#cường quốc

Những cuộc tấn công vào vệ tinh có thể làm mất tín hiệu của hệ thống định vị toàn cầu (GPS), lưới điện, hệ thống giao thông, ngân hàng và có những tác động lớn đến hàng không, vận chuyển và xung đột vì quân đội dựa vào vệ tinh định vị để chỉ huy, kiểm soát vũ khí chính xác. Chẳng hạn như nước Anh, ước tính sự cố ngừng hoạt động của hệ thống vệ tinh định vị toàn cầu (GNSS) - bao gồm cả GPS - sẽ khiến nước này thiệt hại 2,7 tỷ USD mỗi ngày.

Vài thập kỷ gần đây, cuộc chạy đua vào không gian không chỉ xoay quanh các sứ mệnh khoa học, mà còn mang đậm màu sắc kinh tế, đặc biệt là quân sự của các quốc gia. Điều này đặt ra nhiều thách thức cho an ninh quốc tế và các nỗ lực kiểm soát vũ khí.

Mặc dù không nổi bật như các điểm nóng khác, song cục diện địa chính trị đang thay đổi trên khắp khu vực Ấn Độ Dương. Khu vực này đang chứng kiến sự cạnh tranh gay gắt giữa các cường quốc, đặc biệt là giữa Trung Quốc - Ấn Độ, Trung Quốc - Mỹ, Nga - phương Tây.

Cáp ngầm được giấu sâu dưới đáy biển, mang theo những thông tin quan trọng, nhạy cảm trong nhiều lĩnh vực như chính trị, quân sự, kinh tế, xã hội. Chúng nằm ngoài tầm nhìn và khó bảo vệ.

Đó là hai sắc thái đối lập được sử dụng để miêu tả mối quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc trong năm nay. Quan hệ song phương giữa hai cường quốc bắt đầu năm 2023 ở tình trạng "căng như dây đàn", thậm chí có lúc gần như "chạm đáy", nhưng cả hai đã nhận thức được rằng, cần phải đưa mối quan hệ này thực sự đi vào "đường ray" ổn định, đối thoại và hợp tác vì lợi ích chung của cả hai nước và toàn thế giới.

Bộ Quốc phòng Trung Quốc đã lần đầu tiên xác nhận nước này hợp tác với Mỹ để khôi phục kênh liên lạc quân sự vốn bị đình trệ trong bối cảnh quan hệ giữa hai cường quốc xấu đi. Bên cạnh đó, hai bên cũng sẽ tổ chức các cuộc thảo luận kỹ thuật về việc tăng cường bảo vệ bí mật thương mại trong quá trình tố tụng vào tháng 1/2024.

Hình ảnh Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và các thành viên văn phòng tổng thống ăn uống với những đối tác người Đức ở Hambourg trong tuần này thể hiện hình ảnh hữu nghị giữa hai nước. Tuy nhiên, nó đang che giấu cuộc tranh giành quyền lực giữa hai cường quốc lớn nhất của Liên minh châu Âu, tác động đến nhiều dự án của châu Âu.

Chuỗi sự kiện của Hội nghị thượng đỉnh G20 sẽ diễn ra trong ngày 9 và 10/9 là sự kiện quốc tế đáng chú ý nhất trong tuần này. Chuỗi sự kiện đó được tổ chức tại thủ đô New Delhi đang trở thành một trong những sự kiện lớn của đất nước Ấn Độ trong hơn một tháng qua, thể hiện khát vọng vươn lên thành cường quốc thế giới của Ấn Độ.

Ngay khi Trung Quốc công bố áp đặt các biện pháp hạn chế xuất khẩu nguyên liệu phục vụ ngành sản xuất chip toàn cầu, Mỹ đã lập tức phản đối và tìm kiếm tham vấn từ đồng minh để giải quyết vấn đề này. Những con bài mới có thể sẽ được tung ra trong loạt động thái "ăn miếng trả miếng" giữa hai cường quốc.

