#trùng tu di tích

Cái bắt tay lịch sử của hai địa phương đã làm sống dậy một hùng quan, đã tạo lập một hình mẫu tiêu biểu về công tác khôi phục bảo tồn di sản. Cứ thế, Hải Vân Quan sẽ lại sống dậy như một thời hào hùng thuở xưa, nơi mà người người đi qua phải nhớ đến.

Lăng của Nghi Thiên Chương Hoàng hậu Từ Dũ được xây dựng vào những năm đầu thế kỷ XX, nằm trong tổng thể cảnh quan lăng vua Thiệu Trị. Trải qua hơn 100 năm tồn tại, do tác động của lịch sử và điều kiện môi trường tự nhiên gây ảnh hưởng lớn đến di tích, khiến di tích bị xuống cấp.

Sau khi cầu ngói Thanh Toàn được đơn vị thi công hạ giải để thực hiện dự án tu bổ, tôn tạo di tích theo phê duyệt của UBND tỉnh Thừa Thiên-Huế, người dân và đặc biệt những nhà nghiên cứu, trí thức Huế đã tỏ ra lo ngại về việc di tích cấp quốc gia này sẽ bị trùng tu theo kiểu xây mới; hoặc làm mất các giá trị nguyên gốc như đã từng xảy ra với một số di tích khác. Vì sao có tình trạng này?

Ngày 17/4, di tích cầu ngói Thanh Toàn ở thôn Thanh Thủy Chánh, xã Thủy Thanh, thị xã Hương Thủy (Thừa Thiên-Huế) đã được hạ giải xong phần mái để thực hiện dự án bảo tồn, tu bổ, với kinh phí hơn 13 tỷ đồng.

Trước sự bào mòn của thời gian, việc trùng tu, bảo tồn các di tích lịch sử là việc làm cấp thiết. Song, tại nhiều địa phương, việc trùng tu các di tích, vì nhiều lý do đã không được thực hiện đúng theo các quy định hiện hành, thiếu chuyên môn, dẫn đến tình trạng phá vỡ kiến trúc gốc, làm mất giá trị di tích.

Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên Huế chỉ đạo các đơn vị liên quan cần xác định lại cụ thể và chính xác diện tích Châu Hương Viên; nghiên cứu, khảo sát, đánh giá lại toàn bộ công trình để sớm có phương án trùng tu phù hợp.

Không hạ giải thì di tích, di sản sẽ sập, nhưng hạ giải không khéo cũng sẽ làm biến dạng, mất giá trị của công trình vài trăm năm tuổi. Trong khi đó, tình trạng "mang danh bảo tồn" nhưng thực ra lại biến nhiều di tích trăm tuổi thành di tích "mới sinh" khi trùng tu di sản đã có nhiều bài học nhãn tiền. Làm cách nào vượt qua thế lưỡng nan này?

Dự án bảo tồn, phục hồi và phát huy giá trị di tích Hải Vân Quan sẽ được thực hiện trong năm 2019-2020 với tổng kinh phí hơn 42,3 tỷ đồng, trong đó ngân sách của tỉnh Thừa Thiên- Huế 50% và TP Đà Nẵng 50%. 

Trung tâm BTDT Cố đô Huế sẽ dành nguồn vốn 150 tỷ đồng để triển khai trùng tu 22 công trình thuộc Quần thể di tích Cố đô Huế.