#Dải Gaza

Trong khi khói lửa ở Gaza chưa lắng, bên trong Israel, một cuộc khủng hoảng chính trị - tư pháp cũng đang leo thang. Từ việc sa thải Giám đốc Shin Bet đến cải cách hệ thống bổ nhiệm thẩm phán, Chính phủ Thủ tướng Benjamin Netanyahu đang đối mặt với áp lực ngày càng lớn từ cả trong nước lẫn quốc tế.

Lệnh ngừng bắn kéo dài 6 tuần giữa Israel và Hamas kết thúc mà không thể mở đường kiến tạo một thỏa thuận hòa bình ở Dải Gaza. Với việc Israel tái khởi động chiến dịch tấn công trên bộ nhắm vào Hamas, xung đột được dự báo sẽ sớm lan rộng, để lại hậu quả thảm khốc cho hàng trăm ngàn người Palestine.

Người Palestine ở Dải Gaza nhìn thấy hi vọng về một tương lai tươi sáng hơn sau khi các nước Arab thông qua kế hoạch trị giá 53 tỷ USD nhằm tái thiết "vùng đất dữ" bị xung đột tàn phá này. Tuy vậy, việc triển khai kế hoạch tái thiết của khối Arab sẽ gặp không ít thách thức trong việc tìm kiếm sự ủng hộ của Mỹ và Israel.

Thỏa thuận ngừng bắn đầy mong manh tại Dải Gaza đang đối diện bờ vực sụp đổ, sau khi Thủ tướng Israel gửi tối hậu thư đến Phong trào Hamas, trong đó đề cập việc nối lại chiến dịch tấn công vào Dải Gaza. Đâu sẽ là giải pháp mang hòa bình trở lại dải đất này, và nhìn rộng hơn là mang sự ổn định trở lại Trung Đông?

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã nhiều lần nói rằng ông muốn người Palestine ở Dải Gaza di chuyển khỏi vùng đất bị tàn phá này để đến các nước láng giềng như Ai Cập và Jordan. Tuy nhiên, hầu hết các quốc gia Arab đều kiên quyết phản đối ý tưởng đó.

Vào ngày 15/1, Thủ tướng Qatar tuyên bố đạt được thỏa thuận ngừng bắn và trao đổi con tin ở Gaza, đánh dấu một trong những khoảnh khắc hiếm hoi khi hai chính quyền đối lập cùng bắt tay hành động. Sự kiện này không chỉ giúp chấm dứt xung đột, mà còn thể hiện khả năng phối hợp giữa hai bên cạnh tranh, từ đó củng cố vai trò của Mỹ như một trung gian hòa giải quan trọng trong khu vực. Hơn thế nữa, sự hợp tác này đặt ra tiền lệ về cách các chính quyền đối lập có thể tìm được điểm chung trong những vấn đề quan trọng, dù vẫn còn những bất đồng sâu sắc.

"Tôi không biết phải nói gì. Tôi đang khóc nhưng đó là những giọt nước mắt mừng vui", Ghada - một bà mẹ năm con người Palestine sinh sống tại Gaza chia sẻ với Reuters, khi hay tin Israel và Hamas đã đạt thỏa thuận ngừng bắn và trao trả con tin tại khu vực này. Giới chuyên gia nhận định, đây không chỉ là tin tích cực đối với người Palestine mà còn là sự nhẹ nhõm đối với thân nhân của các con tin người Israel, mở ra cánh cửa đẩy lùi vòng xoáy bạo lực ở Trung Đông.

Trong bối cảnh bạo lực kéo dài hơn một năm tại Dải Gaza, các cuộc đàm phán gián tiếp giữa Hamas và Israel, với sự trung gian của Qatar, Ai Cập và Mỹ, đang mở ra những tia hy vọng mới.

Vào thời điểm đàm phán thỏa thuận ngừng bắn ở Dải Gaza có thêm những tia hi vọng mới, động thái của các bên tại Syria sau chính biến lại làm dấy lên nghi ngại về một kịch bản bất ổn có thể tiếp diễn tại Trung Đông, mà Syria chính là điểm nóng.

