Tái định cư cao tốc Bắc – Nam: Nhiều nơi vẫn ngổn ngang
Thông tin từ Cục Quản lý xây dựng và chất lượng công trình giao thông (QLXD&CLCTGT), tính đến giữa tháng 7, trong tổng số 109 khu tái định cư (TĐC) mới chỉ xây dựng xong 17 khu; đang triển khai thi công 62 khu, đang lựa chọn nhà thầu 10 khu; đang thẩm định phê duyệt hồ sơ thiết kế 20 khu. Bên cạnh các khu TĐC thì việc di dời công trình hạ tầng của 11 dự án cũng phức tạp không kém.
Theo thống kê, số vị trí giao cắt đường điện phải cải tạo di dời là 1248 vị trí, trong đó 128 vị trí cao thế, 369 vị trí trung thế, 751 vị trí hạ thế. Song các địa phương mới đang triển khai thi công di dời 9 vị trí điện cao thế, 36 vị trí điện trung thế, 31 vị trí điện hạ thế. Khối lượng còn lại tư vấn đang tiến hành lập phương án di dời các công trình hạ tầng kỹ thuật để trình duyệt và triển khai các bước tiếp theo.
Ông Nguyễn Thanh Hải - Phó ban Quản lý tiểu dự án bồi thường, hỗ trợ, GPMB, tái định cư Dự án cao tốc đoạn Diễn Châu - Bãi Vọt (địa bàn huyện Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh) cho biết: Tính đến nay, cả 2 khu tái định cư (xã Yên Hồ có diện tích 10.890m2 và xã Quang Vĩnh có diện tích là 10.760m2) đã hoàn thành đúng theo kế hoạch đã đề ra là 6 tháng. Hiện cả 2 khu tái định cư đã sẵn sàng phục vụ người dân ra nhận đất để xây dựng nhà cửa.
Trong khi đó, tại Nghệ An, dự án cao tốc Bắc - Nam qua địa bàn có chiều dài 87,84km, gồm 2 tiểu dự án Nghi Sơn - Diễn Châu và Diễn Châu - Bãi Vọt (Hà Tĩnh), đi qua địa bàn thị xã Hoàng Mai và các huyện Quỳnh Lưu, Yên Thành, Diễn Châu, Nghi Lộc và Hưng Nguyên. Cao tốc Bắc - Nam có 79,31km đi qua đất nông nghiệp, 8,53km đất ở và phải tái định cư 606 hộ với tổng phê duyệt GPMB là 2.191 tỷ đồng.
Tại huyện Quỳnh Lưu (Nghệ An), có 4 khu tái định cư cần thi công là: Quỳnh Lâm, Quỳnh Hoa, Quỳnh Mỹ, Quỳnh Tân với tổng mức đầu tư 10,6 tỷ đồng. Đến thời điểm hiện tại, các khu này đã và đang gấp rút thi công. Đại diện phòng TNMT huyện Quỳnh Lưu cho biết, dự kiến đến ngày 15-8 sẽ hoàn thành toàn bộ và bàn giao cho người dân xây nhà.
Ngoài huyện Quỳnh Lưu, còn 3 địa phương khác tại Nghệ An phải xây tái định cư là thị xã Hoàng Mai, huyện Diễn Châu và huyện Hưng Nguyên. Tuy nhiên, đến nay thị xã Hoàng Mai và huyện Diễn Châu vẫn chưa thể triển khai thi công, có nguy cơ phải xin gia hạn từ tỉnh và Chính phủ. Tương tự, tính đến thời điểm hiện tại, Thanh Hóa đã giải ngân 1.725,848/2.519,918 tỷ đồng (đạt 68,49%). Nguyên nhân dẫn đến tình trạng chậm tiến độ GPMB so với yêu cầu của Bộ GTVT trước ngày 30-6-2020 do một số bộ phận người dân chưa đồng thuận giá đền bù đất nông nghiệp, cây trồng, xác định nguồn gốc đất ở…
Bên cạnh đó là nhiều địa phương chưa hoàn thiện các khu tái định cư khiến người dân chậm trễ bàn giao mặt bằng. Trên địa bàn tỉnh Ninh Thuận, dự án qua địa bàn có chiều dài 61,5km. Hiện tại, cũng mới GPMB được 56,3km, còn lại phần lớn các hộ dân chưa bàn giao đất do chờ xây dựng các khu tái định cư (55 hộ).
Được biết, cho đến thời điểm này Bộ GTVT đã cấp đủ vốn cho các địa phương thực hiện công tác đền bù, GPMB cao tốc Bắc - Nam. Đồng thời, Bộ GTVT đã yêu cầu các ban QLDA tích cực phối hợp với các địa phương xây dựng kế hoạch chi tiết để thực hiện hoàn thành khối lượng GPMB còn lại, cơ bản bàn giao toàn bộ mặt bằng phục vụ thi công dự án trong quý III/2020, đặc biệt là công tác xây dựng các khu tái định cư, di dời công trình hạ tầng kỹ thuật.
Song, nhìn vào thực tế công việc, lãnh đạo Cục QLXD&CLCTGT thừa nhận: Dự án đi qua nhiều địa phương, phạm vi GPMB lớn nên trong quá trình triển khai gặp nhiều khó khăn, vướng mắc, cần có sự chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, sự hỗ trợ của các bộ, ngành và sự vào cuộc quyết liệt của các địa phương. Để không làm ảnh hưởng tới tiến độ của dự án cao tốc Bắc - Nam, Cục QLXD và CLCTGT yêu cầu các Ban QLDA tích cực phối hợp với các địa phương xây dựng kế hoạch chi tiết để thực hiện hoàn thành khối lượng giải phóng mặt bằng còn lại; cơ bản bàn giao toàn bộ mặt bằng phục vụ thi công dự án trong tháng 8-2020, đặc biệt là công tác xây dựng các khu tái định cư, di dời công trình hạ tầng kỹ thuật.