Tình trạng ngắt kết nối thiết bị giám sát hành trình tàu cá còn phổ biến

Ông Cường cho biết, sau cuộc họp lần 7 của Ban chỉ đạo Quốc gia về IUU, Phó thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang đã dẫn đầu đoàn công tác đi kiểm tra ở hai tỉnh Kiên Giang và Cà Mau. Qua kiểm tra, cơ quan thường trực của Ban chỉ đạo là Bộ NN&PTNT ghi nhận hai tỉnh này đã có nhiều kết quả tích cực trong công tác chống khai thác IUU. Đơn cử như đã có những tiến bộ rõ rệt về giám sát đội tàu, chứng nhận về truy xuất nguồn gốc, lắp đặt giám sát hành trình đạt 100%.

Tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn còn một số tồn tại, hạn chế như còn tình trạng tàu cá của ngư dân địa phương bị nước ngoài bắt giữ, vi phạm IUU trên biển còn nhiều nhưng kết quả kiểm tra xử phạt vi phạm còn ít. Việc lắp đặt giám sát hành trình đạt 100% nhưng tình trạng ngắt kết nối để cố tình trốn tránh giám sát của cơ quan thẩm quyền vẫn xảy ra phổ biến, chưa có giải pháp xử lý tàu cập bến cảng cá không được chỉ định để bốc dỡ thuỷ sản…

“Chính phủ yêu cầu các địa phương tăng cường công tác kiểm tra, gấp rút chuẩn bị để đón đoàn công tác của Ủy ban châu Âu (EC) sẽ vào thanh tra vào tháng 10 năm nay. Đây là cuộc kiểm tra quyết định thủy sản Việt Nam có gỡ được thẻ vàng hay không”, Phó Cục trưởng Cục Kiểm ngư cho hay.

Theo ông Cường, trước tồn tại hạn chế trên, Phó Thủ tướng đã chỉ đạo các địa phương ven biển từ nay đến tháng 10 tập trung triển khai đồng bộ các giải pháp mà Thủ tướng Chính phủ, Ban chỉ đạo quốc gia về chống khai thác IUU yêu cầu tại Quyết định 81/QĐ-TTg ngày 13/2/2023, Công điện 265 ngày 17/4/2023… mà trọng tâm là không để xảy ra tình trạng tàu cá của ngư dân vi phạm biển nước ngoài.

Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến thông tin thêm, đến thời điểm này, thủy sản Việt Nam bị EC áp thẻ vàng gần 6 năm. Điều này không những ảnh hưởng đến hoạt động xuất khẩu của doanh nghiệp mà còn hình ảnh của Việt Nam. “Hiện nay, Nhật Bản và Mỹ cũng đã đưa vấn đề này vào thảo luận, và sắp tới các quốc gia khác cũng sẽ làm như vậy. IUU sẽ không chỉ trên biển mà còn IUU trên rừng”, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến nói.

Ông Tiến nhận định, vấn đề quan trọng hiện nay là cần quản lý tốt tàu cá và giám sát chặt chẽ đội tàu. Bởi từ đầu năm vẫn còn xảy ra 14 vụ/84 người, vi phạm vùng biển nước ngoài. Thứ trưởng Bộ NN&PTNT cho biết, các văn bản pháp luật của Việt Nam hiện được EC đánh giá đầy đủ. Tuy nhiên, thực tiễn của Việt Nam còn nhiều vấn đề khi mức xử phạt còn nhẹ, các tàu cá còn chưa nghiêm chỉnh chấp hành.

Tiếp tục đánh giá về công tác chống khai thác IUU ở các địa phương, Thứ trưởng Tiến nhận  định, về quản lý và giám sát đội tàu, hiện chúng ta có hơn 86.820 tàu, trong đó trên 3.000 tàu có chiều dài trên 15 m. Việc lắp đặt thiết bị giám sát hành trình được 97%, nhưng số nguy cơ cao lại nằm ở số còn lại chưa lắp thiết bị.

“Tàu đi đánh bắt về phải có nhật ký, nhưng nhật ký của nhiều tàu là “hồi ký” chứ không phải nhật ký, thậm chí 10 tàu chữ giống nhau, chứng tỏ không phải nhật ký”, ông Tiến nhấn mạnh.