Vì sao dự án nghìn tỷ vừa bàn giao đã sụt lún?
Kênh dẫn nước thuộc Dự án thủy lợi Ngàn Trươi - Cẩm Trang có tổng mức đầu tư gần 1.400 tỷ đồng, vừa bàn giao và đưa vào sử dụng hồi đầu tháng 4/2021 nhưng đến nay, đã bị nứt gãy, sụt lún. Trước đó, trong quá trình thi công, dự án này cũng đã nhiều lần gặp sự cố tương tự.
Liên quan đến sự cố kênh dẫn nước thuộc Dự án thủy lợi Ngàn Trươi - Cẩm Trang sau hơn một năm bàn giao, một số đoạn qua xã Đức Bồng, huyện Vũ Quang (Hà Tĩnh) bị nứt gãy, xê dịch khỏi vị trí ban đầu, ngày 20/12, trao đổi với phóng viên, ông Nguyễn Trọng Tâm, Giám đốc điều hành Dự án Ngàn Trươi - Cẩm Trang cho biết, đến nay việc khắc phục sự cố cơ bản đã hoàn thành và đưa vào vận hành bình thường.
Trước đó, vào đầu tháng 11/2022, người dân phát hiện trên tuyến kênh dẫn nước này, đoạn qua xã Đức Bồng xuất hiện nhiều đoạn có dấu hiệu nứt gãy, sụt lún nên đã thông tin tới cơ quan chức năng. Nhận được thông tin, đơn vị điều hành Dự án Thuỷ lợi Ngàn Trươi - Cẩm Trang đã tiến hành kiểm tra, phát hiện có khoảng 35m kênh dẫn bị sụt lún lớn, kéo dài và một số vị trí nứt khác, với tổng chiều dài khoảng 200m nên đã yêu cầu đơn vị thi công gói thầu tiến hàng gia cố và sửa lại đoạn kênh đã bị hư hỏng. Vị trí hư hỏng thuộc gói thầu thi công của Công ty CP Mai Thành Huy, trụ sở tại tỉnh Hà Tĩnh.
Tại buổi làm việc diễn ra vào ngày 11/11 vừa qua, Cục quản lý xây dựng công trình (Bộ NN&PTNT) đã khảo sát hiện tượng và xác định, nguyên nhân chính kênh bị sụt lún, nứt gãy là do áp lực đẩy của nước ngầm bên trong công trình, cộng với địa chất yếu dẫn đến 10 tấm taluy với diện tích khoảng 200m2 bị nứt gãy cục bộ. Do khu vực này có lưu vực tụ nước lớn, nên sau các đợt mưa dài làm tăng mực nước ngầm, tạo ra một áp lực đẩy từ bên trong ra gây biến dạng, nứt gãy các tấm bê tông.
Chủ đầu tư đã yêu cầu nhà thầu khắc phục bằng cách đúc lại các tấm bê tông hư hỏng, khoan thêm các lỗ thoát nước để chống sụt trượt. “Đến thời điểm hiện tại, việc khắc phục đã xong, hiện chủ đầu tư cũng đang tiến hành kiểm tra, khảo sát và duy tu, sửa chữa trên toàn tuyến kênh”, ông Tâm cho biết thêm.
Được biết, đây không phải là lần đầu tiên, kênh dẫn nước của dự án Thuỷ lợi Ngàn Trươi - Cẩm Trang bị hư hỏng, sụt lún. Trước đó, trong quá trình thi công, tại một số hạng mục mái kênh chính Ngàn Trươi đã hoàn thành nghiệm thu, cũng như đang thi công dở dang đã bị sạt lở nghiêm trọng, bê tông đáy, bê tông mái đứt gãy ngổn ngang.
Cụ thể, tháng 7/2018, khi công trình chưa được đưa vào vận hành chính thức thì đã xảy ra sạt lở nghiêm trọng tại đoạn kênh K1+008 đến K1+033 và đoạn kênh từ K2+122 đến K2+292, toàn bộ hệ thống các tấm bê tông giữa đáy kênh và hai bên thành kênh bị sụp đổ tan vụn. Tổng chiều dài hư hỏng khoảng 200m trên công trình vừa xây lắp xong.
