Israel muốn tránh một cuộc chiến toàn diện với Hezbollah?

• Máy bay quân sự Israel bị Hezbollah bắn rơi ở Lebanon
• Hezbollah không kích ồ ạt vào căn cứ của Israel

Quả tên lửa đầu tiên phát nổ cách khá xa chiếc Jeep Cherokee màu đen, ba thành viên Hezbollah vội vã nhảy ra để tìm nơi ẩn nấp. Một lúc sau, dường như hiểu rằng vẫn còn đủ thời gian, họ đã quay lại để tìm kiếm đồ đạc và rời đi trước khi quả tên lửa thứ hai phóng tới làm nổ tung chiếc xe Jeep đó. 

Cuộc tấn công bằng tên lửa của Israel ở Syria tuần trước như vậy đã không làm cho bất cứ thành viên nào của Hezbollah chết hoặc bị thương. Điều này không phải là ngẫu nhiên, đó là một thỏa thuận “bất thành văn” trong cuộc chiến giữa Israel và Hezbollah ở Syria.

Không muốn xô đẩy Hezbollah vượt lằn ranh đỏ

Theo nhận định của các quan sát viên và nhiều nhà nghiên cứu Trung Đông, hiện nay Israel đang áp dụng chính sách “cảnh báo sớm” đối với Hezbollah, cảnh báo trước khi tiến hành oanh tạc vào những cơ sở hay các đoàn xe của tổ chức này, mục đích để tránh gây thiệt hại về người cho Hezbollah, tránh nguy cơ biến cuộc đối đầu hiện nay giữa Israel và Hezbollah chuyển thành một cuộc chiến toàn diện mang tính hủy diệt. 

Trong khi vẫn đang nỗ lực chuẩn bị cho một cuộc chiến tranh với quy mô lớn trong tương lai, hiện tại hai bên đều hành động kiềm chế, tránh gây những xung đột ngoài dự kiến làm bùng nổ quá sớm cuộc chiến tranh đó.  

Chiến thuật “cảnh báo sớm trước khi tấn công” của Israel đối với Hezbollah tại Syria chỉ mới được áp dụng trong thời gian gần đây, nó thể hiện nỗi lo lắng của Israel đối với kho vũ khí khổng lồ mà Hezbollah đang sở hữu. 

Lằn ranh đỏ mà Israel đã tuyên bố Hezbollah không được phép bước qua, đó là việc sở hữu và phát triển những loại tên lửa trang bị thiết bị dẫn đường có độ chính xác cao, với Israel đó là một mối đe dọa sống còn. 

Những dân quân Hezbollah tại biên giới giữa Lebanon và Syria năm 2017.

Cuộc giao tranh kéo dài hàng thập kỷ qua giữa Israel và nhóm dân quân Hezbollah có sự hỗ trợ của Iran, trong những năm gần đây đã lan rộng ra khắp Trung Đông, đặc biệt là tại Syria, nơi mà sự hỗn loạn đã không ngừng tăng lên sau 9 năm nội chiến với sự góp mặt của đủ loại các phe phái khác nhau. 

Nếu như Israel không hề ngần ngại trong việc tiêu diệt các lực lượng Iran tại Syria thì họ lại rất kiềm chế, tránh gây thương vong hay chết chóc cho các thành viên Hezbollah.

Theo thủ lĩnh một nhóm dân quân thân Iran tại Syria thì các quan chức Hezbollah ở Syria thường nhận được những cú điện thoại bất ngờ từ phía Israel, lời cảnh báo sớm để họ có đủ thời gian rời khỏi các căn cứ trước khi những căn cứ này bị oanh tạc và xóa sổ. 

Theo một nhà lãnh đạo tình báo cao cấp ở Trung Đông, hành động này của Israel là muốn truyền đi một thông điệp ngầm cho Hezbollah: “Các anh luôn nằm trong tầm ngắm của chúng tôi, nhưng chúng tôi không có ý định hạ sát các anh”.

