Căng thẳng cuộc đua sản xuất vaccine COVID-19

Thứ Hai, 09/03/2020, 07:31

Trong bối cảnh lo ngại về dịch COVID-19 lan nhanh, các nhà khoa học ở khắp nới trên thế giới đang chạy đua với thời gian để phát triển vaccine. Mới đây, một nhóm nhà nghiên cứu ở Israel tuyên bố vaccine COVID-19 sẽ sẵn sàng trong 3 tuần nữa. Còn tại Mỹ, lô vaccine đầu tiên giúp phòng chống virus Corona chủng mới (SARS-CoV-2) đã được đưa ra thử nghiệm.

Những lô thuốc đầu tiên

Tờ Time ngày 3/3 đưa tin, Moderna Therapeutics, một công ty công nghệ sinh học có trụ sở tại Cambridge, Mass. (Mỹ) vừa xuất xưởng những lô vaccine COVID-19 đầu tiên. Loại vaccine này được tạo ra chỉ 42 ngày sau chuỗi di truyền của COVID-19 được các nhà nghiên cứu Trung Quốc cung cấp cho các đồng nghiệp ở Mỹ hồi giữa tháng 1.

Hiện các lọ thuốc đầu tiên chuẩn bị được gửi đến Viện Dị ứng và Bệnh Truyền nhiễm quốc gia (NIAID) thuộc Viện Y tế Quốc gia (NIH) tại Bethesda, MD để sẵn sàng tiêm thử nghiệm cho người vào đầu tháng 4. Song song với đó, các nhà khoa học ở NIH cũng bắt đầu thử nghiệm một loại thuốc có tên là Remdesivir, được phát triển từ khi tìm thuốc chữa trị bệnh Ebola để thử nghiệm trên bệnh nhân bị nhiễm dịch COVID-19.

Một cuộc đua ngầm về sản xuất vaccine COVID-19 đang diễn ra.

Đây là lần đầu tiên thử nghiệm một loại thuốc để điều trị COVID-19 và công trình nghiên cứu này được dẫn dắt bởi một nhóm nhà khoa học tại Trung tâm Y tế Đại học Nebraska. Bệnh nhân đầu tiên tình nguyện tham gia nghiên cứu đột phá này là một hành khách trên tàu Princess Diamond được đưa trở lại Mỹ sau khi xét nghiệm dương tính với COVID-19.

Những người khác được chẩn đoán mắc COVID-19 đã nhập viện cũng sẽ là một phần của nghiên cứu này. Đại diện của nhóm nhà khoa học tại Đại học Nebraska nói: “Remdesivir cho thấy kết quả đáng khích lệ ở những động vật bị nhiễm hai loại virus Corona liên quan, một loại gây hội chứng hô hấp cấp tính nặng (SARS) và loại còn lại gây ra hội chứng hô hấp Trung Đông (MERS).

Những người tình nguyện sẽ được chỉ định ngẫu nhiên để nhận thuốc hoặc giả dược tiêm tĩnh mạch trong 10 ngày. Trong 2 ngày, họ, sẽ được xét nghiệm máu và lấy chất nhầy trong mũi và họng để theo dõi lượng virus trong cơ thể. Ngay cả khi thuốc chỉ cho thấy một số hiệu quả trong việc giữ nồng độ virus SARS-CoV-2 trong máu không tăng lên thì nó cũng có thể giúp ngăn chặn sự lây lan của nhiễm trùng”.

Như vậy, có thể thấy, vaccine COVID-19 đã được phát triển trong thời gian kỷ lục vì nó dựa trên một phương pháp di truyền tương đối mới, không đòi hỏi phải phát triển một lượng lớn virus. Thay vào đó, vaccine được đóng gói với mRNA, vật liệu di truyền đến từ ADN và tạo ra protein.

