Truyền 20 lít máu hiếm cứu bệnh nhân sốt rét ác tính, nguy kịch

Để cứu sống bệnh nhân này, Bệnh viện Bạch Mai đã huy động sức mạnh trí tuệ của tập thể các chuyên khoa sâu của Bệnh viện: Hồi sức tích cực, Bệnh nhiệt đới, Huyết Học, Dược lâm sàng, Tim Mạch, Phẫu thuật lồng ngực & mạch máu…

Bệnh nhân được cứu sống là nam, 64 tuổi, quốc tịch Bỉ, có nhiều bệnh lý nền: Suy tim do nhồi máu cơ tim, tăng huyết áp, đái tháo đường, nhóm máu rất hiếm gặp (Rh-). Bệnh nhân là giáo sư về nông nghiệp đã đi rất nhiều nước trên thế giới (Châu Phi, Châu Á…) và có nhiều đóng góp cho nghiên cứu nông nghiệp tại Việt Nam.

Ngày 17/9, sau chuyến công tác tại Bờ biển Ngà để thực hiện chuỗi dự án về hạt điều, bệnh nhân về Việt Nam, sau đó bị sốt cao, đi ngoài phân lỏng. Khi tới khám tại một bệnh viện ở Hà Nội, bệnh nhân bị phát hiện số lượng tiểu cầu rất thấp, rối loạn nhịp thất thành từng cơn. Do tình trạng bệnh phức tạp, bệnh nhân lại có nhiều bệnh nền nên đã được chuyển tới Trung tâm Hồi sức tích cực, Bệnh viện Bạch Mai trong tình trạng rất nặng.

Tuy được điều trị tích cực và chăm sóc đặc biệt, nhưng sau 2 ngày tình trạng không cải thiện, các bác sĩ quyết định phải sử dụng kỹ thuật cao nhất trong hồi sức tích cực là kỹ thuật tim phổi nhân tạo (ECMO).

Bằng kinh nghiệm lâm sàng, các bác sĩ nhận thấy diễn biến bệnh không giống sốt xuất huyết Dengue nên Trung tâm Hồi sức tích cực đã tiến hành hội chẩn toàn viện với sự tham gia của các chuyên khoa sâu, sau đó phát hiện bệnh nhân bị sốt rét ác tính biến chứng suy đa tạng. Ngay sau đó, bệnh nhân đã được sử dụng thuốc chống sốt rét, truyền các chế phẩm máu và duy trì ECMO.

Trong quá trình theo dõi do tiểu cầu thấp không thể sử dụng được chống đông, nguy cơ tắc quả tim phổi nhân tạo và nguy cơ nhồi máu tái diễn, nếu tiếp tục dùng chống đông thì nguy cơ chảy máu ồ ạt rất cao, cùng với đó là bệnh nhân thuộc nhóm máu hiếm nên việc huy động số lượng lớn máu là khó khả thi.

Tuy nhiên với nỗ lực cao nhất, với sự vào cuộc và chỉ đạo quyết liệt của Ban lãnh đạo Bệnh viện và lãnh đạo Trung tâm Hồi sức tích cực, sau 8 ngày chạy máy ECMO, cùng với đó là truyền khoảng 20 lít máu thuộc nhóm máu hiếm (Rh-), tình trạng bệnh nhân cải thiện dần và được kết ECMO vào ngày 4/10, ngừng thở máy vào ngày 9/10.

Sau 4 tuần được điều trị, chăm sóc bởi các nhân viên y tế của Trung tâm Hồi sức tích cực, bệnh nhân đã vượt qua cơn nguy kịch một cách ngoạn mục và các chỉ số dần hồi phục. Vào ngày 13/10, bệnh nhân được chuyển viện, chăm sóc một thời gian trước khi đủ điều kiện sức khỏe để trở về Bỉ.

TS.BS Đỗ Ngọc Sơn - Giám đốc Trung tâm Hồi sức tích cực, Bệnh viện Bạch Mai nhấn mạnh: Việc chẩn đoán ra bệnh nhân bị sốt rét ác tính chính là bước ngoặt trong việc chăm sóc và điều trị cho người bệnh thành công. Mặc dù bệnh sốt rét đã không còn phát hiện ở Việt Nam từ rất lâu, các triệu chứng và điều trị chỉ còn trong sách vở giảng dạy, các thuốc điều trị là các thuốc chương trình tài trợ nhưng phải luôn nghĩ đến sốt rét với những bệnh nhân có yếu tố nguy cơ cao như đi từ các vùng dịch tễ để phát hiện sớm và điều trị kịp thời.