Ai đứng sau cái chết của nhà lãnh đạo Donetsk tự xưng?

• Donetsk công bố bằng chứng mới cho biết thủ phạm bắn rơi máy bay MH-17
• Donetsk tuyên bố thành lập Nhà nước “tiểu lục địa Nga”

Ngày 4-9, tờ Sputniknews dẫn lời ông Boris Gryzlov cho biết, việc này được Nga đề cập trong cuộc họp của Nhóm Tiếp xúc hôm 5-9. Theo đó, cuộc điều tra phải "cởi mở, công bằng và có sự tham gia của các bên trong tiến trình Minsk" và Nhóm Tiếp xúc cũng nên tham gia vào vấn đề này. 

Ngày 3-9, người phát ngôn của Thủ tướng Đức Angela Merkel, ông Steffen Seibert cho biết, Đức kêu gọi Nga duy trì đối thoại ngoại giao để giải quyết cuộc khủng hoảng Ukraine, sau vụ sát hại ông Alexandr Zakharchenko. Cùng ngày 3-9, Bộ Ngoại giao Pháp cho biết, vụ sát hại ông Alexander Zakharchenko, không làm thay đổi nghĩa vụ của các bên trong thỏa thuận Minsk.

Nhà lãnh đạo tại miền Đông Ukraine Alexander Zakharchenko.

Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov từng tuyên bố, vụ sát hại thủ lĩnh phe ly khai tại miền Đông Ukraine, đã khiến đàm phán về vấn đề Ukraine giữa lãnh đạo Nga, Ukraine, Pháp và Đức chưa thể diễn ra. "Đây rõ ràng là một sự khiêu khích nhằm cản trở việc thực thi thỏa thuận hòa bình Minsk", ông Sergei Lavrov nhấn mạnh. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova cho rằng, Ukraine đứng sau vụ ám sát. 

Theo ông Dmitry Trapeznikov, "Phó tướng" của ông Alexander Zakharchenko, một số nghi phạm bị bắt đã khai nhận vụ sát hại xuất phát từ âm mưu phá hoại của Ukraine. Chủ tịch Hạ viện quốc gia Nga Vyacheslav Volodin gọi vụ việc ám sát ông Alexander Zakharchenko là "vô luật pháp và vô hiệu hoá ý nghĩa của thoả thuận Minsk". 

Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov khẳng định, đây là hành vi khủng bố và khiêu khích khiến tình hình xung đột ở miền Đông Ukraine trở nên tồi tệ hơn. Ngay sau khi biết tin, Tổng thống Nga Putin tuyên bố, vụ sát hại ông Alexander Zakharchenko đã chứng minh rằng, những người lựa chọn hành động khủng bố cho chiến lược của họ không muốn tìm kiếm một giải pháp hòa bình cho cuộc xung đột ở Donbass. 

Giới truyền thông vừa dẫn lời ông Eduard Basurin, đại diện Bộ chỉ huy tác chiến của DPR cho biết, lực lượng an ninh Ukraine đang chuẩn bị cho cuộc tấn công vào Donbass. Theo ông Eduard Basurin, quân đội Ukraine đang tăng cường lực lượng hướng về thành phố Mariupol, nằm trong khu vực tỉnh Donetsk. 

Và các chiến dịch có thể sẽ được bắt đầu vào ngày 14-9. Hãng TASS của Nga cũng mới dẫn lời người phát ngôn Bộ chỉ huy tác chiến DPR Danil Bezsonov cho biết, họ phát hiện một lượng lớn binh sỹ nước ngoài đang có mặt tại Lữ đoàn bộ binh cơ giới 56 và Lữ đoàn pháo binh 406 của quân đội Ukraine ở Urzuf, vùng Donbass, gần Donetsk.

Ông Eduard Basurin cũng nói thêm, một quả bom cài trong nhà hàng Separ ở thủ phủ Donetsk đã phát nổ, khiến ông Alexander Zakharchenko tử vong tại chỗ. Theo giới truyền thông, ông Alexander Zakharchenko đã bị sát hại cùng với vệ sỹ của mình hôm 31-8, khi đang bước vào một quán cà phê ở trung tâm Donetsk.

Vụ nổ cũng làm 11 người khác bị thương. Theo hãng RIA Novosti và Interfax, ông Alexander Zakharchenko chết do bị chấn thương não quá nặng. Bởi quả bom (nhiều khả năng được kích nổ bằng thiết bị điều khiển từ xa qua radio) được sử dụng có sức nổ tương đương 800g TNT - được đặt trong một chiếc xe đậu gần quán cà phê, nơi ông Alexander Zakharchenko thường xuyên lui tới. 

Nhiều ngả đường ở Donetsk bị phong tỏa ngay sau vụ ám sát ông Alexander Zakharchenko, để phục vụ công tác điều tra. Sau khi thông báo tình trạng khẩn cấp, chính quyền DPR đã đóng cửa tất cả các trạm kiểm soát dẫn vào thành phố.

Được biết, người sở hữu quán cà phê kể trên là Alexander Kostenko và Eduard Salikhov, hai cựu vệ sỹ của ông Alexander Zakharchenko. DPR coi hành động ám sát nhà lãnh đạo Alexander Zakharchenko là hành động khủng bố và cáo buộc "những người ở Kiev đã nhúng tay vào tội ác này". 

Theo hãng Interfax, một trong các vệ sỹ của ông Alexander Zakharchenko đã biến mất ngay sau vụ nổ xảy ra và người này nằm trong danh sách những người trực tiếp có liên quan đến vụ ám sát. Phát biểu trên truyền hình, người đứng đầu Cơ quan An ninh Quốc gia Ukraine (NSS), ông Igor Gushkov cho rằng, ông Alexander Zakharchenko nhiều khả năng đã thiệt mạng trong các vụ giao tranh giữa các tổ chức trong khu vực. 

"Chúng tôi không loại trừ khả năng các lực lượng an ninh Nga đã nhúng tay vào vụ việc này", ông Igor Gushkov tuyên bố. Theo người phát ngôn NSS Yelena Gitlyanskaya, cái chết của ông Alexander Zakharchenko là hậu quả đấu đá nội bộ từ nhiều năm qua giữa "quân khủng bố với các nhà tài trợ Nga". Cho đến nay các cuộc đổ lỗi cho nhau vẫn diễn ra giữa DPR, Nga và Ukraine xung quanh cái chết của ông Alexander Zakharchenko. Ông Alexander Zakharchenko được bầu làm lãnh đạo DPR từ tháng 11-2014. Theo thống kê, cuộc xung đột kéo dài hơn 4 năm qua tại 2 Donetsk và Lugansk ở miền Đông Ukraine đã khiến hàng chục nghìn người chết và bị thương.