Ngành ô tô Đức sẽ bị thung lũng Silicon "khai tử"?

• Môtô Ducati mới cóng "bay" trên phố, hai người bị thương
• Vị thế dẫn đầu của các nhà sản xuất ô tô Đức bị lung lay?
• Phát hiện một số DN nhập ôtô đục lại số khung, số máy

Lịch sử đã được viết vào ngày 4/11/2019 tại nhà máy của VW ở Zwickau, Đức. Bất cứ ai đủ may mắn đến thăm nhà máy gần đây, sẽ được bước vào một thế giới bí mật, một phòng thí nghiệm công nghiệp ẩn mà chỉ một vài nhân viên của Volkswagen có quyền tiếp cận. 

Trong "hoạt động bí mật", những robot màu cam chạy bằng các chương trình rất phức tạp và được hỗ trợ bởi con người và máy móc đang lắp ráp 8 chiếc xe điện ID.3 mỗi ngày cho mục đích thử nghiệm. Sản xuất nối tiếp hiện được thiết lập để bắt đầu vào ngày 4/11. Tùy thuộc vào cách nhìn của bạn, điều này đánh dấu sự khởi đầu hoặc kết thúc của một kỷ nguyên.

Thế kỷ vàng son

Trong tương lai, 1.500 chiếc ô tô điện của Volkswagen sẽ được sản xuất từ dây chuyền lắp ráp tại nhà máy ở bang miền đông Sachsen mỗi ngày, tổng cộng 330.000 xe mỗi năm, theo công ty mô tả là "nhà máy ô tô điện lớn nhất và hiệu quả nhất ở châu Âu". 

Các nhà thiết kế của chiếc ID.3 nhỏ gọn, hạng C mới muốn biến nó thành biểu tượng của thế kỷ 21, giống như VW Beetle và VW Golf ở thời kỳ hoàng kim. 

Tất nhiên, đó là ngôn ngữ quảng cáo, nhưng từ góc độ trung lập, rất khó để đánh giá quá cao tầm quan trọng của những gì đang xảy ra: Ở Zwickau, Volkswagen đang gióng lên hồi chuông báo tử cho động cơ đốt. Đến năm 2040, VW có kế hoạch ngừng sản xuất tất cả các xe chạy bằng xăng hoặc nhiên liệu diesel. Đó là sự kết thúc của một kỷ nguyên.

Đó là một kỷ nguyên tuyệt vời. Nó tồn tại hơn 100 năm và được định hình theo những quyết định của các nhà phát minh và kỹ sư người Đức - những doanh nhân can đảm, nhà thiết kế có tầm nhìn và công nhân lành nghề, có năng lực cao. Trong thời đại đó, ô tô Đức đã trở thành mẫu mực của tay nghề chất lượng cao nhất trên toàn thế giới. 

Một thời gian khi Volkswagen, Mercedes-Benz, BMW, Porsche và Audi và những dòng xe có uy tín toàn cầu mà họ sản xuất đã trở thành đại sứ cho Đức. Động cơ tinh chỉnh của họ là mô hình cho sự xuất sắc công nghiệp. 

Xe hơi Đức được coi là xuất sắc "das Auto" và khẩu hiệu quảng cáo của Audi "Vorsprung durch Technik" (Tiến bộ thông qua công nghệ) đã trở thành một trong số ít thuật ngữ tiếng Đức thực sự được biết đến bằng tiếng Anh.

Những người đàn ông như Eberhard von Kuenheim, người đặt nền móng cho thành công của BMW, Ferdinand Piëch, người đầu tiên tạo ra tên tuổi của Audi và sau đó là VW trên khắp thế giới, hay Wendelin Wiedeking, người đã cứu Porsche và biến nó thành điều không thể tưởng tượng được, có vai trò quan trọng trong nền kinh tế Đức. Họ cũng như Bill Gates, Steve Jobs và Jeff Bezos ngày nay đối với ngành công nghiệp Mỹ: những người hùng.

Tất nhiên, họ cũng luôn phải đau đầu trong những năm qua: khủng hoảng dầu mỏ, sốc giá xăng dầu, rắc rối với ô nhiễm không khí ở các thành phố, phiền toái ùn tắc giao thông và tranh luận về giới hạn tốc độ phù hợp. 

Vào những năm 1980, mọi người bắt đầu suy nghĩ nhiều hơn về mối liên hệ giữa nền kinh tế và môi trường. Những năm 90, cả thế giới đã bật cười khi đảng Xanh bảo vệ môi trường ở Đức tranh cãi về việc tăng giá xăng dầu vì lợi ích của môi trường. 

Nhưng kể từ khi bắt đầu thiên niên kỷ mới, những lo lắng về biến đổi khí hậu đã tăng mạnh và mọi người bắt đầu nảy ra ý tưởng rằng thật điên rồ khi sử dụng những cái "hộp" lớn và nặng, đốt nhiên liệu hóa thạch.

Trò chơi muộn màng

Nhưng chỉ mới gần đây, ngành công nghiệp ô tô Đức cuối cùng đã nhận ra rằng nó sẽ cần phải thích nghi triệt để. Dẫn đầu bởi Volkswagen, các hãng ô tô Đức tin rằng nó có thể giải quyết vấn đề của mình theo hai cách: thứ nhất bằng cách tạo ra những chiếc xe tốt hơn, ít gây ô nhiễm và hiệu quả hơn (diesel); và thứ hai (khi cách tiếp cận đầu tiên thất bại), bằng cách gian lận hoặc phủ nhận thực tế.