Kết quả khả quan của Israel

Đáng chú ý là trong khi Mỹ đang chuẩn bị thử nghiệm vaccine COVID-19 thì tại Israel, các nhà khoa học cũng đạt được nhiều bước tiến trong nghiên cứu để có thể tự tin tuyên bố sẽ ra đời vaccine COVID-19 trong tháng 3 này.

Cụ thể, Viện nghiên cứu MIGAL Galilee cho biết các nhà nghiên cứu của họ đã phát triển một loại vaccine hiệu quả chống lại virus viêm phế quản truyền nhiễm gia cầm (IBV) và loại thuốc này sẽ sớm được điều chỉnh để tạo ra vaccine COVID-19. MIGAL hiện đã thực hiện các điều chỉnh di truyền cần thiết để điều chỉnh vaccine IBV thành vaccaine COVID-19 và đang nỗ lực để đạt được các phê chuẩn an toàn cho phép thử nghiệm.

Trả lời báo giới, Tiến sĩ Chen Katz, Trưởng nhóm công nghệ sinh học tại MIGAL cho hay, sau khi dịch COVID-19 bùng phát ở Trung Quốc, các nhà khoa học đã nghiên cứu loại virus mới này và nhận ra nó giống với IBV về mặt di truyền và cơ chế lây nhiễm. Họ tự tin có thể điều chỉnh vaccine IBV để chống lại COVID-19.

Khẳng định thêm quyết tâm của nhóm, Giám đốc điều hành của Viện nghiên cứu MIGAL Galilee, David Zigdon nói rằng tổ chức này đang làm mọi thứ có thể để tăng tốc phát triển. "Chỉ một vài tuần thôi, nếu cuộc thử nghiệm diễn ra suôn sẻ, chúng tôi sẽ phát triển thành công vaccine COVID-19 đầu tiên", David Zigdon chia sẻ.

Các nhà khoa học ở NIH bắt đầu thử nghiệm một loại thuốc có tên là Remdesivir để thử nghiệm trên bệnh nhân bị nhiễm virus SARS-CoV-2.

Cũng theo ông David Zigdon, loại vaccine này sẽ phải trải qua các thử nghiệm tiền lâm sàng và lâm sàng trước khi bắt đầu sản xuất hàng loạt, quá trình dự kiến hoàn tất trong vòng 90 ngày. Nhận định về việc này, Giáo sư Kristine Macartney, một bác sĩ nhi khoa chuyên về các bệnh truyền nhiễm và vaccine tại Đại học Sydney (Australia) cho biết sự phát triển loại vaccine kiểu như vậy rất thú vị và mang đến niềm lạc quan mới cho các thử nghiệm và phân phối vaccine COVID-19.

“Trước đó, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã thông báo vaccine COVID-19 dự kiến sẽ có sớm nhất là trong 18 tháng. Nếu các nhà nghiên cứu của Israel phát triển thành công loại vaccine này, thời gian được rút ngắn hơn một năm so với dự kiến ban đầu”, tờ The New York Post bình luận.

Và sự hợp tác Mỹ-Trung

Một cuộc chạy đua ngầm để phát triển và thử nghiệm phương pháp điều trị và vaccine COVID-19 đang vào giai đoạn nước rút. Giáo sư Florian Krammer, chuyên gia phát triển vaccine tại Trường Y khoa Icahn ở Mount Sinai nói: “Quá trình này mất nhiều thời gian. Các phương pháp điều trị đã tiến xa hơn khi dịch bệnh bắt đầu. Cả phương pháp điều trị và vaccine đều quan trọng để đáp ứng mạnh mẽ và hiệu quả đối với dịch bệnh COVID-19. Phương pháp điều trị giúp mọi người sau khi họ đã mắc bệnh; trong trường hợp COVID-19, các nhà nghiên cứu hy vọng sẽ điều trị khỏi cho khoảng 15% bệnh nhân COVID-19 có triệu chứng không nhẹ. Vaccine, mặt khác, giúp ngăn ngừa người bị bệnh ngay từ đầu”.

