Tình hình Venezuela tiếp tục diễn biến căng thẳng

• Nga lên án chính sách của Mỹ nhằm vào Venezuela
• Venezuela quyết không công nhận "Tổng thống lâm thời"

Diễn biến này diễn ra trong bối cảnh Chủ tịch của Quốc hội do phe đối lập kiểm soát Juan Guaido chính thức tuyên bố nắm quyền điều hành đất nước với tư cách là “Tổng thống lâm thời” cho tới khi lập được ra một Chính phủ chuyển tiếp và tổ chức một cuộc bầu cử tự do.

Trong phản ứng chính thức tối 23-1 (giờ địa phương), Bộ trưởng Quốc phòng Venezuela Vladimir Padrino tuyên bố, lực lượng vũ trang nước này không công nhận bất cứ Tổng thống tự phong nào hoặc một Tổng thống được lập nên với những “lợi ích đen tối”. Ông Vladimir Padrino khẳng định, lực lượng vũ trang sẽ bảo vệ Hiến pháp đất nước và đảm bảo chủ quyền quốc gia.

Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro (giữa) tuyên bố cắt đứt quan hệ với Mỹ. Ảnh: KOMO.

Trước đó cùng ngày, thẩm phán Juan José Mendoza, Chủ tịch Tòa án Hiến pháp Tối cao Venezuela đã yêu cầu Viện kiểm sát nước này cần phải có những “biện pháp đối phó ngay lập tức” trước những hành động phi pháp của lãnh đạo Quốc hội do phe đối lập kiểm soát, trong đó có việc người đứng đầu cơ quan lập pháp Juan Guaido “tự phong” là Tổng thống lâm thời. Một số nước như: Cuba, Mexico, Bolivia, Thổ Nhĩ Kỳ, Nga trong những thông điệp chính thức nhấn mạnh sự ủng hộ đối với Tổng thống Nicolas Maduro. Theo đó, khẳng định sẽ chỉ công nhận chính quyền Venezuela đã đắc cử theo Hiến pháp nước này.

Ngày 24-1, người phát ngôn Duma quốc gia Nga Vyacheslav Volodin cho rằng, hành động lật đổ Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro là một hành động bất hợp pháp. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova thì nhấn mạnh rằng, những diễn biến tại Venezuela cho thấy rất rõ cách các nước phương Tây hành xử đối với luật quốc tế, chủ quyền và chính sách không can thiệp vào các công việc nội bộ của nước khác khi âm mưu thay đổi chính quyền ở Venezuela.

Trước đó, Bộ Ngoại giao Mexico đã ra thông cáo ủng hộ hoàn toàn quan điểm của Liên hợp quốc trong việc kêu gọi tất cả các bên liên quan trong cuộc xung đột tại Venezuela giảm căng thẳng, nỗ lực hết sức để tránh leo thang và mọi hình thức bạo lực chính trị. Trong khi đó, hàng trăm nghìn người ủng hộ chính phủ cánh tả Venezuela cũng đã xuống đường tuần hành, khẳng định quyết tâm bảo vệ tiến trình cách mạng mà quốc gia Nam Mỹ này đã theo đuổi trong suốt 2 thập kỷ qua.

Những người tham gia cuộc tuần hành cũng đã tiến về Dinh Miraflores, trụ sở chính phủ, để bày tỏ sự ủng hộ và bảo vệ Tổng thống Nicolas Maduro trước những âm mưu gây bất ổn trong các cuộc biểu tình của phe đối lập và có thể dẫn tới một cuộc bạo loạn nhằm lật đổ chính quyền.

Trong phản ứng trái chiều, một loạt các nước ở khu vực như Mỹ, Canada, Colombia, Paraguay, Brazil, Chile, Argentina, Ecuador, Guatemala và Peru, cũng như Tổ chức các quốc gia châu Mỹ (OAS) đã lên tiếng công nhận vai trò “Tổng thống lâm thời” tự phong của ông Juan Guaido, đồng thời bày tỏ sự ủng hộ về kinh tế và chính trị đối với phe đối lập nhằm thúc đẩy cái gọi là “sự trở lại của nền dân chủ” đối với Venezuela.

Trước những diễn biến căng thẳng leo thang, Tổng thống Nicolas Maduro đã kêu gọi nhân dân Venezuela đoàn kết để bảo vệ quyền được sống trong hòa bình và ổn định trước những âm mưu phá hoại của các thế lực chống đối trong và ngoài nước. Ông nhấn mạnh, những hành động của Quốc hội do phe đối lập kiểm soát trong thời gian gần đây đã vượt ra ngoài khuôn khổ luật pháp và các cơ quan bảo vệ pháp luật sẽ có những biện pháp phù hợp để bảo vệ trật tự dân chủ và pháp luật Nhà nước.

Bên cạnh đó, Tổng thống Venezuela cũng đã cáo buộc Mỹ đang tìm cách dựng lên một Chính phủ song song tại quốc gia Nam Mỹ này, đồng thời tuyên bố cắt đứt quan hệ ngoại giao với Washington. Tổng thống Nicolas Maduro ra hạn, trong thời gian 72 giờ, tất cả các nhân viên ngoại giao và lãnh sự Mỹ tại Caracas phải rời khỏi quốc gia Nam Mỹ. Tuy nhiên, trong một tuyên bố tối 23-1, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đã từ chối rút các nhà ngoại giao khỏi Thủ đô Caracas; đồng thời, đe dọa sẽ “hành động tương xứng” nếu bất kỳ ai gặp nguy hiểm.

Cùng ngày, thẩm phán Juan José Mendoza, Chủ tịch Tòa án Hiến pháp Tối cao Venezuela đã yêu cầu Viện kiểm sát nước này cần phải có những “biện pháp đối phó ngay lập tức” trước những hành động phi pháp của lãnh đạo Quốc hội do phe đối lập kiểm soát.

Ông cho rằng, cơ quan Kiểm sát phải mở cuộc điều tra và xác định trách nhiệm của các lãnh đạo Quốc hội trong các quyết định vi phạm nghiêm trọng hiến pháp, trong đó có việc người đứng đầu cơ quan lập pháp Juan Guaido “tự phong” là Tổng thống lâm thời, Quốc hội tự cho mình quyền hành pháp, ra quyết định bổ nhiệm ông Gustavo Tarre Briceo làm “đại sứ đặc biệt” của Venezuela tại OAS. Thẩm phán Juan José Mendoza khẳng định, mọi hành động của Quốc hội cho đến nay đều vi phạm hiến pháp và đều không được công nhận bởi vì cơ quan này đã bị Tòa án Tối cao Venezuela tuyên bố vô hiệu từ năm 2016.

Trong khi đó, khi được hỏi về quyết định của Quốc hội bổ nhiệm một “đại sứ đặc biệt” đại diện cho Venezuela tại OAS, Chủ tịch Quốc hội lập hiến nước này Diosdado Cabello cảnh báo nếu phe đối lập có những hành động vượt quá giới hạn thì cơ quan bảo vệ pháp luật sẽ có những biện pháp phù hợp.

Các cuộc biểu tình của phe đối lập cũng đã dẫn tới những vụ đụng độ khi các đối tượng quá khích chặn nhiều đường phố, ném đá vào lực lượng Cảnh sát chống bạo động buộc cơ quan chức năng phải sử dụng hơi cay để giải tán đám đông. Nhiều đối tượng quá khích cũng đã bị bắt giữ vì tội gây rối trật tự công cộng và tấn công Cảnh sát.