Tiếp đó, vào tháng 5/2019 sự cố sạt lở nghiêm trọng kênh dẫn lại diễn ra tại đoạn kênh K13+700, đoạn đi qua thôn Yên Thắng và Thượng Tiến, xã Hòa Lạc, huyện Đức Thọ, với chiều dài bị sạt lở hơn 100m. Nguyên nhân của các sự cố này, theo lý giải của chủ đầu tư là do quá trình vận hành chưa nhịp nhàng dẫn đến nước tràn lên mặt kênh, làm lở mái kênh.
Được biết, Dự án thủy lợi Ngàn Trươi - Cẩm Trang được phê duyệt năm 2006 với tổng mức đầu tư hơn 9.100 tỷ đồng. Công trình xây dựng trên sông Ngàn Trươi thuộc huyện Vũ Quang, tỉnh Hà Tĩnh với tổng diện tích lưu vực 408km2, dung tích hồ chứa 932,7 triệu m3 nước. Giai đoạn 1 của dự án có tổng mức đầu tư gần 1.400 tỷ đồng, gồm hạng mục tuyến kênh dẫn nước qua huyện Vũ Quang, Đức Thọ dài hơn 16km và đập dâng Vũ Quang. Công trình này do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình thuộc Sở NN&PTNT tỉnh Hà Tĩnh làm chủ đầu tư. Từ tháng 4/2021, gói thầu kênh dẫn nước đã được bàn giao, đưa vào sử dụng.
Liên quan đến dự án này, tại nhiều kỳ tiếp xúc cử tri, người dân trên các huyện Đức Thọ, Can Lộc và Vũ Quang là địa bàn chịu ảnh hưởng trực tiếp của dự án, đã liên tiếp có các kiến nghị, phản ánh về việc quá trình thi công dự án làm ảnh hưởng đến quá trình lao động sản xuất và đời sống của nhân dân.
Mới đây nhất, tại kỳ họp thứ 11, Hội đồng nhân dân tỉnh Hà Tĩnh khóa XVIII diễn ra vào các ngày 16 và 17/12/2022, cử tri tiếp tục phản ánh việc, thi công dự án kênh chính Linh Cảm làm hư hỏng một số tuyến đường liên thôn, liên xã và nhà dân ở thôn Tân Tiến, xã Phú Lộc, huyện Can Lộc nhưng chưa có phương án sửa chữa, đền bù cho người dân. Cùng với đó, tiến độ thi công dự án qua địa bàn xã An Dũng, huyện Đức Thọ quá chậm, đến nay gói thầu đoạn đường bê tông lên cầu ôtô số 4 vẫn chưa hoàn thành, gây ra rất nhiều hệ lụy cho người dân.
Cũng trên địa bàn xã này, việc hoàn trả lại mặt bằng, hệ thống đường sá, kênh mương hư hỏng do thi công công trình theo như cam kết Ban quản lý dự án cũng không thực hiện khiến người dân hết sức bức xúc. Tại một số địa phương khác nơi dự án đi qua, còn xảy ra tình trạng hư hỏng đường giao thông nông thôn do nhà thầu vận chuyển vật liệu xây dựng, thi công dự án gây tắc nghẽn dòng chảy, làm nhiều hecta đất nông nghiệp không sử dụng được.
Hồ chứa nước Ngàn Trươi - Cẩm Trang, đặt tại thị trấn Vũ Quang, huyện Vũ Quang (Hà Tĩnh) là công trình đại thủy nông lớn nhất nhì khu vực Bắc Trung bộ. Công trình này được xây dựng với mục tiêu tưới cho hơn 32 nghìn ha đất sản xuất nông nghiệp ở các huyện Hương Sơn, Vũ Quang, Đức Thọ, Can Lộc, Nghi Xuân và một phần phía Bắc huyện Thạch Hà, thị xã Hồng Lĩnh. Công trình còn cung cấp nước cho mỏ sắt Thạch Khê và các khu công nghiệp khác, phục vụ tưới cho 32.585ha đất canh tác của 8 huyện, thị xã và 5.991ha nuôi trồng thủy sản, kết hợp phát điện 15 MW, đồng thời giảm lũ cho hạ du.