Bí mật về “kẻ thù số 1” của máy bay trên không trung

• Hé lộ nguyên nhân vụ tai nạn máy bay của Lion Air
• Ba người chết trong vụ máy bay lao xuống đường phố

“Kẻ thù số 1” của những chiếc máy bay chính là những… chú chim – kẻ có thể khiến những cỗ máy nặng nề và đắt giá gặp vấn đề.

Vì sao chim thích sống gần sân bay?

Bầu trời quá rộng lớn, và thực tế có rất ít khả năng chim va chạm với máy bay ở độ cao hàng km. Phần lớn vụ va chạm xảy ra khi máy bay đang cất hoặc hạ cánh. Lý do là nhiều loài chim thích sống quanh khu vực sân bay.

Mặc dù khu vực xung quanh sân bay rất ồn ào, đây lại là môi trường lý tưởng với những loài chim nhỏ bởi có ít nhà cửa, dân cư xung quanh. Những loài chim săn mồi, kích thước lớn thường không lảng vảng ở sân bay, do vậy nơi đây cũng an toàn hơn.

Nhận ra điều này, nhiều sân bay đã phải cải tạo lại để môi trường bớt lý tưởng đối với chim. Họ phải chặt bỏ bớt cây to, cắt cỏ thường xuyên, giảm bớt số hồ nước xung quanh sân bay.

Một chiếc Boeing 737 bị hỏng phần mũi vì va chạm với chim.

Điều gì xảy ra khi máy bay va chạm với chim?

Khi tai nạn xảy ra, đối tượng thiếu may mắn nhất chắc chắn là những chú chim. Việc va chạm với một con chim thường không gây nguy hiểm với máy bay, nhưng va chạm với cả đàn thì khác.

"Chiếc máy bay được thiết kế để chịu đựng va chạm với chim. Máy bay được thử nghiệm va chạm với xác chim bắn từ súng để kiểm nghiệm độ bền của kính chắn gió và các bộ phận khác. Tôi từng va chạm với chim nhiều lần, và lần tệ nhất chỉ để lại một vết lún trên thân máy bay", phi công Patrick Smith nói trên Telegraph.

Khi chim bị cuốn vào động cơ máy bay, chúng ngay lập tức bị xé thành nhiều mảnh. Nếu con chim quá to, vụ va cham có thể làm hỏng động cơ.

"Mất một động cơ không khiến máy bay rơi ngay được, bởi máy bay vẫn có thể hoạt động khi một động cơ hỏng. Tuy nhiên, khi cả đàn chim va vào động cơ, hay khi va chạm với những loài chim lớn như ngỗng Canada, tai nạn nghiêm trọng có thể xảy ra", ông Stephen Landells, chuyên gia an toàn của Hiệp hội phi công Anh (BALPA) cho biết.

"Những con chim có thể làm cong, vỡ cánh quạt của động cơ. Chim càng to, nặng thì càng để lại hậu quả nghiêm trọng. Với tốc độ bay 250 knot, khi va chạm với một con ngỗng vừa phải, máy bay sẽ chịu lực tương đương 22,6 tấn.

Những loài chim nhỏ, đi theo đàn cũng có thể gây ra tai nạn. Năm 1960, máy bay của Eastearn Airlines từng rơi ở Boston sau khi va chạm với một đàn chim sáo đá", ông Smith giải thích.

Làm thế nào để máy bay tránh va chạm với chim?

Giảm lượng chim gần sân bay là biện pháp chung để hạn chế số vụ tai nạn do va chạm với chim. Ngoài những biện pháp sinh học, các sân bay còn ứng dụng công nghệ để đuổi bớt chim. Súng siêu âm, đèn laser hay giả âm thanh của chim, thú săn mồi là các biện pháp giúp chim không tập trung về sân bay.

"Chúng tôi theo dõi hoạt động của chim 24/7 và lưu lại mọi thứ. Chúng tôi cũng có nhiều chiến thuật để xua bớt chim đi như sử dụng xe gắn loa, loại bỏ các nguồn thức ăn, kiểm soát độ dài của cỏ và theo dõi hướng bay của chim", Joe Audcent, nhân viên an ninh tại sân bay Heathrow, Anh chia sẻ.

"Phi công có nhiều biện pháp để đảm bảo loài chim nhận ra máy bay đang đến gần. Quan trọng nhất là phải bật đèn, kiểm soát tốc độ để những con chim có thể tránh được máy bay", ông Landells cho biết.