Vi phạm về vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ diễn biến phức tạp

Thực tế trên được nêu ra tại Hội thảo góp ý xây dựng dự án Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ (VK, VLN, CCHT) do Công an TP Hồ Chí Minh tổ chức sáng 9/10.

Theo Phòng Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội (QLHC về TTXH), từ đầu năm 2020 đến nay, đã xác lập 1 chuyên án mua bán hàng cấm là pháo nổ, thu 5.389 kg pháo do Công an quận Bình Tân khám phá trong năm 2023; trong năm 2022 ghi nhận 1 vụ giết người (con sử dụng súng bắn để sát hại cha), Công an TP Thủ Đức truy xét, khám phá 1 vụ mua bán, tàng trữ vũ khí công cụ hỗ trợ, thu giữ 146 khẩu súng các loại (công cụ hỗ trợ), 260 viên đạn, 36,2kg thun đạn bi, 250 bình ga bắn súng bi, hàng nghìn các loại dao, kiếm roi điện, cây ba khúc, bình xịt hơi cay...

Một số đối tượng mua các loại VK, VLN, CCHT để sử dụng kết hợp bán hưởng lợi. Những đối tượng hoạt động chuyên nghiệp thường cấu kết chặt chẽ hình thành đường dây, nhóm kín trên Zalo, Facebook, Telegram nhằm đăng tải các bài viết quảng cáo thông tin cung cấp các loại vũ khí quân dụng, vũ khí thô sơ (súng, dao, kiếm, mã tấu...), các loại CCHT khác (gậy, súng điện, còng tay...); sau khi thỏa thuận, các đối tượng sử dụng dịch vụ COD từ các đơn vị giao hàng trung gian để vận chuyển đến khách hàng.

Sơ kết giai đoạn 1, Công an các đơn vị, địa phương đã thu gom được 9 vũ khí quân dụng, 90 súng tự chế, 3 súng hơi, 541 viên đạn, 93 vũ khí thô sơ, 13 CCHT... Phát hiện, bắt giữ 291 vụ, 647 đối tượng vi phạm về VK, VLN, CCHT. Trong đó, khởi tố 42 vụ, 163 đối tượng, truy tố 2 vụ, 2 đối tượng, xử phạt hành chính 170 vụ, 275 đối tượng với số tiền hơn 1,5 tỷ đồng, thu giữ 53 khẩu súng, 2.078 đạn các loại, 773 CCHT, 636 vũ khí thô sơ...

Sau khi kết thúc giai đoạn 1, Công an thành phố tiếp tục ban hành Kế hoạch về tăng cường đấu tranh, trấn áp tội phạm, vi phạm pháp luật liên quan đến VK, VLN, CCHT trên địa bàn thành phố.

Đã xác minh, truy xét, kiểm tra và lập hồ sơ 705 vụ/1.535 đối tượng tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan đến VK, VLN, CCHT; triệt phá 129 nhóm, 648 tên; thu giữ hàng trăm vũ khí; hàng nghìn vật liệu nổ (3.308 đạn các loại); gần 1.000 CCHT các loại. Kết quả xử lý, đã khởi tố 196 vụ/421 tên; xử lý hành chính: 233 vụ/338 đối tượng…

Tại hội thảo, các ý kiến cho rằng các đối tượng thường có tâm lý thủ sẵn, cất giấu vũ khí trong người để thực hiện hành vi phạm tội. Đa số các băng ổ nhóm tội phạm đều sử dụng các loại súng tự chế, vũ khí thô sơ, các loại dao... để thanh toán lẫn nhau, phô trương thanh thế và thực hiện các hoạt động phạm tội.

Trong công tác phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm liên quan đến VK, VLN, CCHT cho thấy, đây là loại tội phạm có độ ẩn cao, luôn có sự đề phòng, cảnh giác; lợi nhuận thu được từ việc mua bán, gia công, chế tạo các loại VK, VLN, CCHT có thể từ vài triệu đến hàng trăm triệu đồng khi giao dịch thành công một đơn hàng. Một số đối tượng có thể tự học, nghiên cứu theo các hướng dẫn trên mạng xã hội để mua các linh kiện về chế tạo, sản xuất, bán kiếm lời dễ dàng… Mặt khác, để đối phó với lực lượng chức năng, các đối tượng chia nhỏ các bộ phận, linh kiện rồi gửi nhiều lần nên khó xử lý.

Tuy nhiên, chế tài xử lý còn gặp nhiều khó khăn, chưa tương xứng với hành vi của đối tượng, chủ yếu là xử lý hành chính nên chưa đủ sức răn đe, ngăn chặn...