Do nguồn lực khó khăn, Điện Biên nên chủ động huy động vốn để làm tuyến cao tốc

Theo Bộ GTVT, tỉnh Điện Biên có đặc điểm tự nhiên chủ yếu là đồi núi cao, sông suối dốc, không có khả năng khai thác đường sắt, đường thủy nội địa, việc vận chuyển hàng hóa, hành khách từ Điện Biên tới Hà Nội, các trung tâm kinh tế phía Bắc và các cảng lớn đều thực hiện qua đường bộ và đường hàng không. Xác định tầm quan trọng trong việc vận chuyển hàng hóa nông sản, thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh Điện Biên, Sơn La, ngoài việc quan tâm, đầu tư nâng cấp, mở rộng các quốc lộ hiện hữu, Bộ GTVT đã nghiên cứu bổ sung đường cao tốc Hòa Bình - Sơn La - Điện Biên vào Quy hoạch mạng lưới đường bộ thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Căn cứ nhu cầu vận tải, nguồn lực, hiệu quả đầu tư theo quy định, Bộ GTVT xác định tiến trình đầu tư Hòa Bình - Sơn La - Điện Biên. Trong đó, đoạn Hòa Bình - Sơn La (gồm đoạn Hòa Bình - Mộc Châu và Mộc Châu - Sơn La) với tổng chiều dài khoảng 188km, là một trong những đoạn tuyến cao tốc dài nhất cả nước được ưu tiên xây dựng mới trước năm 2030. Đoạn Sơn La - Điện Biên dài khoảng 200km đầu tư sau năm 2030. Tiến trình đầu tư này đã được UBND tỉnh Điện Biên thống nhất.

Tuy nhiên, do nguồn lực quốc gia khó khăn, hiện nay, Bộ GTVT chỉ được phân bổ tổng số khoảng hơn 304.100 tỉ đồng. Theo quy định của Luật Đầu tư công, Nghị quyết của Quốc hội, số vốn này phải ưu tiên bố trí khoảng 147.000 tỉ đồng để hoàn thành các dự án chuyển tiếp từ giai đoạn trước, thanh toán các khoản nợ đọng thuộc nghĩa vụ của ngân sách nhà nước. Khoảng 157.000 tỉ đồng còn lại dành cho việc triển khai các dự án mới (trong đó tập trung bố trí khoảng 117.500 tỉ đồng cho 18 dự án đường bộ cao tốc khởi công mới). Như vậy, mức đầu tư dành cho một số ít các dự án động lực, cấp bách, xử lý các điểm nghẽn thuộc 5 chuyên ngành giao thông trên địa bàn 63 tỉnh/thành phố chỉ còn khoảng 39.500 tỉ đồng.

Do đó, theo Bộ GTVT, để quản lý việc sử dụng vốn đầu tư công theo đúng quy định đối với từng nguồn vốn; bảo đảm đầu tư tập trung, đồng bộ, chất lượng, hiệu quả và khả năng cân đối nguồn lực, đường cao tốc Sơn La - Điện Biên (khoảng 200 km) được hoạch định đầu tư sau năm 2030. Trường hợp địa phương có nhu cầu đầu tư đường cao tốc Sơn La - Điện Biên sớm hơn để phục vụ phát triển kinh tế-xã hội, đề nghị UBND hai địa phương chủ động huy động nguồn lực, báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét.

Trước đó, gửi chất vấn Bộ GTVT, theo đại biểu quốc hội tỉnh Điện Biên, để cơ cấu lại nền kinh tế trên cơ sở liên kết vùng, việc xây dựng tuyến đường cao tốc Hà Nội - Hòa Bình - Sơn La - Điện Biên đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Tuy nhiên, theo quy hoạch đến năm 2025, cao tốc Hà Nội - Hòa Bình mới nối được tới Mộc Châu và đến năm 2030 mới vươn tới được Sơn La. Đoạn tuyến cao tốc từ Sơn La đi Tuần Giáo tới Điện Biên dành cho sau năm 2030. Lộ trình này sẽ khó rút ngắn được khoảng cách giữa Điện Biên với các địa phương khác để thúc đẩy phát triển công nghiệp chế tạo nông sản, dịch vụ logistics, nhất là con đường xuống cảng biển để xuất khẩu nông sản hàng hóa.

Do đó, cử tri vùng Tây Bắc nói chung và cử tri tỉnh Điện Biên nói riêng đề nghị Chính phủ, Bộ GTVT sớm bố trí nguồn vốn đầu tư, hoàn thành đoạn tuyến đường cao tốc tới tỉnh Điện Biên vào năm 2030.