Dưới vỏ bọc pháp lý của lệnh trừng phạt, một cuộc “tái phân chia tài sản” âm thầm nhưng dữ dội đang buộc Rosneft và Lukoil – hai trụ cột của ngành dầu mỏ Nga phải chuyển giao quyền kiểm soát các tài sản dầu mỏ chiến lược từ Iraq tới Balkan, siết chặt vòng vây kinh tế quanh Moscow.
Từ ngày 28/9, các lệnh trừng phạt sâu rộng của Liên hợp quốc đối với Iran, vốn đã được dỡ bỏ theo Kế hoạch hành động chung toàn diện (JCPOA) năm 2015 và Nghị quyết 2231 ngày 20/7/2015 xác lập thỏa thuận này, chính thức được có hiệu lực trở lại theo cơ chế "snapback", sau khi nỗ lực ngoại giao kéo dài suốt nhiều tháng qua không đạt được thỏa hiệp nào đáng kể.
Đầu tháng 4, Chính phủ Nga đã phê duyệt “Chiến lược năng lượng Liên bang Nga đến năm 2050”. 5 năm trước, vào tháng 6/2020, Nga từng ban hành “Chiến lược Năng lượng Liên bang Nga đến năm 2035”. Phiên bản chiến lược mới đã tổng kết một cách hệ thống các cơ hội cũng như thách thức bên trong và bên ngoài mà ngành năng lượng Nga phải đối mặt trong 5 năm qua, đồng thời xác định mục tiêu theo giai đoạn và lộ trình thực hiện cụ thể cho sự phát triển trong tương lai.
Áp lực quốc tế đang gia tăng đối với Israel khi nước này mở cuộc tấn công quân sự mới vào Dải Gaza khiến hàng trăm người thiệt mạng chỉ trong vài ngày qua. Các nhà lãnh đạo Anh, Pháp và Canada đe dọa sẽ thực hiện "các hành động cụ thể", bao gồm các lệnh trừng phạt có mục tiêu, nếu Israel không dừng cuộc tấn công quân sự mới của mình và tiếp tục chặn viện trợ vào Gaza.
Cuộc đàm phán giữa Nga và Mỹ hôm 27/2 tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ đánh dấu một bước ngoặt quan trọng. Diễn ra tại tư dinh Tổng lãnh sự Mỹ và kéo dài hơn 6 giờ, cuộc họp tập trung vào việc khôi phục hoạt động của đại sứ quán hai nước - một dấu hiệu cho thấy cả hai đang tìm kiếm giải pháp cho mối quan hệ đã nguội lạnh từ lâu.
Các bộ trưởng ngoại giao châu Âu sẽ họp vào cuối tháng 1 để thảo luận về việc dỡ bỏ lệnh trừng phạt đối với Syria, người đứng đầu chính sách đối ngoại của Liên minh châu Âu (EU) cho biết ngày 12/1 tại Riyadh, Arab Saudi, trước cuộc họp của các quan chức ngoại giao hàng đầu phương Tây và Trung Đông, bao gồm cả bộ trưởng ngoại giao mới của Syria.
Trong 2 ngày 22 và 23/9, ngay trước thềm Đại hội đồng Liên hợp quốc (LHQ) khóa 79 (UNGA 79), Tổng thư ký LHQ António Guterres đã chủ trì một hội nghị đặc biệt của LHQ: Hội nghị thượng đỉnh tương lai. Hội nghị này bàn thảo nhiều vấn đề tương lai của một thế giới đầy biến động và nhiều thách thức, trong đó vấn đề “cải tổ LHQ” được quan tâm và tranh luận nhiều.
Cuộc xung đột tại Ukraine kéo dài không chỉ làm thay đổi cục diện chính trị ở châu Âu mà còn gây ra những tranh cãi nội bộ Liên minh châu Âu (EU) về cách phản ứng trước cuộc xung đột này. Hungary và Ba Lan, hai quốc gia thường được coi là đồng minh trong nhiều vấn đề lại có những quan điểm khác nhau về cuộc xung đột này, từ đó khơi nguồn cho những mâu thuẫn mới.
