#cao tốc Bắc - Nam

Việc hoàn thành đưa vào khai thác đồng bộ tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông nhằm kết nối các trung tâm kinh tế, chính trị, các khu kinh tế, khu công nghiệp trọng yếu, đặc biệt là các vùng kinh tế trọng điểm; từng bước hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ với các công trình hiện đại, tạo sức lan tỏa cao để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng - an ninh, góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu, chiến lược phát triển kinh tế - xã hội đã được Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng đề ra.

Thi công "3 ca, 4 kíp", "vượt nắng, thắng mưa", "ăn tranh thủ, ngủ khẩn trương", phấn đấu thông xe vào dịp 30/4/2025 kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng hoàn toàn miền Nam thống nhất đất nước. Đây là những chỉ đạo quyết liệt của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính mới đây để dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025 đảm bảo đúng tiến độ đề ra. Những ngày này, trên công trường, các đơn vị thi công cũng đang chạy nước rút để dự án sớm hoàn thành. Hình hài một cao tốc huyết mạch "băng núi", "xuyên rừng" đang dần hiện rõ, mở ra không gian phát triển rộng lớn.

Theo báo cáo của Chính phủ, công tác giải phóng mặt bằng vẫn là khâu khó khăn, phức tạp nhất, ảnh hưởng rất lớn đến tiến độ, chất lượng các dự án, trong đó có dự án cao tốc Bắc - Nam. Vậy nhưng đến nay, các địa phương đã hoàn thành giải phóng mặt bằng và bàn giao 720,4/721,25km (đạt khoảng 99,9%), trong đó, nhiều địa phương đã bàn giao 100% mặt bằng.

Tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông từ Lạng Sơn đến Cà Mau dài 2.063 km. Công trình trọng điểm quốc gia này hoàn thành không chỉ kết nối các trung tâm kinh tế, chính trị, các khu kinh tế, khu công nghiệp trọng yếu, đặc biệt là các vùng kinh tế trọng điểm mà còn thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng - an ninh....

Theo quy hoạch mạng lưới đường bộ Việt Nam, tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông từ Lạng Sơn đến Cà Mau dài khoảng 2.063km. Giai đoạn 1, từ năm 2017 – 2020 đã hoàn thành đưa vào khai thác nâng tổng số km đường bộ cao tốc thuộc tuyến Bắc – Nam phía Đông hiện tại lên 1.206km. Giai đoạn 2 từ 2021 – 2025 đang triển khai thi công 842km. Nếu hoàn thành đúng tiến độ, thì đến năm 2026 sẽ cơ bản nối thông tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông từ Lạng Sơn đến Cà Mau.

Từ tháng 7, cát biển được khai thác tại Sóc Trăng đã được đưa vào thí điểm đắp nền đường tại công trường của Dự án thành cao tốc Hậu Giang-Cà Mau. Việc sử dụng biển được đánh giá là đáp ứng tiêu chuẩn đối với vật liệu thi công nền đường; thi công tương tự cát sông, chưa có biểu hiện tăng độ mặn đối với môi trường xung quanh.

Theo số liệu báo cáo, đến thời điểm hiện nay Hà Tĩnh đã hoàn tất việc bàn giao 100% mặt bằng cao tốc Bắc - Nam đoạn qua địa bàn, với chiều dài hơn 102km. Tuy nhiên, trên thực tế vẫn còn nhiều vướng mắc, một số "điểm nghẽn" mất nhiều thời gian nhưng vẫn khó xử lý dứt điểm như trang trại chăn nuôi lợn, di dời các công trình hạ tầng kỹ thuật, công trình điện...

Gần đây, sau khi đánh giá tác động môi trường và các thủ tục pháp lý, một số doanh nghiệp đã được các bộ, ngành liên quan và tỉnh Quảng Bình cấp phép khai thác cát để thi công Dự án cao tốc Bắc - Nam. Tuy nhiên, gần đây xuất hiện một số đối tượng lấy lý do doanh nghiệp khai thác cát sẽ làm sạt lở bờ sông, gây ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân…

Giai đoạn 2021 - 2025, khu vực đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) và Đông Nam bộ triển khai thi công 16 dự án, dự án thành phần giao thông trọng điểm. Tổng nhu cầu vật liệu đắp nền các dự án khoảng 70 triệu m³ (đất đắp khoảng 7 triệu m³, cát đắp khoảng 63 triệu m³).