Hai ngày sau vụ tấn công chiếc xe Jeep đã nhắc ở trên, Israel tố cáo Hezbollah đã khoét nhiều lỗ thủng trên hàng rào dọc biên giới Lebanon và Israel để treo tại đó ảnh các nhà lãnh đạo Hezbollah và Qassim Suleimani, viên tướng đầy quyền lực của Vệ binh Cánh mạng Hồi giáo Iran mới bị giết chết sau một cuộc không kích của Mỹ vào tháng giêng năm nay ở Iraq. 

Amin Hoteit, một viên tướng đã về hưu của quân đội Lebanon, một người rất thân cận với Hezbollah nhận định rằng đây là một thông điệp “ôn hòa” mà Hezbollah đáp lại Israel, thông điệp này nói rằng các dân quân của họ có đầy đủ khả năng thâm nhập qua biên giới nếu muốn. 

Giống như việc Israel tấn công mà không gây ra bất cứ thương vong nào cho Hezbollah, “sự đáp trả này của Hezbollah cũng ôn hòa và không nhằm tạo ra những thương vong”.

Các sĩ quan tình báo quân đội Lebanon xem xét hiện trường một cơ sở của Hezbollah bị máy bay không người lái của Israel phóng tên lửa.

Một loại hình chiến tranh mới

“Đây là một loại hình chiến tranh mới”, Randa Slim, nhà nghiên cứu tại Viện Các vấn đề Trung Đông có trụ sở tại Washington, tuyên bố: “Tồn tại một danh sách rõ ràng các mục tiêu liên quan đến các cá nhân và các cơ sở được Israel đánh giá là những nguy cơ thực sự đối với an ninh của nhà nước Do Thái, đứng đầu danh sách là những thành viên Hezbollah có liên quan đến việc phát triển những tên lửa dẫn đường độ chính xác cao”.

Nhưng giải pháp bắn cảnh cáo và chỉ phá hủy phương tiện vật chất mà không gây ra thương vong về người của Israel có thể sẽ không kéo dài được lâu. 

Randa nhận xét: “Nếu dự án tên lửa dẫn đường với độ chính xác cao được Hezbollah tiếp tục triển khai, một hành động vượt làn ranh đỏ mà Israel đã cảnh báo, nước này chắc chắn sẽ chuyển sang những cuộc tấn công gây ra những tổn thất về người cho Hezbollah”.

Những nhà lãnh đạo Israel tin rằng hiện nay Hezbollah đã sở hữu một kho vũ khí với hơn 100.000 quả tên lửa và rốc két có tầm bắn vươn tới mọi ngóc ngách của nhà nước Do Thái. 

Hệ thống phòng thủ chống tên lửa Iron Dome của Israel sẽ không có khả năng đánh chặn một khi có số lượng lớn những tên lửa hay rốc két này được phóng đi đồng thời. Hơn thế nữa, toàn bộ chiến lược phòng thủ hiện nay của Israel được xây dựng căn cứ vào việc các tên lửa Hezbollah đang sở hữu có độ chính xác còn chưa cao.

Nhưng Israel tin rằng Hezbollah đang cố gằng tìm cách phát triển những tên lửa có hệ thống dẫn đường với độ chính xác cao, có khả năng đánh trúng những cơ sở chủ chốt như các căn cứ quân sự, các tòa nhà chính phủ, các trung tâm điều hành lưới điện quốc gia và khi đó Israel sẽ không có khả năng ngăn chặn chúng. 

Chính vì thế thời gian gần đây Israel đã gia tăng các cuộc không kích vào những mục tiêu mà Israel tuyên bố rằng đó là những đoàn xe vận chuyển vũ khí và khí tài quân sự mới của Hezbollah, một hành động để nhấn mạnh rằng Israel không bao giờ chấp nhận sự tồn tại những binh đoàn tên lửa hành trình với tầm bắn xa và độ chính xác cao ngay sát biên giới của mình.

Imad Kraimi, lãnh đạo cao cấp của Hezbollah cùng 2 người tùy tùng vội vã bỏ đi sau khi quả tên lửa bắn cảnh cáo phát nổ.

