Phạt nguội và trả phí đường bộ qua tài khoản: Không dễ thực hiện

• Gần 1.000 trường hợp bị phạt “nguội” qua camera
• Đề xuất dùng camera ghi hình để phạt “nguội” vi phạm trật tự đô thị
• Tăng cường “phạt nguội” vi phạm Luật Giao thông đường bộ

Trước đó, vào tháng 6, UBND TP Hà Nội cũng kiến nghị Bộ Công an chỉ đạo các đơn vị nghiệp vụ liên quan xây dựng và báo cáo cấp có thẩm quyền ban hành quy định về đăng ký xe, trong đó phải có tài khoản ngân hàng để khấu trừ đối với các trường hợp vi phạm trật tự an toàn giao thông được xử lý bằng hình thức phạt nguội.

Lý do khiến Bộ GTVT đề xuất quy định trên, theo bà Trịnh Thị Hằng Nga, Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ GTVT), là thời gian vừa qua, có ý kiến đề xuất cần quy định chủ xe phải có tài khoản ngân hàng để thực hiện các trách nhiệm dân sự về xử lý vi phạm giao thông, thu phí tự động...

Việc phạt nguội và thu phí đường bộ qua tài khoản vẫn còn nhiều vướng mắc . Ảnh: CTV.

Ngoài ra, Bộ GTVT cũng đề xuất bổ sung khung pháp lý đối với các phương tiện mới, phương tiện giao thông thông minh; quản lý chất lượng, khí thải đối với xe môtô; đồng thời xem xét việc quy định màu biển sổ xe để phân biệt xe kinh doanh vận tải và xe không kinh doanh vận tải.

Phương án trên đưa ra lập tức gặp phải hai luồng ý kiến trái chiều. Những ý kiến ủng hộ đề xuất này cũng đưa ra nhiều phân tích hợp lý. Theo ông Nguyễn Văn Thanh, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ôtô Việt Nam, nên gọi đó là tài khoản giao thông để thực hiện thanh toán, nộp phạt giao thông, kể cả phạt nguội thông qua hình ảnh. Tài khoản này cấp cho chủ xe và có sự liên kết với các tài khoản ngân hàng khác nhau. Ông Thanh cũng phân tích, có tài khoản này cũng sẽ giúp hạn chế tiêu cực trong xử lý vi phạm của các lực lượng thực thi nhiệm vụ.

Ngược lại, cũng có ý kiến cho rằng, không nên quá kỳ vọng vào việc lập tài khoản cho chủ sở hữu ôtô để giúp công tác xử phạt giao thông trở nên thuận lợi hơn mà cái chính vẫn là ý thức của người dân.

TS Phạm Sanh, một chuyên gia giao thông đô thị lại cho rằng: “Với những người chây ì, không chịu nộp phạt; có bắt họ lập tài khoản cả trăm triệu đồng, nhưng họ không đồng ý cũng khó làm gì được, ngân hàng nào dám tự động rút tiền? Còn với những người ý thức tự giác, trả qua tài khoản hay tiền mặt cũng như nhau”.

Nếu muốn thực hiện được quy định này, theo TS Phạm Sanh, phải đưa ra những chế tài xử phạt thật nặng đối với những người vi phạm giao thông cố tình chây ì nộp phạt. Vì theo TS Phạm Sanh, không cần quan tâm trường hợp mượn xe hay không sang tên khi mua bán.

“Phải phạt thật nặng cả người bán và người mua xe không chịu sang tên, coi thường pháp luật. Nếu người bán không biết bán cho ai hoặc trong trường hợp khai ra người mua, nhưng không biết đang ở đâu cũng phải truy đến cùng, đưa ra tòa...”, TS Phạm Sanh đề xuất.

Cần có lộ trình “dài hơi” để áp dụng quy định phạt nguội vi phạm trật tự an toàn giao thông qua tài khoản.

Còn theo ông Bùi Danh Liên, Phó Chủ tịch Hiệp hội Vận tải Hà Nội nhận định, việc lập tài khoản cho chủ xe ôtô để phục vụ việc phạt nguội và trả phí đường bộ đã được nhiều nước phát triển trên thế giới áp dụng. Tuy nhiên, đối với nước ta, để đưa được quy định này vào đời sống đòi hỏi phải có một lộ trình dài hơi và sự nghiên cứu, tính toán chi tiết, cụ thể.

Phân tích những ưu điểm về quy định phạt nguội qua tài khoản, ông Liên cho rằng, có tài khoản giao thông sẽ giúp các cơ quan quản lý minh bạch trong việc xử phạt, khắc phục được những tiêu cực trong quá trình xử phạt vi phạm giao thông. “Bên cạnh đó, chủ phương tiện tiết kiệm được nhiều thời gian và công sức khi không phải đi lại nhiều lần để nộp phạt. Ngoài ra, khi thiết lập được tài khoản ngân hàng cũng giúp người dân từng bước làm quen với phương thức quản lý về tài chính qua các giao dịch điện tử, thay đổi thói quen sử dụng tiền mặt như hiện nay”, ông Liên phân tích.

Tuy nhiên, ông Liên cũng bày tỏ băn khoăn, người Việt Nam hay có tâm lý nghi ngờ, nên cái gì mới cũng khó chấp nhận ngay mà phải thực hiện một cách từ từ, từng bước một. Cần tạo ra cơ chế phối hợp giữa các cơ quan, đặc biệt là ngân hàng và người dân làm sao cho thuận tiện nhất, chứ để mỗi người một ngân hàng thì ngay cả đơn vị thu tiền phạt cũng rất mệt mỏi.

Ông Liên cũng lưu ý, dù ủng hộ quy định phạt nguội qua tài khoản nhưng nếu áp dụng ngay tại nước ta vào thời điểm này sẽ có không ít bất cập, nhất là đối với các doanh nghiệp kinh doanh vận tải và cho thuê ôtô tự lái.

“Lấy ví dụ trường hợp một doanh nghiệp cho thuê xe tự lái, khi khách hàng đi ra đường vi phạm giao thông, đương nhiên người điều khiển xe phải có trách nhiệm nộp phạt. Trường hợp này sẽ xử lý thế nào? Khi lái xe vi phạm giao thông, rất khó để xác định đâu là đối tượng phải nộp tiền phạt nguội từ tài khoản cho hợp lý?”, ông Liên băn khoăn.