Chủ mưu buôn lậu bị “tâm thần”, hai đồng phạm lãnh án!

• Buôn lậu trên biển vẫn diễn biến phức tạp
• Xử lý nghiêm tập thể, cá nhân liên quan đến vụ buôn lậu 70 tấn thuốc bắc
• Người phụ nữ nuốt hơn 1,2 kg vàng để buôn lậu
• Căng mình chống buôn lậu qua đường hàng không

Theo cáo trạng, Công ty TNHH Một thành viên Nam Phương Luxury do N.T.H. (vợ Huỳnh Thanh Khiết) làm giám đốc. Nhưng thực tế, mọi hoạt động công ty đều do Nguyễn Thanh Phương  (sinh năm 1973, ngụ quận 10) chỉ đạo. 

Ngoài ra Phương còn mượn pháp nhân Công ty Hiệp Bình Phước (do ông N.Đ.A.V. làm giám đốc). Phương sử dụng pháp nhân hai doanh nghiệp trên nhập khẩu hàng điện máy đã qua sử dụng nhưng khai báo hải quan là máy móc sử dụng trong công nghiệp.Thực tế, Phương chỉ đạo Lê Thanh Tùng nhận mail thông báo hàng về đến cảng rồi báo Khiết. Nhận tin, Khiết đến cảng lấy giấy tờ về giao lại Tùng. Tùng sử dụng chữ kí số của giám đốc hai công ty để đăng ký mở tờ khai hải quan điện tử, truyền dữ liệu qua mạng. 

Tùng khai hàng nhập khẩu là máy móc cũ đã qua sử dụng. Tùng tự nghĩ ra chủng loại, số lượng hàng và làm giả những chứng từ mua bán liên quan đến lô hàng. Chữ ký bên bán do Tùng tải về từ internet rồi in ra, đóng vào hồ sơ hải quan. Hoàn tất hồ sơ “ảo”, Tùng đưa cho Khiết đi làm thủ tục nhập khẩu cảng. Khiết cầm hai bộ hồ sơ đến Chi cục Hải quan cửa khẩu tân cảng Hiệp Phước làm thủ tục khai báo nhập khẩu hàng.

 Do hai tờ khai được phân luồng vàng nên lô hàng không bị kiểm tra thực tế. Cơ quan chức năng đồng ý thông quan. Khiết thuê xe chở hàng về kho ở quận Tân Bình (TPHCM). Hai lô hàng nhập lậu có tổng trị giá hơn 4,2 tỉ đồng.

Công an tiến hành bắt giữ Khiết, Tùng và phát lệnh truy nã Nguyễn Thanh Phương. Tại cơ quan điều tra Khiết, Tùng khai do Phương chỉ đạo sử dụng pháp nhân của 2 công ty nhập ủy thác cho hai đối tượng (không rõ lai lịch) số hàng trên về TPHCM tiêu thụ.

Ngày 20-8-2017, Công an bắt giữ được Phương. Tại cơ quan điều tra, Phương không thừa nhận hành vi và trình bày bản thân mắc bệnh tâm thần phân liệt, đang điều trị tại Bệnh viện tâm thần Trung ương 2.

Theo kết quả giám định pháp y tâm thần của viện pháp y tâm thần trung ương Biên Hòa, tại thời điểm gây án đương sự hạn chế năng lực nhận thức và điều khiển hành vi, hiện nay chưa đủ nhận thức để làm việc với cơ quan pháp luật.

Ngày 12-6-2018, Viện KSND TPHCM ra quyết định bắt buộc chữa bệnh đối với Nguyễn Thanh Phương.

Tại phiên tòa, các luật sư nêu quan điểm cho rằng, kết quả giám định chỉ nêu ông Phương hạn chế năng lực nhận thức và điều khiển hành vi chứ không phải mất năng lực, hành vi dân sự, vì vậy cần xem xét kết quả giám định và hành vi dân sự của ông Phương. 

Mặt khác, luật sư cũng cho rằng, khi khẳng định ông Phương bị “tâm thần” không xem xét hình sự, nhưng lại dùng lời khai của ông Phương để xem xét, quy buộc tội 2 bị cáo Khiết và Tùng là bất hợp lý.

Đây cũng là một bài học đối với công tác quản lý xuất nhập khẩu hàng hóa cũng như trách nhiệm dân sự của những người làm ăn bất hợp pháp nhưng lại “giả điên” để trốn tránh pháp luật.