Nghỉ hưu trước tuổi, tỷ lệ hưởng lương hưu sẽ thấp

• 76,1 triệu người tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và bảo hiểm thất nghiệp

Theo đại diện BHXHVN, từ 1-1-2018 trở đi, khi mức đóng BHXH được điều chỉnh trên cơ sở tổng thu nhập của người lao động càng cao thì lương hưu sẽ cao hơn so với trước 2018. Tuy vậy, BHXHVN cũng khẳng định, việc điều chỉnh này chỉ tác động trực tiếp đến một số nhóm đối tượng, không phải tất cả các đối tượng hưởng lương hưu từ năm 2018 trở đi đều bị giảm lương hưu.

Lương hưu phụ thuộc nhiều yếu tố

Theo bà Đinh Thu Hiền, Phó Trưởng ban thực hiện chính sách BHXHVN thì đối với những trường hợp đủ điều kiện về tuổi đời mà chưa đủ số năm đóng BHXH để được hưởng 75% lương hưu thì từ năm 2018 trở đi, đa số lao động nữ bị giảm tỷ lệ lương hưu so với hiện hành.

Đối với những trường hợp nghỉ hưu mà chưa đủ tuổi đời theo quy định thì còn phải giảm trừ tỷ lệ % do nghỉ hưu trước tuổi (mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi trừ 2%). Do đó, nếu người lao động nghỉ hưu sớm trước tuổi càng nhiều thì tỷ lệ giảm trừ càng nhiều. Trong khi đó, nếu tiếp tục đóng BHXH thêm 1 năm thì tỷ lệ lương hưu cũng tăng tương ứng 2%. Tỷ lệ hưởng lương hưu sẽ thấp khi nghỉ hưu sớm và càng thấp hơn nếu thời gian đóng BHXH không nhiều.

Theo quy định của Luật BHXH 2014 thì từ ngày 1-1-2018 trở đi, tiền lương tháng đóng BHXH bắt buộc là mức lương, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác. Do đó, khi mức đóng BHXH được điều chỉnh trên cơ sở tổng thu nhập của người lao động càng cao thì lương hưu sẽ cao hơn so với trước 2018.

Người lao động nghỉ hưu trước tuổi và không đủ thời gian đóng BHXH, tỷ lệ nhận lương hưu sẽ thấp. (ảnh minh họa).

“Mức hưởng lương hưu phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: tuổi đời, thời gian đóng BHXH, mức lương đóng BHXH, điều kiện làm việc… Do đó, khi người lao động còn sức khỏe, có công việc tốt thì việc tiếp tục đóng BHXH cho đến khi đủ tuổi nghỉ hưu để được nhận mức lương hưu cao sẽ đảm bảo tốt hơn thu nhập cho người về hưu. Người lao động nên cân nhắc khi quyết định nghỉ hưu trước tuổi chỉ để tránh bị áp dụng quy định về tỷ lệ hưởng lương theo Luật BHXH 2014, vì nghỉ hưu trước tuổi có thể khiến tỷ lệ giảm trừ sẽ cao, dẫn đến tỷ lệ hưởng lương hưu sẽ thấp, thiệt hơn cho người lao động”, bà Đinh Thu Hiền khuyến cáo.

Nợ BHXH vẫn là vấn đề nan giải

Theo ước tính của BHXHVN, đến hết 30-4-2017, tổng số nợ BHXH là 11.067 tỷ đồng, nợ bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) là 697 tỷ đồng, nợ BHYT là 4.602 tỷ đồng. Trong số nợ BHXH thì số nợ dưới 1 tháng là 1.946 tỷ đồng, nợ 1 đến 6 tháng là hơn 4.800 tỷ đồng, nợ trên 6 tháng là hơn 3.600 tỷ.

Theo BHXHVN, nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên là do việc tuân thủ pháp luật về BHXH, BHYT của nhiều đơn vị sử dụng lao động chưa nghiêm, biểu hiện là trốn đóng BHXH, đăng ký số người tham gia BHXH và mức tiền lương, tiền công tham gia BHXH thấp hơn so với thực tế. Tình trạng này diễn ra ở tất cả các địa phương.

Ông Nguyễn Trí Đại, Trưởng ban thu BHXHVN cho biết, với những doanh nghiệp, đơn vị nợ dưới 6 tháng thì tới đây, BHXHVN sẽ tập trung vào đôn đốc thu nợ từ nay đến cuối năm. Nhưng đáng ngại nhất là các đơn vị nợ đọng từ 6 tháng trở lên. Với những đơn vị này, BHXHVN sẽ tập trung vào công tác thanh tra. BHXHVN bắt đầu triển khai thanh tra đối với các doanh nghiệp nợ, trốn đóng BHXH trên toàn quốc.

Ông Đại cho biết thêm, những doanh nghiệp nợ trên 6 tháng chiếm tỷ lệ tương đối lớn, đây là vấn đề đang gây nhiều khó khăn cho BHXHVN. BHXHVN cùng với Bộ LĐ-TB&XH đang trình Chính phủ để có Nghị định xử lý nợ đối với các doanh nghiệp nợ BHXH đang ở trong tình trạng đã phá sản, giải thể, có chủ bỏ trốn.

“Nan giải nhất là những doanh nghiệp nợ đọng quá lâu, thậm chí nợ đến 105, 109 tháng. Với những doanh nghiệp này, thực hiện việc thu rất khó. Tiền lãi còn nhiều hơn các loại tiền phát sinh. Rất nhiều doanh nghiệp đã có văn bản xin được miễn giảm tiền lãi. Tuy vậy, theo quy định thì số tiền lãi chậm đóng doanh nghiệp vẫn phải nộp, chưa có quy định nào để miễn cả. Bất cập hiện nay là với những doanh nghiệp này nếu thanh tra số tiền phạt chỉ có vài chục triệu, trong khi số tiền nợ lên tới hàng chục tỷ đồng. Ví dụ như Công ty Cienco1, nợ 109 tháng và số nợ là hơn 14 tỷ đồng. Việc này rõ ràng ảnh hưởng rất lớn đến quyền lợi người lao động”, ông Nguyễn Trí Đại nói.