Những kỷ niệm về Bác Hồ của người lính cận vệ năm xưa
Trong chuyến công tác thu thập tư liệu, hiện vật cho Bảo tàng truyền thống của Bộ Tư lệnh Cảnh vệ, tôi có dịp về thăm đồng chí Ngô Văn Núi – nguyên chiến sĩ Trung đoàn 600 – Bộ Tư lệnh Cảnh vệ, một trong số những cán bộ chiến sĩ vinh dự được bảo vệ Bác Hồ ở chiến khu Việt Bắc giai đoạn kháng chiến chống Pháp cho đến khi Người qua đời. Ở tuổi 94, mặc dù sức khỏe không được tốt, đi lại khó khăn, nhưng người lính cận vệ năm xưa vẫn minh mẫn lạ thường khi kể về những kỷ niệm của ông với Bác Hồ trong suốt 15 năm được may mắn, vinh dự bảo vệ Người.
“Chú nào ngã đấy?”
Đầu năm 1954, tiết trời đã sang xuân, nhưng ở Việt Bắc vẫn còn rất rét. Gió bắc thổi mạnh, mưa phùn lâm râm gây nên cái lạnh buốt. Trời đã khuya, nhưng Bác vẫn ngồi làm việc trong căn lán của mình. Thực hiện ca gác đêm hôm đó là đồng chí Ngô Văn Núi - chiến sĩ Đại đội 1, Tiểu đoàn 600. Trong cái lạnh thấu xương kèm mưa phùn của núi rừng Việt Bắc, được đứng gác cho Bác làm việc, chiến sĩ trẻ Ngô Văn Núi thấy lòng mình như được sưởi ấm lên. Trong lúc tuần tra, nhìn vào trong lán, thấy Bác khoác chiếc áo bông đã cũ, miệng ngậm điếu thuốc lá thỉnh thoảng lại hồng lên, tiếng máy chữ lách tách, lách tách đều đều xen lẫn những tiếng ho như rút ruột… chiến sĩ Núi không khỏi xót xa, thương Bác. Lòng miên man suy nghĩ, nước mắt nhòa đi, chẳng may bước hụt, chiến sĩ Ngô Văn Núi trượt chân tụt xuống cái hố công sự do anh em bảo vệ đào để Bác tránh máy bay địch.
Bị ngã xuống hố, chiến sĩ Núi vừa đau vừa sợ. Đau vì lúc ngã, đầu gối chạm phải cái thang dùng để Bác lên, xuống; cằm và mặt va phải miệng hố. Sợ vì trong lúc trượt ngã đã gây ra tiếng động làm ảnh hưởng đến công việc của Bác. Thân hình nhỏ, trong khi khoác trên mình chiếc Ba - đờ - xuy dài và rộng, khiến cho chiến sĩ Núi loay hoay mãi vẫn chưa tìm được cách thoát khỏi cái hố. Chợt chiến sĩ Núi nghe có tiếng bước chân đi về phía mình.
“Giờ là khoảng 23h, mình mới nhận ca gác nên không phải đồng đội đến đổi gác; trong khi đó lán của đơn vị thì cách đó mấy chục thước, giờ này mọi người đã ngủ, anh em đồng đội không thể phát hiện ra. Vậy tiếng bước chân của ai? Đang băn khoăn, lo lắng thì bất ngờ có tiếng nói vọng: “Chú nào ngã đấy?”. Chưa kịp nhận ra ai thì tôi đã thấy hai tay Bác luồn vào hai nách, chòm râu của Bác chạm vào má tôi. Vừa kéo, Bác vừa hỏi: “Chú ngã có đau không?”.
Quá bàng hoàng, xúc động khi nhận ra Bác, tôi cố trấn tĩnh lại để nhìn Bác được rõ hơn và định nói lời cảm ơn thì giật mình khi thấy Bác không khoác áo bông, chân đi tất, nhưng một chân có guốc, một chân không, nước mắt tôi trào ra. Bác vừa sờ khắp người, nắn chân, nắn tay tôi vừa liên tục hỏi han: “Chú ngã thế chắc là đau lắm. Chú cứ ngồi xuống đây bóp chân cho đỡ đau. Ngồi xuống! Ngồi xuống! Để Bác gác cho”, Đại tá Ngô Văn Núi hồi tưởng lại.
55 năm sau, Đại tá Nguyễn Tiến Độ - cán bộ Bộ Tư lệnh Cảnh vệ, sau khi nghe kể lại câu chuyện xúc động này đã sáng tác ca khúc “Phiên gác đêm” với giai điệu mượt mà, ca từ giản dị, đời thường nhưng vô cùng sâu lắng, xúc động:
“Chú ngã có đau không để Bác gác cho.
Ôi lời Bác ấm êm như tiếng mẹ,
Ghi khắc trong lòng, hình bóng Bác thân thương.
Phiên gác đêm ơi phiên gác đêm
Như trong mơ, như trong huyền thoại.
Con gác cho Người – Người gác cả non sông”.