Bắc Cực là một trong những khu vực cuối cùng chưa được khai thác trên thế giới. Khí hậu và nhiệt độ khắc nghiệt ở nơi đây là rào cản tự nhiên đối với sự phát triển và khai thác, nhưng cuộc khủng hoảng khí hậu đang nhanh chóng thay đổi điều này.

Diễn đàn Đảo quốc Thái Bình Dương (PIF) lần thứ 51 diễn ra từ ngày 11 đến 14-7 tại Suva, thủ đô Cộng hòa Fiji, đã chứng kiến một sự náo loạn chưa từng có do cạnh tranh ảnh hưởng giữa hai cường quốc Mỹ và Trung Quốc.

Trong bối cảnh cả hai nước đang chịu áp lực trừng phạt từ Mỹ và các nước phương Tây, việc Moscow và Bắc Kinh đưa ra tuyên bố chung sẽ có tác động định hình lại các mối quan hệ quốc tế, nhất là giữa các cường quốc trên thế giới.

Các cường quốc châu Âu và Mỹ ngày 7/7 đã đồng loạt bày tỏ thái độ thất vọng trước động thái mới nhất của Iran, khi nước này thông báo về kế hoạch làm giàu uranium lên mức 20%. Giới chuyên gia đánh giá, bước đi này sẽ gây nguy hiểm cho các cuộc đàm phán về việc Washington và Tehran trở lại tuân thủ "Kế hoạch Hành động chung toàn diện" (JCPOA) năm 2015, vốn mới được nối lại từ hồi đầu tháng 4.

Từ một góc nhìn thực tế, việc Hiệp ước cấm vũ khí hạt nhân của Liên Hiệp Quốc chuẩn bị chính thức có hiệu lực có lẽ cũng không khác gì việc một đám đông nghèo khổ đòi hỏi thiểu số giàu có tự tay hủy hoại một trong những thứ tài sản giá trị nhất của mình.

Đó là cụm từ mà giới phân tích chính trị dùng để miêu tả tình trạng hiện nay của Ấn Độ. Trong bối cảnh căng thẳng với Trung Quốc hiện nay, Ấn Độ sẽ chọn người “bạn lâu năm” Nga hay Mỹ - nước đã công khai lên tiếng ủng hộ quốc gia đồng minh Nam Á trong xung đột với Bắc Kinh?

Iran tuyên bố dừng thực thi một số điều khoản của thỏa thuận hạt nhân kí năm 2015, đồng thời thông báo về khả năng xé bỏ văn kiện này nếu không nhận được sự đảm bảo từ các cường quốc trước loạt biện pháp trừng phạt của Mỹ.

Đây là nhận định của rất nhiều chuyên gia, học giả về Việt Nam – nơi vừa tổ chức thành công Hội nghị thượng đỉnh Mỹ-Triều lần 2. Cũng theo các chuyên gia, học giả, Việt Nam đã tạo ấn tượng mạnh mẽ về sự hiếu khách, hoàn thành tốt vai trò của mình, đảm bảo an ninh trật tự và để lại ấn tượng đẹp đẽ trong mắt bạn bè quốc tế.

Các cường quốc về năng lượng đóng vai trò quan trọng trong địa chính trị thế giới. Trong bối cảnh bất ổn khu vực kéo dài, họ cũng tranh giành nhau vai trò lãnh đạo khu vực và tìm cách đa dạng hóa các nền kinh tế, vốn phụ thuộc rất nhiều vào nguồn tài nguyên dầu mỏ.

Lịch sử cho thấy nhu cầu dầu mỏ từ các quốc gia thành viên của Tổ chức các quốc gia xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) đã suy giảm mạnh vào đầu thập niên 1980 và phương Tây triển khai nhiều dự án khoan thăm dò dầu mỏ ở Bắc Hải, Alaska và Vịnh Mexico.

Iran phê phán Liên minh châu Âu (EU) có những "hành động chậm chạp" trong nỗ lực cứu thỏa thuận hạt nhân ký năm 2015 giữa Tehran và các cường quốc thế giới.