Ngự thuyền được đầu tư hàng tỷ đồng rồi “đắp chiếu”

Năm 2008, tỉnh Thừa Thiên-Huế đồng ý cho Trung tâm Bảo tồn di tích (BTDT) Cố đô Huế đầu tư, đóng mới ngự thuyền Long Quang với số vốn ban đầu hơn 4,5 tỷ đồng. Thuyền cung đình Long Quang được thiết kế phục hồi dựa trên nguyên bản ngự thuyền Tế Thông nổi tiếng thời nhà Nguyễn với chiều dài 27m, rộng 7,8m; trong đó phần nổi trên nước cao 4,2m. Thuyền gồm một tầng, phần mái có lan can với sức chở gần 100 người.

Thực hiện chủ trương của UBND tỉnh Thừa Thiên-Huế, sau khi hạ thủy, ngự thuyền được sử dụng để phục vụ các hoạt động văn hóa, và hoạt động của Festival Huế trên sông Hương. Còn nhớ tại Festival Huế 2012, Trung tâm BTDT Cố đô Huế đã chủ trì tổ chức tour du lịch trải nghiệm “Ngự thuyền khám phá sông Hương”.

Đến với tour du lịch này, du khách có cơ hội khám phá vẻ đẹp huyền ảo của dòng sông Hương trên chiếc thuyền rồng Long Quang vừa thưởng thức những món ăn cung đình Huế được bày biện đẹp mắt. Tour du lịch cũng đã đưa du khách đến tham quan chùa Thiên Mụ với ngọn tháp Phước Duyên uy nghi, sừng sững; vùng đất Kim Long gắn liền với thủ phủ đầu tiên của chúa Nguyễn; cụm di tích Văn Thánh - Võ Thánh - Khải Thánh Từ, gắn liền với bao huyền thoại về văn công, võ nghiệp của các bậc tiền bối; và tiếp tục ngược lên khúc sông có ngọn núi Ngọc Trản để dừng chân ở điện Hòn Chén.

Trên hành trình trở về, du khách sẽ lướt qua dưới chân đồi Vọng Cảnh thơ mộng, ngắm nhìn kiến trúc nhà máy nước Vạn Niên độc đáo bên dòng sông và đắm mình trong không gian đẫm hương bưởi, thanh trà - đặc sản nổi tiếng của vùng Thủy Biều, ngắm cồn Dã Viên - hòn đảo trấn giữ mặt tây của kinh thành Huế với vai trò của “Bạch hổ” trong cách nhìn phong thủy của các vua nhà Nguyễn, cũng là nơi từng có khu vườn ngự mang tên Dữ Dã Viên của vua Tự Đức…

Du khách trong và ngoài nước đều cho rằng, “Ngự thuyền khám phá sông Hương” đã góp phần tô điểm cho Festival Huế 2012 thêm phần thú vị và hấp dẫn.

Thế nhưng, chỉ sau 3 kỳ phục vụ Festival, ngự thuyền Long Quang được Trung tâm BTDT Cố đô Huế giao cho Trung tâm thương mại và dịch vụ Cố đô thuộc đơn vị này khai thác, phục vụ du khách tham quan. Tuy nhiên, chiếc ngự thuyền được đầu tư hàng tỷ đồng này đã hoạt động không hiệu quả, liên tiếp phải bù lỗ. Các hạng mục trên thuyền bị xuống cấp theo thời gian.

Cụ thể, chỉ sau 4 năm đưa vào sử dụng, phần gỗ dưới đáy thuyền bị mối mọt ăn hư hỏng; nhiều hạng mục trên thân thuyền bị bong tróc gỗ, xuống cấp khiến chủ đầu tư phải bỏ kinh phí hàng trăm triệu đồng để sửa chữa. Theo một số chuyên gia, ngự thuyền Long Quang đưa vào khai thác không hiệu quả, gặp nhiều khó khăn vì thời điểm phục dựng theo nguyên mẫu ngự thuyền thời Nguyễn, các cơ quan chức năng chưa có kinh nghiệm, chưa đánh giá hết những khó khăn và thuận lợi khi khai thác giá trị của thuyền trên sông Hương. Đặc biệt, thuyền không vận hành, mỗi năm chủ đầu tư phải đóng chi phí bảo hiểm, đăng kiểm và thuê người trông coi lên tới 300 triệu đồng.

“Sáng nào, tôi cũng đi thể dục qua khu vực ngự thuyền neo đậu. Nhìn ngự thuyền nằm im từ tháng này sang tháng khác, rồi xuống cấp nên tôi cũng như nhiều người dân ở trong khu vực rất tiếc nuối”, một người dân ở phường Đông Ba, TP Huế bức xúc. Qua tìm hiểu được biết, sau khi bàn giao cho Trung tâm thương mai và dịch vụ Cố đô, ngự thuyền Long Quang được lần lượt cho 3 đơn vị gồm Công ty TNHH Lê Quý Dương, Công ty Huế của Ta và Công ty Đông Á thuê, vận hành chở khách du lịch. Các đơn vị này tiếp tục đầu tư kinh phí hàng trăm triệu đồng để nâng cấp, cải tạo.

Sau khi hợp đồng với Công ty Đông Á kết thúc, ngự thuyền Long Quang được đưa về neo đậu tại bến Nghinh Lương Đình, trên sông Hương. Suốt nhiều năm qua, việc đầu tư, khai thác ngự thuyền không hiệu quả và phải liên tiếp bù lỗ để quản lý, vận hành. Được sự đồng ý của UBND tỉnh Thừa Thiên-Huế, đầu năm 2022, Trung tâm BTDT Cố đô Huế phối hợp với Công ty Đấu giá hợp danh Chuỗi Giá Trị (TP Huế) tiến hành đấu giá thanh lý ngự thuyền Long Quang với đánh giá hiện trạng tổng thể thuyền xuống cấp.

Ông Hoàng Việt Trung, Giám đốc Trung tâm BTDT Cố đô Huế cho hay, sau khi khấu hao tài sản, ngự thuyền Long Quang được thông báo bán thanh lý với mức giá hơn 1,9 tỷ đồng. Đến cuối tháng 5/2022, dù đã trải qua 3 lần thông báo đấu giá nhưng vẫn không có người đăng ký nộp hồ sơ tham gia đấu giá.Sắp tới, chủ đầu tư sẽ tiếp tục thông báo đấu giá lần thứ 4. Điều đáng tiếc, trong thời gian chờ đấu giá thì ngự thuyền Long Quang vẫn tiếp tục “đắp chiếu”, đậu trên sông Hương; trong khi đó, nhiều hạng mục, trang thiết bị trên ngự thuyền ngày càng hư hỏng theo thời gian gây lãng phí.

Được biết, nhiều năm nay, chủ đầu tư phải bỏ tiền thuê bảo vệ để trông coi tài sản, túc trực 24/24h trên ngự thuyền Long Quang.