Nghe có vẻ nghịch lý, vụ bê bối diesel của VW cuối cùng đã kích hoạt sự hiện đại hóa thúc đẩy toàn bộ ngành công nghiệp cần thiết. Niềm tin vào ngành công nghiệp đã bị lung lay nặng nề đến nỗi ban quản lý và giám sát tại các công ty xe hơi của Đức buộc phải nhận ra việc thay đổi triệt để là không thể tránh khỏi.

Mẫu ID.3 mới của Volkswagen tại một hội chợ thương mại tại Triển lãm ô tô quốc tế ở Frankfurt.

Nhưng họ đã không đạt được điều đó cho đến rất muộn. Giờ đây, các công ty dẫn đầu ngành trong thế kỷ trước phải đối mặt với nguy cơ đứng sau trong thời đại mới, điều dự báo sẽ gây hậu quả nghiêm trọng cho nền kinh tế Đức và sự thịnh vượng trong tương lai của đất nước. Nó sẽ là khởi đầu của một kỷ nguyên mới không mấy dễ chịu. 

Bởi vì các công ty Đức đang bận rộn thao túng động cơ diesel của họ và đặt cược vào những chiếc SUV lớn hơn bao giờ hết, họ nửa vời trong nghiên cứu và thử nghiệm các hệ thống truyền động thay thế. Và trong khi họ bận thu thập những lý lẽ chống lại những chiếc xe tự lái thay vì thử nghiệm chúng, một mô hình hoàn toàn mới đang diễn ra ở những nơi khác trên thế giới. 

Ở California và Trung Quốc, các công ty tư nhân và nhà nước nổi lên hiện đang vượt qua các nhà lãnh đạo công nghệ trước đây của Đức. Họ có quan điểm hoàn toàn khác nhau về chiếc xe và cách nó được sử dụng.

Cho đến gần đây, tâm lý phổ biến của các nhà sản xuất Đức là công nghệ máy tính và mạng kỹ thuật số chỉ để "nâng cấp" những chiếc xe thông thường đã tồn tại. Họ không đặt câu hỏi về mô hình kinh doanh truyền thống của họ tập trung vào việc bán ô tô cho giao thông cá nhân. 

Trong khi đó, các đối thủ cạnh tranh mới nổi của họ từ Trung Quốc và Mỹ đã thực hiện một cách tiếp cận khác bằng cách đặt các yếu tố kỹ thuật số vào trung tâm của các khái niệm di chuyển mới. Đối với những công ty đó, máy tính không còn chỉ là một thành phần - chúng là trái tim của các phương tiện và mô hình kinh doanh của họ.

Trong mắt những người tạo ra nó, Tesla là một máy tính hiệu năng cao có thể thực hiện bất kỳ điều tuyệt vời nào, bao gồm cả việc lái xe. Những người tiên phong công nghiệp của Trung Quốc không còn quan tâm đến niềm vui lái xe cá nhân của mọi người - họ đang tìm kiếm các công cụ di chuyển mới mạnh mẽ có thể được tích hợp vào cuộc sống đô thị cần được tổ chức mới và có thể chở hành khách một cách an toàn và thoải mái từ điểm A đến điểm B.

Thế giới va chạm

Gần đây, phóng viên Der Spiegel đã khám phá thế giới va chạm của ngành công nghiệp ô tô - tại nhà máy Tesla ở Fremont, California; trong một thành phố kiểu mẫu của Trung Quốc nằm ở phía nam Bắc Kinh; tại các công ty ở miền Nam nước Đức sản xuất xe hơi và các bộ phận nghiên cứu của các nhà sản xuất ô tô Đức. Những phát hiện của họ được cho là đáng báo động. Tất cả đều chỉ ra "sự gián đoạn".

Gần đây, Giám đốc điều hành của Daimler, Ola Källenius, đã thể hiện tinh thần tiên phong của công ty tại Triển lãm Ô tô Quốc tế (IAA) ở Frankfurt. Ông giới thiệu mọi thứ được sản xuất bởi các phòng thí nghiệm nghiên cứu của công ty ở Sindelfingen, California và Ấn Độ, từ chiếc taxi bay Volocopter đến một phương tiện chạy bằng pin nhiên liệu. 

"Chúng tôi phải làm việc trên cả 4 chủ đề CASE (viết tắt của Kết nối, Tự trị, Chia sẻ và Điện) cùng lúc. Sẽ cực kỳ nguy hiểm và thiển cận nếu chúng ta chỉ tập trung vào di chuyển điện tử", theo Sajjad Khan, một giám đốc của Daimler cho biết.

Sajjad Khan cho rằng tương lai sẽ được quyết định không chỉ bởi động cơ, mà còn bởi hệ thống thông minh, khả năng chế tạo và kết nối mạng xe tự lái, cũng như phát triển dịch vụ chia sẻ xe có lợi nhuận. Năm ngoái, Daimler đã tăng ngân sách nghiên cứu và phát triển lên 9,1 tỷ euro (10,2 tỷ USD). 

Nhưng trong khi Sindelfingen và Stuttgart vẫn đang trong giai đoạn nghiên cứu, các công ty ở California và Trung Quốc từ lâu đã chế tạo những chiếc xe hoàn toàn mới, rất khác biệt. Có phải người Đức đã đặt tất cả số tiền đó vào đúng chỗ?

(Còn tiếp)