Hàng chục hộ dân sống thấp thỏm dưới chân núi Gành

Ngôi nhà cấp bốn của gia đình chị Trần Thị Liên (SN 1968, ở thôn Đức Phổ 1, xã Cát Minh) tựa lưng núi Gành, phía trên triền núi có nhiều tảng đá lớn nằm cheo leo như chực chờ đổ lăn xuống đè nát nhà bất cứ lúc nào.

“Hôm nào có mưa lớn là mẹ, con tôi không dám chợt mắt. Thay vì ngủ trong phòng, cả nhà kê giường trước hè nằm tạm, dù trời lạnh căm. Nằm tạm ở đó lỡ có đá lăn thì còn chạy ra đường thoát thân. Vào mùa mưa bão, cả gia đình không ai dám ở trong nhà, chủ động xin qua nhà bà con khác trong xóm tá túc tạm. Tôi mong chính quyền sớm có phương án bố trí đất TĐC để có thể di chuyển đến nơi ở mới an toàn hơn”, chị Liên lo lắng nói.

Cách nhà chị Liên chừng 200m, căn nhà cấp bốn xập xệ của gia đình chị Trần Thị Thu Thủy (SN 1966, ở xóm 3, thôn Đức Phổ) nằm cách chân núi Gành chưa quá 20m. Ra phía sau nhà chị Thủy nhìn lên đỉnh núi Gành, chúng tôi thấy những tảng đá lớn chênh vênh trên vách núi mà lo ngại. Nếu mưa lớn làm núi sạt lở thì hậu họa khó lường.

Chị Thủy kể, vào mùa mưa bão giữa tháng 11/2019, có 2 tảng đá lớn trên núi Gành bất ngờ bị lở, trượt xuống phía sau, cách vách tường nhà chưa tới 1m. Lúc ấy, bên trong căn nhà chị hầu như bị bao phủ bởi bùn đất, cây cối. Rất may các thành viên gia đình chị đã kịp thoát ra ngoài. Chung tâm trạng lo lắng, ông Trần Văn Tiến (SN 1970, ở thôn Đức Phổ 1) nói rằng, cách đây 25 năm xây dựng căn nhà cấp bốn ở núi Gành.

Thời điểm ấy, núi Gành trở thành điểm tựa an cư cho gia đình ông. Nhưng, những năm gần đây, núi Gành bắt đầu sạt lở, không còn an toàn để bảo vệ cho gia đình ông và nhiều hộ dân sống trong vùng. Hiện nay, núi Gành nằm phía sau nhà ông Tiến đã bị sạt lở một vạt lớn. Đứng dưới tỉnh lộ 633, nhìn lên giữa vách núi, dễ dàng thấy một vùng đất, đá, cây cối đã bị sạt lở, trượt xuống khoảng 10m và chưa có dấu hiệu dừng lại. Trong mùa mưa bão sắp đến trong năm nay, không biết điều gì sẽ ập đến ngôi nhà của ông Tiến và các hộ lân cận…

Thống kê của UBND xã Cát Minh, khu vực núi Gành hiện có 82 hộ dân đang sinh sống; trong đó có 36 hộ dân có nhà nằm ở vị trí nguy hiểm, cần di dời khẩn cấp. Ngày 4/3/2020, UBND tỉnh Bình Định đã đồng ý chủ trương bố trí TĐC khẩn cấp cho 36 hộ dân sống trong vùng sạt lở tại núi Gành. Theo quy hoạch đã được phê duyệt, nơi ở mới cho 36 hộ/167 nhân khẩu đang sống dưới chân núi Gành là tại khu A và B, thuộc khu TĐC Đức Phổ 1, nằm bên tuyến đường bê tông liên thôn phía Nam xã Cát Minh. Đến nay, hạ tầng khu TĐC này đã thi công hoàn thiện phần mặt bằng, điện, nước, đường giao thông nội bộ, mương thoát nước. Ngày 14/9/2021, lãnh đạo UBND tỉnh Bình Định đồng ý phương án bố trí, ổn định dân cư khẩn cấp 36 hộ dân vùng sạt lở đất Núi Gành theo đề nghị của Sở NN&PTNT tỉnh.

Cụ thể, sẽ  cấp đất tái định cư cho 36 hộ này (khoảng 200m2/hộ), đồng thời nhà nước hỗ trợ mỗi hộ 20 triệu đồng. Tổng kinh phí thực hiện hỗ trợ cho các hộ dân được bố trí di chuyển đến điểm TĐC tập trung là 720 triệu đồng. Tuy vậy, tiến độ di dời, bố trí đất TĐC cho các hộ dân nhìn chung còn chậm; trong khi mùa mưa bão đã đến.

Về vấn đề này, lãnh đạo UBND xã Cát Minh, cũng nhìn nhận, tiến độ di dời, bố trí đất TĐC cho các hộ dân có phần chậm, có thể cấp trên chưa bố trí kịp thời được nguồn vốn trong bối cảnh dịch COVID-19 đang diễn biến phức tạp. Ngay sau khi tỉnh cho chủ trương di dời, xã sẽ phối hợp với UBND huyện Phù Cát thông báo, bố trí đất để bà con chủ động di chuyển đến khu tái định cư để xây dựng nhà. Trường hợp các hộ chưa kịp xây dựng nhà thì công tác di dời dân đến vị trí an toàn trong mùa mưa bão năm nay tiếp tục được địa phương triển khai...