Tranh cãi xung quanh giải pháp "tấn công không sát thương"

Vào tháng 8/2019, máy bay không người lái của Israel đã phóng tên lửa xuống một khu phố nằm dưới sự kiểm soát của Hezbollah ở Beirut, mục đích cuộc không kích, như phía Israel đã tuyên bố, là nhằm phá hủy một cơ sở nghiên cứu và chế tạo ra những tên lửa dẫn đường có độ chính xác cao. 

Nhưng để tránh sự thương vong về người cho phía Hezbollah, cuộc không kích đã tiến hành vào lúc trước bình minh, khi mà các dân quân Hezbollah còn chưa có mặt tại đó.

“Cảnh báo trước khi tấn công” đối với dân quân Hezbollah ở Syria hiện nay là sự mở rộng của chiến thuật mà Israel đã từng áp dụng ở dải Gaza. 

Khi Israel muốn phá hủy các kho chứa vũ khí được cất giấu bí mật tại một nhà dân, thoạt tiên quân đội Israel sẽ ném một thiết bị nổ nhưng không nổ hoặc có sức nổ yếu, không đủ sức sát thương trên vỉa hè trước của ngôi nhà để cảnh báo cư dân ở đó phải rời đi trước khi tòa nhà bị tấn công hay ném bom. Chiến thuật này được đặt tên là “tấn công trên vỉa hè”. 

Theo thông tin mà nhà lãnh đạo tình báo cao cấp ở Trung Đông cung cấp cho phóng viên tờ New York Time thì chiếc xe Jeep Cherokee bị Israel tấn công vào tuần trước vừa đi từ Lebanon vào Syria, bất chấp việc biên giới hai nước vẫn trong tình trạng bị phong tỏa do đại dịch COVID-19. 

Người có mặt trên xe là Imad Kraimi, một lãnh đạo cao cấp của Hezbollah chuyên phụ trách việc buôn lậu những vũ khí hiện đại thuộc vào những công nghệ hàng đầu. 

Phóng viên tờ New York Time đã tiếp cận với đoạn băng video giám sát ghi lại chi tiết vụ tấn công bằng tên lửa của Israel. Thoạt đầu chiếc ôtô đã dừng lại ngay trên đường sau khi quả tên lửa đầu tiên bắn cảnh cáo phát nổ. Ba người ngồi trên xe đã vội vã bỏ chạy, bỏ lại chiếc xe với những cánh cửa vẫn còn mở toang. 

Một lúc sau, dường như đã hiểu những “quy ước ngầm” của cuộc chiến này, họ đã bình tĩnh quay trở lại thu dọn hành lý và rời đi, không quên khép lại những cánh cửa ôtô. Một vài phút sau quả tên lửa thứ hai được bắn tới, chiếc xe jeep nổ tung trong một đám lửa và khói.

Giải pháp “tấn công không sát thương” này đã gây ra một cuộc xung đột nội bộ giữa những người lãnh đạo quân đội Israel và Mossad, cơ quan tình báo của nước này. 

Giới chức quân sự tin rằng việc cảnh báo dân quân Hezbollah trước khi phá hủy các phương tiện và thiết bị của họ đã tạo ra được sự cân bằng cần thiết giữa việc răn đe và việc tránh bị lôi cuốn vào vòng xoáy của một cuộc chiến tranh tổng lực. 

Một cựu lãnh đạo cao cấp của quân đội Israel đã tuyên bố: “Việc tuân theo những quy tắc “bất thành văn” này cho phép chúng ta tiếp tục triển khai tấn công Hezbollah, song song với những cuộc tấn công nhắm vào các mục tiêu khác trên khắp vùng Trung Đông mà vẫn tránh được nguy cơ bị lôi cuốn vào một cuộc chiến tranh tổng lực”.

Yossi Cohen, người đứng đầu Mossad thì phản đối quan điểm trên, theo ông Hezbollah, Iran và các đồng minh của họ đã tạo ra một mối đe dọa quân sự nghiêm trọng cho Israel và Cohen phản đối biện pháp “răn đe có kiềm chế” đối với lực lượng dân quân Hezbollah. “Những kẻ khủng bố cần phải bị tiêu diệt chứ không phải chỉ cảnh báo như là một giải pháp để mong đổi lấy việc không bị trả đũa”, Cohen nói.