Mourinho và Guardiola: Hai nửa của ly nước đầy- vơi

Thứ Năm, 15/09/2016, 12:00
Màn đối đầu giữa hai nhà cầm quân đáng chú ý nhất làng bóng đá thế giới đã kết thúc hiệp đầu tiên. Thứ Bảy vừa qua, Pep Guardiola đưa Manchester City tới chiến thắng trước Manchester United của Jose Mourinho. Xuyên suốt sự kiện ấy là những chi tiết khắc họa ngày một rõ nét hai con người này…


Điều đáng nói là, trong bức tranh hỗn loạn những góc độ, khía cạnh và chi tiết ấy, Jose Mourinho và Pep Guardiola dường như rất giống nhau. Giống, chứ không khác. Phải nhấn mạnh điều đó, bởi từ trước tới nay, hai ông đã được báo giới ra sức mô tả như hai đại diện của những thế giới trái ngược nhau. Thậm chí, đã có những bài viết từ báo Marca (thân Real Madrid tại Tây Ban Nha) hoặc báo Mundo Deportivo (thân Barcelona, trụ sở tại xứ Catalonia) xây dựng hình ảnh những địch thủ không đội trời chung ở Mourinho và Guardiola.

Không khó để viết ra những bài báo ấy. Mourinho và Guardiola đã từng một thời đối đầu trực tiếp nhau, đứng ở hai bờ chiến tuyến đối nghịch. Một người là HLV trưởng của Real Madrid, người còn lại dẫn dắt Barcelona. Cuộc gặp gỡ giữa hai đội bóng này được gọi là những trận "Kinh điển". Trùng hợp thay, cũng trong thời gian ấy, hai CLB này sở hữu Cristiano Ronaldo và Lionel Messi - hai thiên tài đẳng cấp nhất hành tinh.

Mourinho và Guardiola cũng mang đến những lối chơi hoàn toàn khác biệt. Một bên là "lửa", là phòng ngự chắc, nhường quyền kiểm soát bóng và rình rập phản công. Một bên là "nước", là cầm bóng càng nhiều càng tốt, là dồn ép đối thủ, là ban bật cho tới tận khung thành.

Thế nhưng, Mourinho và Guardiola thực tình không khác nhau đến thế.

Mourinho và Guardiola vừa giống nhau, vừa khác nhau.

Nói như Xabi Alonso, người từng nhiều năm chơi bóng dưới sự dẫn dắt của cả hai nhà cầm quân này, thì họ đều muốn "kiểm soát". Kiểm soát tất cả, kiểm soát từng chi tiết nhỏ nhất và kiểm soát để giành chiến thắng.

Trước trận derby Manchester vào ngày 10-9, báo giới càng cố gắng xây dựng hình ảnh đối địch bao nhiêu thì Mourinho và Guardiola lại… càng làm tất cả thất vọng bấy nhiêu: Họ phát biểu quá hiền lành, quá thiếu kịch tính, quá tốt đẹp về nhau.

Pep Guardiola khẳng định trước trận: "Các anh cứ cố gắng hỏi tôi về Jose (Mourinho). Tôi xin nói như thế này. Chúng tôi đã gặp nhau ở một hội thảo dành cho các HLV cao cấp tại Anh trước khi mùa giải diễn ra. Tôi và ông ấy đã trò chuyện cùng nhau, cùng những HLV khác như Ronald Koeman, Tony Pulis, Antonio Conte… Tôi và ông ấy không có vấn đề gì cả". Jose Mourinho như cũng tỏ ý đồng tình, dù có thể ông không hề biết những gì Pep Guardiola đã nói: "Các bạn muốn tôi nói gì đây? Các bạn muốn tôi cho các bạn những cái tít báo, còn tôi thì chỉ muốn đi ăn trưa. Chúng tôi có những mục tiêu khác nhau, tôi không có gì để trả lời".

Phát biểu của hai ông như những cái bắt tay ngầm thật chặt trong tâm tưởng: Không "gây chiến" khi không cần thiết. Qua sự đồng thuận đó, cả hai đã cùng giảm đi rất nhiều áp lực cho bản thân, và qua đó, cho đối thủ của mình.

