#giải giáp vũ khí hạt nhân

Mỹ tuyên bố sẽ khởi động tiến trình 6 tháng để rút khỏi Hiệp ước Các lực lượng hạt nhân tầm trung (INF) ký năm 1987 với Nga nếu Nga không đáp ứng yêu cầu trong thời hạn 60 ngày. “Té nước theo mưa”, Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) cũng lên tiếng cáo buộc Nga vi phạm. Phía Nga tuyên bố họ không vi phạm gì, đồng thời đưa ra những cảnh báo cứng rắn.

Thế giới lại đứng trước nguy cơ một cuộc chạy đua hạt nhân khi các cường quốc sở hữu loại vũ khí giết người hàng loạt này đưa ra chiến lược mới để phát triển nó.

Theo các chuyên gia, trong khi căng thẳng giữa Mỹ và CHDCND Triều Tiên đang nóng dần lên - càng gây thêm sự chú ý của thế giới bởi sự bùng nổ các cuộc thử tên lửa thất bại và lời qua tiếng lại nhằm “nắn gân” đối phương từ cả hai quốc gia - thì khả năng xảy ra cuộc chiến tranh hạt nhân có vẻ đang ngày một gần hơn.

Từ sau Chiến tranh lạnh, vấn đề hạt nhân, trong đó có vũ khí hạt nhân chưa bao giờ mất đi tính thời sự. Trong bối cảnh xuất hiện những thách thức mới, vũ khí hạt nhân càng trở lên đặc biệt nguy hiểm. Nguy cơ này càng tăng lên khi không có cam kết nào về phát triển và kiểm soát vũ khí hạt nhân được các nước sở hữu vũ khí hạt nhân chấp nhận.

Giới phân tích cho rằng vụ thử bom nhiệt hạch mà Triều Tiên tuyên bố tiến hành hôm 6-1 vừa qua, dù chưa thể kiểm chứng về sức mạnh nhưng cũng đủ giúp nước này vững tin hơn vào chương trình hạt nhân của mình và tìm cách thúc đẩy trong tương lai.

Thỏa thuận hạt nhân lịch sử vừa đạt được giữa Iran và Nhóm P5+1, một dấu mốc cực kỳ quan trọng đối với thế giới, đang làm “ấm” lại hợp tác giữa Nga và Mỹ ở khu vực Trung Đông. Điều này có thể dễ dàng thấy được qua lời ca ngợi của Tổng thống Mỹ Barack Obama về vai trò của Nga trong việc đạt được thành quả này.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ đã phải sang Trung Đông để trấn an các đồng minh tại đây sau khi 6 cường quốc thế giới đạt được thỏa thuận hạt nhân với Iran tuần trước. Chuyến đi này chỉ là bề nổi trong một câu chuyện nhiều rắc rối.

Những người luôn hoài nghi cho rằng Tehran sẽ tiếp tục lừa dối thế giới về chương trình chế tạo một quả bom hạt nhân đã có những công cụ tình báo giám sát cực kỳ hiện đại nhằm dò tìm và phát hiện các chứng cứ trong chương trình hạt nhân của Iran.

Không chỉ vấn đề Hy Lạp, mà những ngày này thế giới đang dồn sự tập trung vào Iran khi thỏa thuận hạt nhân cuối cùng của nước này với Nhóm P5+1 (bao gồm 5 nước thành viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc (HĐBA LHQ) là Anh, Pháp, Mỹ, Trung Quốc, Nga và Đức) vẫn chưa ngã ngũ trong bối cảnh thời hạn chót thêm một lần nữa cán đích. Tiến bộ liên tục được ghi nhận, song những khúc mắc tồn đọng vẫn là những vấn đề các bên né tránh.

Thỏa ước về chương trình hạt nhân của Iran hiện đang là tâm điểm của mọi cuộc đàm phán. Đặt trọng tâm vào vấn đề Iran có tiếp tục chương trình hạt nhân hay không, thỏa ước này sẽ dỡ bỏ các biện pháp chế tài kinh tế đối với Iran nếu nước này chấp nhận một số điều kiện mà Mỹ và phương Tây đưa ra.

Việc Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (SIPRI) công bố báo cáo về tình trạng các quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân tiếp tục nâng cấp kho vũ khí của mình bất chấp xu hướng của quốc tế tiến tới giải trừ quân bị, đang làm dấy lên mối lo ngại về một cuộc chạy đua hạt nhân trong tương lai.

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu sẽ đến Mỹ vào đầu tháng 3/2015, trước đó 1 tháng, ông đã khiến cho chính trường Mỹ dậy sóng, vì ngay khi Mỹ và Iran đạt được một số tiến bộ trong đàm phán về chương trình hạt nhân, ông Netanyahu đã lên tiếng tố cáo tố cáo Mỹ và “các nước đối tác” từ bỏ cam kết ngăn Iran phát triển khả năng chế tạo vũ khí hạt nhân.

Theo Hiệp ước Không Phổ biến Vũ khí hạt nhân ký năm 1968, Mỹ cam kết theo đuổi đàm phán để tìm ra các giải pháp hiệu quả nhằm hạ nhiệt cuộc chạy đua vũ trang hạt nhân, hướng tới việc giải giáp vũ khí hạt nhân triệt để và rộng rãi. Tổng thống Barack Obama cũng đã có vài bài phát biểu ngay khi nhậm chức thể hiện trách nhiệm đi đầu trong cuộc vận động giải giáp vũ khí hạt nhân. Thực tế có đúng như vậy?