"Sắc lệnh tháng 7" của ông Putin
Khi bắt đầu bước vào nhiệm kỳ tổng thống thứ 4, ông Vladimir Putin đã ký sắc lệnh tổng thống "Về nhiệm vụ chiến lược và mục tiêu quốc gia phát triển Liên bang Nga trước năm 2024", thường được biết đến với cái tên "Sắc lệnh tháng 5". Trước đó, cũng vào tháng 5 nhưng của năm 2012, sau khi đắc cử tổng thống, ông từng công bố Kế hoạch mở rộng về phát triển kinh tế xã hội Nga, cũng được gọi là "Sắc lệnh tháng 5".
 |
| Chú trọng đời sống nhân dân là chính sách kinh tế xã hội xuyên suốt của nước Nga được ông Putin thực hiện. |
Hai sắc lệnh tháng 5, một vào năm 2012 và một vào năm 2018 này lần lượt thiết lập mục tiêu phát triên của 11 chương trình và 9 lĩnh vực. Còn "Sắc lệnh tháng 7" lần này được cho là tương đối đơn giản, điều chỉnh phương hướng phát triển quốc gia thành 5 mục tiêu lớn.
5 mục tiêu lớn này gồm: Thứ nhát, duy trì số lượng dân số, bảo vệ sức khỏe và hạnh phúc của người dân. Trước năm 2008, dân số Nga liên tục ở trạng thái suy giảm, số lượng dân số sau này chủ yếu dựa vào dân nhập cư để bù đắp. Sau năm 2018, số lượng dân nhập cư đã không thể bù đắp số lượng suy giảm này.
Thứ hai là đảm bảo công dân thực hiện giá trị tự do của mình, có cơ hội thể hiện tài năng. Mục tiêu này nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, thông qua xây dựng thể chế giáo dục hiệu quả cao, thúc đẩy trình độ nghiên cứu khoa học của Nga lọt vào top 10 quốc gia hàng đầu thế giới.
Thứ ba, đó là xây dựng môi trường sống thoải mái và an toàn cho nhân dân. Mục tiêu này bao gồm các nội dung như cải thiện điều kiện sống của người dân, cải thiện môi trường sinh thái..., đồng thời mong muốn thông qua đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng như nhà ở để thúc đẩy tăng trưởng.
Thứ tư là đảm bảo lao động được tôn trọng và đạt hiệu quả cao, nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp. Mục tiêu này xác định rõ 10 năm tới, cùng với việc duy trì ổn định kinh tế vĩ mô, Nga phải đảm bảo tốc độ tăng trưởng GDP cao hơn mức bình quân thế giới, đảm bảo tốc độ tăng thu nhập của người dân và lương hưu không thấp hơn tỷ lệ lạm phát, đến năm 2030 tăng trưởng thực tế đầu tư tài sản cố định không thấp hơn 70%, thúc đẩy xuất khẩu sản phẩm phi năng lượng và nguyên liệu thô là biện pháp quan trọng để chuyển đổi mô hình tăng trưởng kinh tế.
Mục tiêu này còn nêu rõ đến năm 2030, tăng trưởng thực tế những sản phẩm này không thấp hơn 70% so với năm 2020, số lượng việc làm trong doanh nghiệp vừa và nhỏ tăng thêm 25 triệu người vào năm 2030.
Cuối cùng, đó là mục tiêu chuyển đổi, bao gồm đảm bảo thực hiện số hóa những ngành nghề chủ yếu trong lĩnh vực kinh tế và xã hội, đầu tư trong nước trên lĩnh vực công nghệ thông tin phải gấp 3 lần so với năm 2019. Trong thời gian tới, chuyển đổi số của Nga sẽ chủ yếu bắt tay vào việc nâng cao trình độ dịch vụ số của hệ thống hành chính công, ví dụ như xây dựng nền tảng điện tử nhận phúc lợi xã hội thống nhất, kho dữ liệu ứng dụng thuốc thống nhất, triển khai giáo dục trực tuyến...
Trong 20 năm cầm quyền, chú trọng đời sống nhân dân là chính sách kinh tế xã hội của Nga xuyên suốt được ông Putin thực hiện. Trong 2 nhiệm kỳ đầu của ông, tốc độ tăng trưởng thu nhập của người dân Nga luôn cao hơn tốc độ tăng trưởng kinh tế.
Sau khi bắt đầu nhiệm kỳ tổng thống thứ 3 vào năm 2012, ông đã điều chỉnh lại so với chiến lược năm 2008, coi trọng hơn việc đầu tư vào nghiên cứu khoa học và giáo dục. Đến nhiệm kỳ tổng thống thứ 4, năm 2018, ông Putin lại ký "Sắc lệnh tháng 5" đưa ra phương thức dựa vào các dự án trọng điểm quốc gia để thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế. Trong 12 dự án trọng điểm quốc gia được xây dựng khi đó, có 7 dự án liên quan đến đời sống nhân dân.3 mục tiêu quốc gia đầu tiên của phiên bản mới cũng liên quan đến đời sống nhân dân.
Mục tiêu phát triển quốc gia phiên bản mới chưa đề cập đến kế hoạch cụ thể phát triển kinh tế Nga trong tương lai nhưng có thể ngầm đánh giá một phần trong báo cáo công tác chính phủ năm 2019 do Thủ tướng Mikhail Mishustin trình bày trước Duma (Hạ viện). Trong báo cáo này, ông Mishustin đề xuất chính phủ đổi mới chiến lược thay thế nhập khẩu trước tháng 10, tăng cường hỗ trợ đối với công nghiệp ôtô và xuất khẩu nông sản. Trong thời gian tới, đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng sẽ trở thành động lực quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
Ông Mishustin cho biết Chính phủ Nga sẽ thúc đẩy xây dựng 19 dự án cơ sở hạ tầng lớn, bao gồm mở rộng xây dựng tuyến đường sắt Baikal xuyên Siberia, xây dựng tuyến đường bộ cao tốc châu Âu - Tây Trung Quốc... Chính phủ Nga còn thông qua việc khai phá khu vực Viễn Đông và Bắc Cực để khai thác tiềm năng tăng trưởng kinh tế mới.
Thượng viện Nga cũng đã thông qua một gói quy định chính sách ưu đãi về việc hỗ trợ doanh nghiệp hoạt động ở khu vực Bắc Cực, trên thực tế Bắc Cực đã trở thành khu kinh tế tự do lớn, cung cấp cơ hội cho các nhà đầu tư. Chính phủ Nga sẽ phê chuẩn "Quy hoạch quốc gia về phát triển kinh tế xã hội vùng Viễn Đông năm 2024 và tầm nhìn 2035".
Theo một số nhà phân tích, "Sắc lệnh tháng 7" ra đời cách "Sắc lệnh tháng 5" 2 năm đã làm nổi bật tính nghiêm trọng của khủng hoảng kinh tế xã hội đang diễn ra ở Nga, đồng thời cũng thể hiện tư duy mới của Nga về chiến lược phát triển quốc gia trong khủng hoảng.