Lại nói về Xabi Alonso. Anh cũng đã khẳng định: "Nhiều người nghĩ rằng Pep muốn một thứ gì đó thật lãng mạn. Thực ra là ngược lại, ông ấy luôn tập trung về phòng ngự trước tiên".

Thật vậy, đây là điều dường như nhiều người không để ý (hoặc cố tình không để ý!). Trong rất nhiều cuộc trả lời phỏng vấn, Guardiola đã thường xuyên khẳng định rằng, triết lý bóng đá của ông là cầm bóng càng nhiều càng tốt. Nhưng mục đích đầu tiên của nó là bởi: "Trên sân có 22 cầu thủ, nhưng chỉ 11 cầu thủ cầm bóng. 11 người còn lại không có bóng thì sẽ không thể tấn công. Thế nên cầm bóng chính là cách tốt nhất để không thua".

"Không thua" - đó là những gì Guardiola nhắc tới, như một mệnh lệnh tiên quyết. Hay như khi dẫn dắt Bayern Munich, theo ghi nhận của nhà báo uy tín Marti Perarnau, Guardiola muốn các cầu thủ của ông dâng lên thật cao, cao nhất có thể, đơn giản bởi khi đó quả bóng sẽ ở xa khung thành. Và càng xa thì càng an toàn.

Nhưng như vậy chẳng phải cũng chính là giống như Jose Mourinho hay sao? Mourinho vẫn luôn là người của triết lý "trước hết là phải không thua", của an toàn. Mourinho từng có thông điệp nổi tiếng rằng: Đội cầm nhiều bóng thì dễ mắc sai lầm hơn, vì thế không nên cầm nhiều bóng, để không mắc sai lầm, ít khả năng thua cuộc hơn.

Và chính ở đây, chúng ta nhìn ra sự khác nhau giữa hai người. Hãy quan sát họ bằng một hình tượng triết học kinh điển: Ly nước đầy hay vơi.

Cả hai ông đều có những ly nước, nhưng trong đó chỉ đầy một nửa - nửa còn lại vơi. Cả hai đều muốn có một ly nước đầy trọn vẹn - họ đều muốn vươn tới đỉnh cao của vinh quang, chinh phục mọi thử thách. Nhưng khi bị dồn vào hoàn cảnh khó khăn nhất, buộc phải đưa ra quyết định, hai người nhìn thấy những thứ khác nhau ở cùng một ly nước.

Mourinho nhìn thấy rằng ly nước đã đầy một nửa. Ông thấy rằng nếu cố để đổ đầy ly nước thì cũng sẽ là lúc mà nước trong ly có thể sẽ mất đi, vì một lý do nào đó. Ông nhìn thấy điểm yếu của con người. Và vì thế, tiên quyết là phải giữ được lượng nước sẵn có trong ly.

Guardiola nhìn thấy rằng ly nước vẫn còn một nửa vơi. Ông tin rằng để ly nước đầy trọn vẹn, cần phải chủ động thực hiện những thứ cần phải làm. Ông hiểu rằng sẽ có rủi ro, nhưng Guardiola nhìn thấy điểm mạnh của con người, những gì con người có thể làm được. Và vì thế, ông hướng tới sự chủ động tìm đến một ly nước đầy trọn vẹn.

Những nhà phân tâm học sẽ nói rằng, trường hợp của hai con người này phản ánh chính hai trường phái lạc quan và bi quan. Xa hơn nữa, nó xuất phát từ tính cách, cội gốc trong thâm tâm hai người, được xây dựng từ quá trình lớn lên.

Không khó hiểu. Mourinho lớn lên với tình yêu dành cho trái bóng tròn, nhưng ông cũng sớm nhận ra rằng mình không bao giờ có thể trở thành một cầu thủ chuyên nghiệp có tài được. Và vì thế, Mourinho sớm bỏ nghiệp quần đùi áo số, nghiên cứu khoa học thể thao và chuyển sang công tác huấn luyện.