Đánh giá tác động môi trường cũng như hồ sơ phê duyệt, quy mô trang trại này chỉ được phép nuôi 150 con lợn nái, nhưng khi kiểm đếm để đền bù, GPMB cao tốc Bắc - Nam, trang trại này nuôi đến 668 con. Ngoài ra, trước thời điểm cao tốc được Chính phủ phê duyệt quy hoạch 5 tháng, dự án này cũng được điều chỉnh tăng thêm về diện tích, quy mô chuồng trại dù số lượng vật nuôi không biến động.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, Bộ này vừa có công văn gửi các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ; UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về việc đề xuất thí điểm tách công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư thành dự án độc lập.

Trong ba ngày đầu làm việc sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán Giáp Thìn, PV Báo CAND có mặt tại những công trường thi công xây dựng tuyến cao tốc Bắc – Nam qua địa phận Phú Yên, chứng kiến nhiều hình ảnh tất bật thi công của các nhà thầu giữa không gian đầy nắng gió.

Theo tiến độ đề ra, đến tháng 5/2024, dự án thành phần cao tốc Diễn Châu - Bãi Vọt phải hoàn thành. Tuy nhiên, đến nay giá trị sản lượng mới đạt khoảng 72% giá trị hợp đồng, nhiều hạng mục còn đang dở dang nên rất khó để đáp ứng về đích đúng tiến độ.

Tính đến thời điểm hiện nay, sau gần 1 năm triển khai thi công dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam qua địa bàn, Hà Tĩnh mới hoàn thành thẩm định hồ sơ di dời đường điện 220kV và 500kV tại Bộ Công Thương. Mặc dù tiến độ thi công di dời các công trình hạ tầng kỹ thuật lưới điện không đạt so với kế hoạch đề ra, song các đơn vị liên quan đều cho rằng, đã nỗ lực hết sức vì ngành Điện có những đặc thù, khó khăn riêng biệt.

Mặc dù được đồng loạt triển khai xây dựng hạ tầng từ tháng 4/2023, với thời hạn từ 90 - 120 ngày sẽ hoàn thiện, song đến nay phần lớn các khu tái định cư (TĐC) phục vụ Dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021-2025 đoạn qua tỉnh Hà Tĩnh vẫn chưa thể về đích. Nhiều dự án chủ đầu tư buộc phải xin gia hạn, lùi thời gian đến cuối năm để hoàn thiện.

Trong số 11 mỏ khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường phục vụ thi công cao tốc Bắc - Nam được UBND tỉnh Hà Tĩnh chấp thuận theo đề xuất của chủ đầu tư và nhà thầu từ tháng 7/2023, hiện một số mỏ còn vướng mắc về thủ tục pháp lý, thậm chí có mỏ người dân chưa đồng thuận để khai thác.

Từ ngày 2/9, cao tốc đường bộ Bắc - Nam đi qua địa bàn tỉnh Thanh Hoá đã hoàn thành, đưa vào sử dụng, góp phần quan trọng giảm tải thường xuyên cho tuyến quốc lộ 1A. Tuy nhiên, quá trình xây dựng đường cao tốc cũng đã phát sinh nhiều vấn đề đến nay chưa giải quyết xong, như: Nứt nẻ nhà cửa, hư hỏng kênh mương, ngăn cách đồng ruộng… Điều này đã ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống, an sinh của hàng trăm hộ dân trên địa bàn huyện Đông Sơn, tỉnh Thanh Hoá.

Mặc dù được đánh giá là quyết liệt, đi đầu trong công tác giải phóng mặt bằng (GPMB) song tính đến thời điểm này, dự án cao tốc Bắc - Nam với chiều dài hơn 100km đi qua địa bàn tỉnh Hà Tĩnh vẫn còn nhiều điểm vướng khâu GPMB. Địa phương này đang tập trung tháo gỡ để sớm bàn giao mặt bằng sạch cho các đơn vị thi công, đảm bảo dự án về đích đúng tiến độ.

Văn phòng Chính phủ vừa ban hành thông báo kết luận của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính - Trưởng ban Chỉ đạo tại Phiên họp lần thứ 7 Ban Chỉ đạo Nhà nước các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành Giao thông Vận tải (GTVT).

Liên quan đến tiến độ cấp mỏ vật liệu phục vụ thi công dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025 (giai đoạn 2), Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) nhìn nhận còn khá chậm.