Nén đau thương làm nhiệm vụ bên linh cữu của Người
Sau Chiến thắng Điện Biên Phủ năm 1954, Bác Hồ, Trung ương Đảng, Chính phủ về tiếp quản Thủ đô. Đồng chí Ngô Văn Núi lại vinh dự cùng cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn 600 hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ bảo vệ Bác Hồ, Trung ương Đảng, Chính phủ về Hà Nội an toàn. Về tới Hà Nội, Bác ở tạm trong một ngôi nhà thuộc khu vực Đồn Thuỷ (nay là khu Viện 108), đến ngày 19/12/1954, Bác chuyển về ở và làm việc trong Phủ Chủ tịch. Nhiệm vụ vũ trang bảo vệ Bác và khu Phủ Chủ tịch do Tiểu đoàn 11 đảm nhiệm.
Là cán bộ biên chế của Tiểu đoàn 11, trong suốt 15 năm thực hiện nhiệm vụ bảo vệ, đồng chí Ngô Văn Núi nhiều lần được gặp Bác, được Bác ân cần huấn thị, dạy bảo. Đặc biệt, Bác luôn nhắc nhở đồng chí Núi cùng anh em bảo vệ phải tích cực học tập, nâng cao trình độ mọi mặt, nhất là phải học văn hóa, chính trị, quân sự. Có như vậy mới hoàn thành tốt nhiệm vụ bảo vệ.
Thấm nhuần lời dạy của Bác, mặc dù điều kiện rất khó khăn do nhiệm vụ công tác thường xuyên phân tán, địa bàn hoạt động rộng, song đồng chí Núi cùng đồng đội luôn nâng cao ý thức tự giác, tự quản, tự học tập và tranh thủ mọi lúc, mọi nơi để học.
Đúng 9h47 ngày 2/9/1969, Chủ tịch Hồ Chí Minh, vị Cha già kính yêu của dân tộc Việt Nam đã trút hơi thở cuối cùng trong căn nhà 67 tại Phủ Chủ tịch - Ngôi nhà làm riêng cho Bác nhưng Người chỉ ở đó hơn 10 ngày cuối cùng của cuộc đời mình.
Cũng như hàng vạn người dân Việt Nam trên khắp mọi miền của Tổ quốc, chiến sĩ Ngô Văn Núi đã nấc nghẹn khi nghe tin Bác mất. Bao nhiêu kỷ niệm với Bác trong suốt 15 năm được sống và làm việc bên Người ùa về như một thước phim quay chậm.
Và rồi cũng chính trong những ngày cả dân tộc Việt Nam chìm trong niềm tiếc thương vô hạn đối với Người, chiến sĩ Ngô Văn Núi cùng 3 chiến sĩ đại diện cho toàn thể cán bộ chiến sĩ của Trung đoàn 600 – đơn vị thân cận làm nhiệm vụ bảo vệ Bác Hồ khi còn sống, nhận được Giấy mời của Ủy ban Tang lễ Nhà nước với nội dung: “Đúng 20h ngày 8/9/1969 đến tại Câu lạc bộ Ba Đình để tham gia túc trực danh dự bên cạnh Linh cữu Hồ Chủ Tịch”.
Nén đau thương, đồng chí Ngô Văn Núi cùng 3 đồng đội sẵn sàng nhận nhiệm vụ với mong muốn được ở bên Bác lần cuối.
Trên đường từ đơn vị sang Câu lạc bộ Ba Đình tập kết trước khi vào thực hiện nhiệm vụ, nhìn suốt dọc đường Hùng Vương, trước Quảng trường Ba Đình, hàng đoàn người xếp hàng vào viếng Bác, nước mắt như mưa, và đặc biệt khi bước chân vào khu vực cánh gà sân khấu hội trường, nhìn linh cữu của Người, bước chân chiến sĩ Ngô Văn Núi như chững lại. Bao nhiêu cảm xúc dồn nén như vỡ òa, nước mắt trào ra. “Không để cho cảm xúc lấn át, ảnh hưởng đến sự trang nghiêm của buổi Lễ, tôi đã cố trấn tĩnh lại rồi cùng đồng đội bước ra thực hiện nhiệm vụ… Cùng với 4 chiến sĩ mặc lễ phục trắng, lưỡi lê tuốt trần, nghiêm trang, 4 anh em chúng tôi đứng túc trực bên linh cữu Bác như canh giấc ngủ cho Người. Bác nằm đó, trong bộ quần áo kaki sáng màu như đang nằm ngủ, 2 lòng bàn tay đặt lên bụng, dưới chân là đôi dép cao su quen thuộc. Đó là hình ảnh cuối cùng về Bác, đã in sâu vào trong con tim, khối óc của tôi”, người cận vệ già Ngô Văn Núi nấc nghẹn chia sẻ.
70 năm trôi qua kể từ cái đêm đông rét mướt được Bác kéo lên từ cái hố công sự ở Việt Bắc; 55 năm kể từ ngày Bác ra đi, ở cái tuổi “xưa nay hiếm” người cận vệ già Ngô Văn Núi có thể quên nhiều thứ, nhưng tất cả những kỷ niệm về Người, những lời dạy bảo ân cần của Người dành cho ông và đồng đội thì tuyệt nhiên ông không quên, không lẫn. Ông bảo, những lời dạy của Người đến giờ vẫn còn nguyên giá trị. Đó cũng chính là định hướng, là động lực, mục tiêu phấn đấu trong suốt cuộc đời của ông. Để rồi ở cương vị công tác nào, ngay cả khi về hưu sống cùng gia đình tại địa phương, ông vẫn luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, là tấm gương sáng để đồng đội, con cháu và người dân địa phương yêu quí, học tập, noi gương.