Ngược lại, Guardiola là một ngôi sao sáng trên bản đồ bóng đá trời Âu thập niên 1990. Ông có một sự nghiệp công thành danh toại, là thành viên của tập thể được gọi là "Đội bóng trong mơ" do Johan Cruyff dẫn dắt, và sau đó trở thành đội trưởng Barcelona.

Năm 2008, ban lãnh đạo Barcelona tìm HLV trưởng mới. Hai ứng cử viên cuối cùng trong danh sách lựa chọn là Pep Guardiola và Jose Mourinho. Sau cùng, Guardiola được chọn. Mourinho bị loại thẳng tay, một cú sốc với người đàn ông này.

Đó rất có thể chính là thời điểm mà họ bắt đầu đi theo những con đường đối nghịch về triết lý. Guardiola lạc quan trước niềm tin của đội bóng thân thương, và rồi đi theo con đường luôn hướng tới sự chinh phục. Mourinho bi quan trước sự phũ phàng của nơi ông từng làm việc, và rồi bắt đầu lựa chọn con đường hoàn toàn trái ngược.

Guardiola và Mourinho, họ không đơn thuần chỉ là những người vô tình va chạm mà ghét nhau. Sự khác biệt chỉ là cách họ nhìn vào một ly nước đầy - vơi.

Guardiola là đối thủ Mourinho e ngại nhất

Các con số thống kê đã chỉ ra rằng, Pep Guardiola chính là người đồng nghiệp mà Jose Mourinho e ngại nhất trong sự nghiệp huấn luyện. Cụ thể, họ đã đối đầu nhau tổng cộng 17 lần. Trong đó, Mourinho chỉ giành 3 chiến thắng, còn Guardiola đã 8 lần khiến đối thủ "ngậm đắng nuốt cay". 6 lần khác, họ hòa nhau.

Một cách chi tiết hơn, khi qui kết quả thắng-thua ra điểm số (0 điểm cho trận thua, 1 điểm cho trận hòa, 3 điểm cho trận thắng), trong số những nhà cầm quân Mourinho từng đối đầu từ 5 lần trở lên, Guardiola là người mà ông giành ít điểm nhất. Mourinho chỉ có được 0,8 điểm mỗi lần gặp Guardiola - rất, rất thấp. Trong khi đó, Mourinho hoàn toàn tự tin trước những cái tên lớn khác như Sir Alex Ferguson, Max Allegri, Rafael Benitez…

D.L.

Họ đã đọ trí tại derby Manchester như thế nào?

Như thường lệ, cuộc đối đầu giữa Pep Guardiola và Jose Mourinho đã nhanh chóng chứng kiến việc một bên kiểm soát phần lớn thời lượng bóng, một bên chủ động nhường lại cho đối thủ. Tại derby Manchester ngày 10-9 vừa qua, đã có những thời điểm ngay trong hiệp một, Manchester City sở hữu tới 75% thời lượng bóng lăn.

Hai bên sử dụng những phương án thu hồi bóng hoàn toàn khác biệt nhau. Trong khi Guardiola áp dụng phương pháp áp sát từ xa quyết liệt và phòng thủ khu vực thì Mourinho đề cao việc kèm người, trên nền tảng hệ thống phòng ngự khu vực.

Hệ quả là đội bóng của Guardiola hầu như không gặp vấn đề gì quá lớn khi phòng ngự, còn đội của Mourinho thì thường xuyên bối rối. Các cầu thủ của Manchester United thường xuyên bị kéo khỏi vị trí, dẫn tới những lỗ hổng lớn trong hệ thống phòng ngự. Hai bàn thua của họ là minh họa không thể rõ ràng hơn.

Sang hiệp hai, Mourinho đã có sự thay đổi quan trọng khi đưa thêm một tiền vệ trung tâm nữa (Ander Herrera) vào sân. Ông từ bỏ sơ đồ 4-2-3-1 quen thuộc để áp dụng 4-3-3. Bóng dài cũng trở thành vũ khí chính, khi Daley Blind liên tục hướng về Marouane Fellaini cao to bằng những cú phất bổng. Tuy nhiên, chừng ấy là không đủ để giúp đội bóng của ông giành chiến thắng.

Vi Đan

Dũng Lê
.
.
.