Tràn ngập 'thần dược' rởm xáo tam phân trên đảo Phú Quốc

Ngay từ bến phà Thạnh Thới, thuộc thị xã Hà Tiên (Kiên Giang) để đi sang Phú Quốc, chúng tôi đã được nhiều người chào mời về “thần dược” xáo tam phân. Đoạn rễ nặng khoảng 3kg, được mời chỉ với giá 150.000 đồng/kg. 

Chị bán hàng giải thích sở dĩ “rễ to là do loại xáo tam phân này sống sâu trong rừng, có khi đã mấy trăm năm”; còn giá rẻ hơn rất nhiều so với xáo tam phân Khánh Hòa là do “loại này ở núi rừng Phú Quốc nhiều lắm. Mỗi người vào rừng đào một ngày được cả gánh”.

Xáo tam phân rởm được bày bán trên bến phà đi Phú Quốc.

Vốn là dân đảo Phú Quốc, anh Châu Thanh Hãn cho tôi biết từ nhiều năm rồi, dân buôn bán các cây thuốc nam “ăn theo” các địa điểm du lịch nổi tiếng trên đảo. Họ thường giới thiệu cho du khách một số loại “hàng độc” có tại núi rừng Phú Quốc như cây mật nhân (hiện đã có dạng viên), nấm linh chi và gần đây là xáo tam phân với giá rất bèo. Việc bán diễn  ra ngày càng công khai và ngày càng đông mà không có kiểm chứng chất lượng hay cấp phép của cơ quan chức năng.

Tại làng chài thuộc ấp Rạch Hàm, xã Hàm Ninh dù đã chiều muộn nhưng vẫn có hàng chục điểm bày bán. Sau khi chào giá “thần dược” chỉ 50.000 đồng/kg, một thanh niên cho tôi xem mấy bịch xáo tam phân cắt lát có nhãn mác, ghi công hiệu trị ung thư gan, xơ gan, viêm gan A, B, C hẳn hoi. Anh ta còn cho số điện thoại 0168.6377050 và nói giọng rất nhiệt tình: “Cần cứ gọi. Bọn em sẽ chuyển đúng địa chỉ trong thời gian sớm nhất”.

Anh Dũng – lương y, chủ nhà thuốc đông y Nhân Nghĩa Đường (thị trấn Dương Đông, Phú Quốc), cho biết là không nghĩ rằng ngay ở tại đảo Phú Quốc lại cũng có xáo tam phân. Khi tôi cho anh xem hình ảnh mà tôi chụp cận một “bó củi”, anh khẳng định đây là rễ cây rừng và khả năng rất cao là cây bưởi rừng. Ngoài ra, còn có rễ cây mắc ó rất giống với rễ xáo tam phân. Nhiều người uống nhầm phải cây mắc ó này, một đến hai ngày đầu ăn uống tốt, sau đó bị hạn chế đi tiểu dẫn đến sưng phù. 

Lương y Nguyễn Văn Bé - người sinh sống nhiều năm tại xã Hàm Ninh kể ông đã mang loại cây đang được đồn thổi là xáo tam phân trên núi Hàm Ninh đi tham khảo ý kiến thẩm định của nhiều vị lương y danh tiếng tại TP Hồ Chí Minh. Kết quả đây chỉ là cây bưởi rừng, hoàn toàn không phải cây xáo tam phân.

Ông Huỳnh Long Hải - Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm huyện Phú Quốc - khẳng định ông chưa từng nhìn thấy “thần dược” xáo tam phân thật lần nào tại các cánh rừng trên đảo Phú Quốc. “Nhưng cho dù có phải là xáo tam phân hay không thì việc người dân tự ý vào rừng chặt phá cây cối, rồi mang sản vật từ rừng nguyên sinh trở ra bán là vi phạm lâm luật. Chúng tôi sẽ kiểm tra. Nếu phát hiện, chúng tôi sẽ xử lý nghiêm theo pháp luật”.