27 đại sứ của Liên minh châu Âu đã họp vào ngày 21/2 tại Brussels, bật đèn xanh cho việc thông qua một loạt lệnh trừng phạt mới đối với Nga. Đây sẽ là gói trừng phạt thứ 13. Kể từ khi Nga bắt đầu chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine, phương Tây đã đáp trả bằng một loạt lệnh trừng phạt liên tiếp và cũng không ít lần người ta đặt vấn đề về hiệu quả của chúng.
Ngày 30/1, Mỹ tuyên bố sẽ tái kích hoạt các biện pháp trừng phạt với Venezuela, với lý do rằng Tổng thống Nicolas Maduro đã không tôn trọng các cam kết tổ chức một cuộc bầu cử tổng thống công bằng trong năm nay. Đây không phải là căng thẳng mới nhất giữa Washington và Caracas bất chấp việc trước đó hai nước đã đạt được thỏa thuận ngầm.
Theo Bloomberg, siêu du thuyền của tỷ phú tập đoàn phân bón Nga Guryev sẽ được bán đấu giá sau khi lệnh trừng phạt được dỡ bỏ. Hiện siêu du thuyền này nhận được ít nhất 20 lời đề nghị mua lại từ khắp nơi trên thế giới với giá lên tới 72 triệu USD.
Trước các lệnh trừng phạt liên tiếp của phương Tây liên quan tới cuộc xung đột ở Ukraine, Nga đã có sự chuyển hướng sang châu Á trong các lĩnh vực chính trị, kinh tế và năng lượng. Song song với đó, mối quan tâm của Moscow đối với khu vực châu Phi cũng đang ngày một tăng lên.
Thời điểm Nga mở chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine vào cuối tháng 2/2022, giới phân tích đã cảnh báo nền kinh tế Nga có nguy cơ sụp đổ, khi phải hứng chịu những lệnh trừng phạt dồn dập từ phương Tây. Tuy nhiên, sau gần 1 năm, dự báo ấy vẫn chỉ là dự báo.
Quá trình thành lập chính phủ mới ở Serbia, dự kiến sẽ lần đầu tiên bao gồm một số lượng lớn các chính trị gia thân phương Tây, đã gần hoàn tất. Điều này đặt ra câu hỏi liệu Belgrade có chịu nhượng bộ trước sức ép của phương Tây khi buộc phải tuân thủ các lệnh trừng phạt chống lại Nga hay không.
Điều này phần nào được thể hiện trong các sáng kiến tại Diễn đàn Kinh tế phương Đông (EEF) ở Nga và Thượng đỉnh Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO) ở Uzbekistan vào tháng 9/2022.
Trong khi các thanh sát viên liên hợp quốc đang nỗ lực tìm cách ngăn một thảm họa hạt nhân ở tiền tuyến của Ukraine, phương Tây và Nga được cho là đang gây tổn hại cho nền kinh tế của nhau, với việc Moscow khóa đường ống dẫn khí đốt chính tới Đức vào thứ bảy tuần trước, trong khi G7 thông báo giới hạn giá dầu xuất khẩu của Nga, còn EU đang đe dọa sẽ áp giá trần với khí đốt đến từ Moscow.
Diễn đàn kinh tế Phương Đông lần thứ VII (EEF 2022) đã khai mạc ngày 5/9 tại thành phố Vladivostok của Liên bang Nga và sẽ kéo dài tới ngày 8/9.
Vòng trừng phạt mới nhất của Liên minh châu Âu (EU) đối với Nga sẽ nhằm vào hoạt động xuất khẩu vàng của Moscow và thắt chặt các lỗ hổng hiện có của các lệnh trừng phạt. Dự kiến, gói trừng phạt thứ 7 này sẽ được công bố trong tuần tới.
Tác động hiển hiện rõ nét nhất của những lệnh trừng phạt này ở thời điểm hiện tại, là chúng đưa cả hai phía vào tình thế “lưỡng bại câu thương”, cả hai bên đều tổn thất mà không có bên nào được lợi cả...
Khi các lệnh trừng phạt dầu mỏ của phương Tây bắt nguồn từ xung đột Nga-Ukraine chưa có dấu hiệu dừng lại, các nước đã có nhiều sáng kiến để “lách luật” và đảm bảo lợi ích riêng. Trong đó, Hành lang Vận tải quốc tế Bắc-Nam (INSTC) đang nổi lên là một hành lang kinh tế khả thi và có nhiều triển vọng.
