Giá đền bù thấp nhưng chính quyền không thể “xé rào” trái quy định

Mới đây, UBND huyện Yên Định, tỉnh Thanh Hóa tổ chức buổi họp báo thông tin về tình hình thực hiện Dự án hạ tầng kỹ thuật khu dân cư Khu 3, thị trấn Quán Lào. Theo đó, UBND huyện Yên Định đã ban hành quyết định cưỡng chế đối với 25 hộ dân chưa bàn giao đất cho Nhà nước theo quy định, việc cưỡng chế sẽ được tiến hành sau ngày 7/8, nếu các hộ dân không giao đất.

Thông tin UBND huyện Yên Định (Thanh Hóa) cho biết, việc triển khai thực hiện dự án hạ tầng kỹ thuật khu dân cư Khu 3, thị trấn Quán Lào là nhằm tạo quỹ đất để bố trí tái định cư cho các hộ gia đình, cá nhân bị thu hồi đất để thực hiện dự án tuyến đường tránh QL45 và Cụm công nghiệp Tây Bắc thị trấn Quán Lào.

Theo đó, dự án có quy mô 94.142,6m² (đất nông nghiệp 100%), do Ban quản lý dự án đầu tư huyện Yên Định làm chủ đầu tư, với tổng mức đầu tư không quá 95 tỷ đồng, thời gian triển khai thực hiện từ 2021-2023. Đây là dự án Nhà nước thu hồi đất. Để thực hiện dự án, có 104 hộ dân trên địa bàn bị ảnh hưởng, Nhà nước phải bồi thường, giải phóng mặt bằng thu hồi đất. Đến thời điểm hiện tại, có 79 hộ dân đã nhận tiền đền bù hỗ trợ, bàn giao mặt bằng, còn lại 25 hộ gia đình (27 thửa đất, diện tích hơn 22.000m²) chưa nhận tiền đền bù (hơn 2,4 tỷ), không chủ động bàn giao mặt bằng.

Qua nhiều lần tổ chức tuyên truyền, vận động, giải thích không thành, ngày 26/5/2023, UBND huyện Yên Định đã ban hành quyết định cưỡng chế thu hồi đất đối với các hộ gia đình và xây dựng phương án cưỡng chế thu hồi đất để triển khai thực hiện.

Ông Nguyễn Văn Bình - Phó Chủ tịch UBND huyện Yên Định, cho biết: Dự án có 104 hộ dân bị ảnh hưởng, đa số các hộ dân thống nhất với chủ trương thu hồi đất của Nhà nước. Hội đồng bồi thường giải phóng mặt bằng huyện đã tiến hành kiểm kê, áp giá bồi thường, hỗ trợ cho các hộ dân bị thu hồi đất theo đúng quy định của pháp luật. Quyền lợi của các hộ bị thu hồi đất đã được chính quyền đảm bảo tối đa. Đồng thời, những kiến nghị, thắc mắc của các hộ dân được huyện Yên Định tổng hợp gửi UBND tỉnh Thanh Hóa xem xét. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại vẫn còn 25 hộ chưa đồng thuận bàn giao mặt bằng, buộc UBND huyện phải ban hành quyết định cưỡng chế.

Ông Hoàng Văn Tiến, Trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Yên Định cho biết: Căn cứ quy định của pháp luật, mỗi m² đất nông nghiệp thuộc dự án bị thu hồi được Nhà nước bồi thường 40.000 đồng/m². Ngoài ra, các hộ dân sẽ được hỗ trợ 60.000 đồng/m² tiền đào tạo nghề, chuyển đổi việc làm và hỗ trợ gạo ăn (tùy theo diện tích đất bị thu hồi)... Ông Tiến cho hay, theo quy định của pháp luật, việc đền bù, hỗ trợ cho người dân bị thu hồi đất thực hiện dự án có hai cách, đền bù bằng đất (với diện tích, vị trí tương đương và cùng mục đích sử dụng) hoặc đền bù bằng tiền. Hiện tại, UBND thị trấn Quán Lào hiện có 3,5ha đất công ích do Nhà nước quản lý, phù hợp quy hoạch, có thể đền bù cho các hộ dân bị thu hồi đất nếu họ có nguyện vọng. Tuy nhiên, một số hộ có nguyện vọng được đền bù bằng đất, nhưng lại yêu cầu đất nông nghiệp tại vị trí đã được quy hoạch đất thương mại dịch vụ, đất xây dựng hạ tầng kỹ thuật. Do đó, những yêu cầu này không phù hợp nên chính quyền không thể đáp ứng nguyện vọng trên. Hiện, tất cả các hộ dân bị thu hồi đất triển khai Dự án hạ tầng kỹ thuật khu dân Khu 3, thị trấn Quán Lào không được đền bù bằng đất mà bằng tiền.

Theo Luật Đất đai hiện hành, việc thu hồi đất có hai trường hợp là doanh nghiệp tự thỏa thuận bồi thường và Nhà nước thu hồi đất. Thời gian qua, trên địa bàn huyện Yên Định có một số dự án doanh nghiệp tự thỏa thuận bồi thường thu hồi đất, số tiền bồi thường, hỗ trợ cao hơn nhiều so với dự án Nhà nước thu hồi đất đối với diện tích đất nông nghiệp cùng hoặc gần vị trí. Từ đó, người dân so sánh giữa các dự án với nhau và không chịu nhận tiền áp giá bồi thường, hỗ trợ theo quy định để bàn giao mặt bằng.

Phó Chủ tịch UBND huyện Yên Định Nguyễn Văn Bình cho hay, lãnh đạo huyện Yên Định, Hội đồng bồi thường giải phóng mặt bằng hiểu và cảm thông được “tâm tư” của người dân. Tuy nhiên, quy định của Nhà nước thì không làm khác được, nếu hỗ trợ cho dân cao hơn mức quy định của pháp luật thì huyện sẽ vi phạm. Cách đây không lâu, huyện Yên Định xảy ra việc hỗ trợ thu hồi đất cho người dân cao hơn quy định Nhà nước, việc này người dân được hưởng lợi nhưng sau đó nhiều lãnh đạo huyện đã vướng lao lý. “Đây là bài học xương máu”, ông Bình nói.

Thời gian còn lại, Hội đồng bồi thường giải phóng mặt bằng huyện Yên Định tiếp tục tổ chức tuyên truyền, vận động, giải thích và đối thoại với các cá nhân, gia đình chấp hành quyết định thu hồi đất của Nhà nước. Sau ngày 7/8, nếu 25 hộ dân không chấp hành, huyện Yên Định sẽ cương quyết tiến hành cưỡng chế thu hồi đất theo quy định. Phó Chủ tịch UBND huyện Yên Định Nguyễn Văn Bình cho hay, đây là việc chính quyền không mong muốn, nhưng buộc phải làm theo quy định pháp luật, để đảm bảo tiến độ thực hiện dự án và nhiệm vụ chính trị của địa phương.

Được biết, ngày 4/8, UBND huyện Yên Định đã triển khai phương án đảm bảo ANTT phục vụ thi hành quyết định cưỡng chế giải phóng mặt bằng Dự án hạ tầng kỹ thuật khu dân cư Khu 3, thị trấn Quán Lào.