Khi bụi lắng xuống sau các trận oanh tạc vào Dải Gaza, thi thể hàng ngàn người Palestine bị vùi lấp lẫn với gạch đá, rất khó phân biệt ai đến từ Hamas, ai là dân thường cố gắng vật lộn tìm đường sống. Ngay cả khi không chết vì bom đạn, cuộc sống ngột ngạt trong cảnh vây hãm tại dải đất hẹp bên Địa Trung Hải đang từng ngày chôn vùi những giấc mơ sống bình dị nhất…

Sức ép buộc các quốc gia phải ngừng hoặc hạn chế xuất khẩu vũ khí cho Israel đã tăng lên. Một số chính phủ đã phải đối mặt với một loạt chiến dịch chính trị và xã hội dân sự trong nước và quốc tế, các cuộc điều tra và thách thức pháp lý liên quan đến chính sách cung cấp vũ khí cho Israel...

Việc Israel chấm dứt công nhận Cơ quan Liên hợp quốc (LHQ) hỗ trợ người tị nạn Palestine (UNRWA) dẫn đến lo ngại về việc dòng viện trợ quốc tế, vốn đang không thể đáp ứng nhu cầu tối thiểu của dân thường Dải Gaza, tiếp tục bị bóp nghẹt khiến cuộc khủng hoảng nhân đạo tại đây diễn biến xấu đi.

Thảm họa nhân đạo tại Dải Gaza và các vùng lãnh thổ Palestine ngày càng trở nên gay gắt và vấn đề đang đặt ra là ai sẽ trợ giúp những người Palestine bị ảnh hưởng nặng nề bởi cuộc chiến giữa Israel và Hamas khi ngay cả cơ quan cứu trợ của Liên hợp quốc (UNRWA) cũng đang bị Israel cấm cửa?

Hàng loạt cuộc tấn công bằng tên lửa của Israel vào hàng ngàn mục tiêu trên khắp Lebanon đẩy bầu không khí chiến tranh lên cao, nguy cơ bùng nổ một cuộc chiến tranh toàn diện giữa Israel và Hezbollah khiến lãnh đạo nhiều nước lên tiếng bày tỏ quan ngại và kêu gọi “ngừng bắn” để giảm áp lực chiến tranh.

Bất chấp những lời kêu gọi từ quốc tế, các động thái ăn miếng trả miếng giữa Israel và phong trào Hezbollah vẫn không hề hạ nhiệt, đẩy người dân Lebanon đến ngưỡng nguy hiểm, đặt Trung Đông trước nguy cơ xung đột toàn diện. Ai và giải pháp nào có thể khiến cả hai bên cùng “buông súng”, hạn chế leo thang căng thẳng tại khu vực này?

Hai cậu bé 9 tuổi và 7 tuổi người Palestine mất cha mẹ và người thân trong một cuộc không kích của Israel vào những ngày đầu cuộc xung đột. Vài tháng sau, chúng cũng thiệt mạng vì hỏa lực Israel. Trên khắp Dải Gaza, đã có hàng ngàn đứa trẻ hứng chịu những mất mát rồi qua đời đau lòng như thế…

Mới đây, các nhà đàm phán của phong trào Hồi giáo vũ trang Hamas đã tái khẳng định việc sẵn sàng thực thi thỏa thuận ngừng bắn ngay lập tức với Israel ở Dải Gaza dựa trên đề xuất của Mỹ mà không cần bất kỳ một điều kiện mới nào.

Ngày 2/9, Chính phủ Anh thông báo: Lập tức đình chỉ 30 giấy phép xuất khẩu vũ khí sang Israel với lý do là bởi nước Anh nhận thấy “nguy cơ hiện hữu” về việc vũ khí Anh có thể được sử dụng để vi phạm nghiêm trọng luật nhân đạo tại Dải Gaza. Tuy nhiên, phía sau câu chuyện này, có lẽ còn là những thông điệp kín đáo, được gửi đến Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, từ phương Tây.

Gia đình Nawaja đã dành dụm trong suốt 15 năm để xây nhà. Giờ đây, ngôi nhà của anh đã bị san phẳng, cùng với hơn 2.000 ngôi nhà khác kể từ cuộc tấn công của Israel ngày 7/10 năm 2023, do sự mở rộng các khu định cư bất hợp pháp của Israel.

Khả năng đưa Israel và phong trào vũ trang Hamas đến một lệnh ngừng bắn trở nên khó khăn hơn bao giờ hết, khi các bên tiếp tục đưa ra những thông điệp trái ngược về tiến trình đàm phán. Tại Dải Gaza, giao tranh leo thang và lệnh sơ tán mới ban bố của Israel tiếp tục đẩy nhiều gia đình Palestine vào cảnh khốn cùng.