Kế hoạch an ninh quốc gia mới của Nhật Bản

Trong một bài phát biểu trên truyền hình ở Tokyo, Thủ tướng Fumio Kishida cho biết Chính phủ Nhật Bản đã phê duyệt ba tài liệu an ninh, gồm bản cập nhật Chiến lược An ninh Quốc gia (NSS), Chiến lược Quốc phòng và Chương trình Quốc phòng trung hạn, nhằm tăng cường phòng thủ mạng của Nhật Bản, tăng cường an ninh kinh tế và thúc đẩy hợp tác giữa Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản (SDF) và Lực lượng Bảo vệ Bờ biển Nhật Bản (JCG)...

Ông cho biết thêm các biện pháp mới bao gồm những điều khoản cho phép Nhật Bản sở hữu “năng lực phản công” để ngăn chặn các vụ tấn công tên lửa từ những quốc gia khác. Người đứng đầu Chính phủ Nhật Bản nhấn mạnh việc tăng cường sức mạnh quốc phòng là cần thiết để gia tăng sức mạnh ngoại giao của nước này. Bên cạnh đó, Thủ tướng Fumio Kishida cũng tuyên bố Chính phủ Nhật Bản sẽ bảo vệ tổ quốc và người dân trước “bước ngoặt lịch sử”, đồng thời cam kết tiếp tục giải thích cho các nước láng giềng về chính sách quốc phòng của Nhật Bản. Hồi đầu tháng này, ông đã chỉ thị cho các bộ trưởng quốc phòng và tài chính đảm bảo ngân sách để tăng ngân sách quốc phòng của Nhật Bản lên 2% GDP hiện tại vào năm 2027.

Với các sáng kiến quốc phòng mới, Nhật Bản đang thể hiện cách giải thích khác với bản hiến pháp thời hậu thế chiến II, vốn đặt ra những hạn chế đối với SDF, theo đó các lực lượng này chỉ được sử dụng đúng với tên gọi là bảo vệ lãnh thổ Nhật Bản. Mặc dù Nhật Bản được coi là có một trong những quân đội hiện đại và hùng mạnh nhất thế giới, nhưng vũ khí của nước này chỉ được thiết kế để tấn công kẻ thù ở gần các đảo của mình. Nhưng chiến lược phòng thủ mới, mà đài truyền hình nhà nước NHK cho biết hồi đầu tuần này sẽ cung cấp cho Tokyo vũ khí tầm xa như tên lửa Tomahawk do Mỹ sản xuất, có thể tấn công các căn cứ mà từ đó những đối thủ tiềm tàng có thể tấn công lãnh thổ Nhật Bản. Theo các quan chức SDF, các hệ thống phòng thủ tên lửa hiện tại của Nhật Bản chỉ có thể tấn công một mục tiêu đang bay tới khi mục tiêu đó ở trong phạm vi khoảng 50km. Trong khi Trung Quốc có tên lửa có thể phóng từ nhiều loại máy bay chiến đấu từ khoảng cách xa tới 300km. Tokyo cho biết bất kỳ vũ khí tầm xa mới nào mà họ có thể mua sẽ không phải là vũ khí “tấn công trước” mà sẽ chỉ được sử dụng nếu kẻ thù tấn công Nhật Bản trước.

Chiến lược phòng thủ mới của Tokyo đã nhận được sự hoan nghênh từ đồng minh số 1 của Nhật Bản là Mỹ, quốc gia có hiệp ước phòng thủ chung với Nhật Bản và cam kết bảo vệ lãnh thổ Nhật Bản trước các cuộc tấn công. Mỹ cũng vận hành một số cơ sở quân sự lớn ở Nhật Bản, bao gồm Căn cứ Hải quân Yokosuka, nơi đóng quân của Hạm đội 7. Trong một tuyên bố, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin bày tỏ: “Chúng tôi hoan nghênh việc Nhật Bản công bố các tài liệu chiến lược cập nhật… phản ánh cam kết kiên quyết của Nhật Bản trong việc duy trì trật tự quốc tế dựa trên luật lệ và một khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tự do và mở”. Ông nói thêm rằng: “Chúng tôi ủng hộ quyết định của Nhật Bản về việc được sở hữu các năng lực nhằm tăng cường khả năng răn đe trong khu vực, bao gồm cả khả năng phản công”.

Trước phạm vi của những thay đổi đối với chính sách quốc phòng của Nhật Bản, đảng đối lập chính của nước này cùng ngày 16/12 cho rằng, Thủ tướng Fumio Kishida đã không trao đổi rõ về những thay đổi đó với họ.

“Không có thông tin cung cấp, không có lời giải thích và không có cuộc thảo luận nào với công chúng hoặc Quốc hội, mặc dù chúng ta đang quyết định những điều sẽ thay đổi đáng kể chính sách an ninh thời hậu chiến của Nhật Bản”, ông Kenta Izumi, người đứng đầu Đảng Dân chủ Lập hiến, lên tiếng tại một cuộc họp báo. Trong khi đó, khi các báo cáo về việc tăng cường sức mạnh quốc phòng của Nhật Bản xuất hiện trong vài tháng qua, Trung Quốc đã cảnh báo Tokyo về những hậu quả có thể xảy ra nếu họ gia tăng sức mạnh quân sự.