Cũng theo Giáo sư Florian Krammer thì đến nay, Nga, Israel, Singapore… và một số quốc gia khác đang tiến hành các loại nghiên cứu, thử nghiệm mới. Trong khi đó, hợp tác mang tính chất quốc tế để chống COVID-19 của các nhà khoa học Trung Quốc và Mỹ có vẻ mang lại một số hiệu quả nhất định.

Mới đây, 4 công ty của Trung Quốc đã ký hợp đồng với Công ty Công nghệ sinh học Generex để phát triển vaccine COVID-19 dựa trên nền tảng Ii-Key Peptide.

Các đối tác Trung Quốc bao gồm Sàn giao dịch Công nghệ Trung Quốc, Quản lý Quỹ đầu tư Bắc Kinh Zhonghua, Viện Sinh học thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Sơn Đông và Sinotek-Advocates Phát triển Công nghiệp quốc tế (ở Thâm Quyến). Chủ tịch và Giám đốc điều hành Công ty Generex Joe Moscato đã ký một hợp đồng dự thảo và sẽ đến Trung Quốc vào trung tuần tháng 3 để ký thỏa thuận chính thức và hoàn thiện các kế hoạch làm việc.

Vaccine được phát triển bằng công nghệ kích hoạt hệ thống miễn dịch của công ty này có thể có sẵn cho các thử nghiệm lâm sàng ở người trong vòng 90 ngày tới. Theo các điều khoản của hợp đồng, Công ty Sinh học Generex sẽ nhận được khoản thanh toán trả trước 1 triệu USD để bắt đầu dự án vaccine COVID-19 tại Mỹ.

Thêm 5 triệu usd sẽ được nhận dưới dạng phí cấp phép cho công nghệ Ii-Key Peptide, cùng với tất cả các chi phí và chi phí liên quan đến việc phát triển vaccine và 20% tiền bản quyền cho mỗi liều vaccine được sản xuất.

Công ty Công nghệ sinh học Generex là một công ty tổ chức chăm sóc sức khỏe kết hợp, có các giải pháp đầu cuối để chăm sóc bệnh nhân làm trung tâm từ phân tích nhanh chóng thông qua việc phân phối các phương pháp điều trị cá nhân hóa. Generex đang xây dựng một lớp cải tiến của công ty chăm sóc sức khỏe, vượt ra ngoài các mô hình thông thường cung cấp hỗ trợ cho bác sĩ, cũng như tiếp tục mối quan hệ với bệnh nhân để nâng cao trải nghiệm của bệnh nhân và tiếp cận chăm sóc tối ưu.

Trong khi đó, Công ty Dược phẩm sinh học Dynavax Technologies cũng đã hợp tác với Đại học Queensland (UQ) và Liên minh phòng chống dịch bệnh (CEPI) để phát triển vaccine COVID-19. Sự kết hợp này được thực hiện như sau: Dynavax sẽ tham gia một sáng kiến phát triển vaccine được đưa ra trước đó bởi trường đại học liên minh với CEPI.

Còn CEPI yêu cầu UQ tận dụng công nghệ phản ứng nhanh của mình, được thiết kế để cho phép sản xuất nhanh các loại vaccine mới, để tạo ra vaccine COVID-19. Dynavax sẽ đóng góp cho sáng kiến này thông qua chuyên môn kỹ thuật và chất bổ trợ đồng vận thụ thể giống như TLR9, CpG 1018. CpG 1018 là một thành phần trong sản phẩm vaccine HEPLISAV-B của công ty, được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) phê chuẩn để bảo vệ người trước bệnh viêm gan B. Các tá dược được dự định để tăng cường đáp ứng miễn dịch vaccine.

Giám đốc điều hành của Dynavax Technologies, Ryan Spencer nói: “Phản ứng nhân đạo toàn diện để giải quyết nguy cơ COVID-19 lây lan trong cộng đồng. Phát triển vaccine là một minh chứng cho sự cống hiến của ngành chúng tôi đối với sức khỏe cộng đồng toàn cầu”.

Khánh Chi (tổng hợp)