CoV-2 sẽ sớm “biến mất”.

Buổi tranh luận cuối cùng đã diễn ra trong bầu không khí ôn hòa. Ảnh: CNN

Tổng thống Donald Trump nhấn mạnh rằng, các dự án vaccine đang được triển khai hiệu quả, đồng thời viện dẫn trường hợp mắc bệnh của bản thân để chứng minh cho nhận định này. Tuy nhiên, ứng viên từ đảng Dân chủ Joe Biden lập tức đáp trả bằng cách quy trách nhiệm cho ông Donald Trump về cái chết của hơn 200.000 bệnh nhân COVID-19 tại Mỹ. Ông Joe Biden cáo buộc tổng thống không có kế hoạch để xử lý tình trạng khủng hoảng này.

Sau đó, cuộc tranh luận trở nên gay gắt hơn khi hai ứng cử viên tranh luận về vấn đề tài chính cá nhân. Tổng thống Donald Trump cho rằng, ông Joe Biden đã làm giàu từ những lợi thế trước đây của mình khi giữ chức vụ cao trong chính quyền Mỹ. Tuy nhiên, ông cựu Phó Tổng thống Mỹ đã lưu ý rằng, ông đã công bố hồ sơ thuế trong hơn hai thập niên và không có bằng chứng nào chứng minh cho khẳng định trên của ông Donald Trump.

Ứng viên Joe Biden cũng khẳng định chưa nhận bất kỳ nguồn tiền nào từ nước ngoài, đồng thời thách thức Tổng thống Donald Trump công khai hồ sơ thuế. Cuộc tranh luận chuyển sang vấn đề chủ đề an ninh quốc gia, với câu hỏi đầu tiên của người điều phối Welker là về nguy cơ nước ngoài can thiệp bầu cử Mỹ. Ứng cử viên Joe Biden tuyên bố bất kỳ quốc gia nào can thiệp vào các cuộc bầu cử Mỹ sẽ “phải trả giá”.

Khi được hỏi về cách thức đối phó với sự can thiệp bầu cử trong nhiệm kỳ thứ hai, Tổng thống Donald Trump chuyển hướng sang các chi tiết về các giao dịch của ông Hunter Biden, con trai ông Joe Biden, với Ukraine. Liên quan tới vấn đề chăm sóc y tế, Tổng thống Donald Trump bày tỏ hy vọng Tòa án Tối cao sẽ hủy bỏ Đạo luật Chăm sóc sức khỏe giá cả phải chăng, còn gọi là Obamacare. Về phần mình, ông Joe Biden cho biết, nếu đắc cử tổng thống, ông ủng hộ Obamacare cùng với quyền được lựa chọn của người dân, gọi kế hoạch của ông là “Bidencare”.

Tuy hai ứng viên vẫn bày tỏ quan điểm khác biệt của mình và công kích lẫn nhau trong các chủ đề, nhưng cuộc tranh luận được cho là ít bị gián đoạn hơn nhiều so với cuộc tranh luận đầu tiên, các ứng viên cũng kiên nhẫn hơn trong các câu trả lời của họ, chờ đợi để đề nghị khi được điều phối Kristen Welker mời phát biểu. Tổng thống Donald Trump không ngắt lời ông Joe Biden hay người điều hành cuộc tranh luận. Điều này phần nào cho thấy quy định tắt micro dường như đã phát huy hiệu quả.

Đánh giá về sự kiện này, Giáo sư James Borton, chuyên gia cao cấp của Trung tâm Ngoại giao khoa học thuộc Đại học Tuft (Mỹ) cho rằng, hai chính khách đã bộc lộ những thế mạnh và điểm yếu của mình cùng quan điểm rõ ràng. Tuy nhiên, ông cũng nhận định, “màn so găng” này sẽ không tác động nhiều tới quyết định của các cử tri.

Giáo sư James Borton cho rằng, cuộc tranh luận này mang sắc thái của một cuộc tranh luận thông thường và người điều hành Kristen Welker đã đạt được điểm B+ trong kiểm soát nhịp độ. Tổng thống Donald Trump đã thể hiện thái độ điềm tĩnh hơn, trong khi ông Joe Biden không phản ứng nhanh như cần thiết trong một số vấn đề.

Tuy nhiên, Tổng thống Donald Trump đã không thể tung ra một cú “knock-out” và không thúc đẩy được chương trình nghị sự chính trị của mình. Điểm nhấn của Tổng thống Mỹ đương nhiệm là xoáy vào các mục tiêu dang dở của đối thủ Joe Biden trong 8 năm trên cương vị “phó tướng” của người tiền nhiệm - cựu Tổng thống Brack Obama.

Với từng chủ đề, Giáo sư James Bolton đánh giá mức D cho Tổng thống Donald Trump và B- cho ông Joe Biden trong vấn đề xử lý đại dịch COVID-19; lần lượt các mức C và B- trong vấn đề an ninh quốc gia. Với chủ đề về gia đình và nền kinh tế Mỹ, theo Giáo sư James Borton, cựu Phó Tổng thống Joe Biden xứng đáng nhận được mức đánh giá A-, trong khi Tổng thống Donald Trump đạt mức C.

Theo Giáo sư, Tổng thống Donald Trump đã không có cách nào để khiến người dân có mức sống trung bình ở Mỹ cảm thấy tin tưởng hơn về tương lai và khả năng tài chính của gia đình họ. Liên quan tới chính sách nhập cư, Giáo sư  Borton nhận định, Tổng thống Donald Trump không cho thấy sự đồng cảm để tạo kết nối với các gia đình người nhập cư. Ông đánh giá Tổng thống Donald Trump ở mức C+ và ông Joe Biden đạt mức B.

Trong vấn đề chống biến đổi khí hậu, theo Giáo sư James Borton, ứng cử viên đảng Dân chủ đã cố gắng gửi đi thông điệp về phát triển năng lượng tái tạo, trong khi Tổng thống Donald Trump vẫn theo đuổi lĩnh vực dầu mỏ và khí đốt đi kèm cam kết về những chính sách tích cực hơn về môi trường. Ở mục này, Giáo sư dành mức B- cho ông Joe Biden và mức C cho Tổng thống Donald Trump.

Đánh giá tổng quan, Giáo sư James Borton cho rằng, kết quả cuộc tranh luận cuối cùng này sẽ không làm thay đổi lựa chọn trên lá phiếu của cử tri Mỹ hôm 3-11. Từ bây giờ tới giờ G, nhiều khả năng ứng cử viên Jame Biden sẽ duy trì vị trí dẫn trước với cách biệt khoảng 10% so với Tổng thống Donald Trump trong các cuộc thăm dò dư luận. Theo ông, cuộc bầu cử sắp tới có thể kết thúc với một kết quả sít sao và cũng không loại trừ kịch bản tên người đắc cử sẽ chỉ được công bố một tuần sau đó hoặc lâu hơn nữa.