Xử lý vi phạm nơi công cộng: Cần một chế tài đủ sức răn đe

• Cấm sử dụng điện thoại trên các phương tiện công cộng
• Xử phạt hơn 3.000 người không đeo khẩu trang nơi công cộng

Điều đó cho thấy, bên cạnh ý thức của một bộ phận giới trẻ còn hạn chế thì chế tài xử lý những sự việc này chưa thật sự đủ sức răn đe.

Những bức ảnh hậu trường một buổi chụp ảnh cưới của một đôi bạn trẻ đang được lan truyền trên mạng xã hội. Sở dĩ bộ ảnh cưới thu hút sự quan tâm của dư luận là bởi đôi trẻ này mang cả chăn gối ra giữa phố đông, tại những địa điểm nổi tiếng của Hà Nội như phố đi bộ Hồ Gươm, cầu Long Biên, Hồ Tây, trên mái nhà phố cổ... để chụp. 

Theo như những gì có trong ảnh thì đôi bạn trẻ này chỉ mặc đồ ngủ, thậm chí nam thanh niên còn cởi trần và thoải mái thể hiện tình cảm riêng tư giữa 2 người mặc xung quanh rất đông người qua lại. Mặc dù việc đôi bạn trẻ mang chăn gối ra đường chỉ là "diễn" để chụp ảnh thì điều này cũng thật khó có thể chấp nhận. Một không gian cồng kềnh với chăn gối giữa đường, tạo sự chú ý của người qua đường sẽ gây lộn xộn, cản trở giao thông. 

Hình ảnh đôi bạn mang chăn gối chụp ảnh cưới giữa đường.

Ngoài ra, hình ảnh đôi trẻ mặc đồ ngủ, vô tư thể hiện những tình cảm riêng tư giữa không gian công cộng cũng khiến mọi người không thể không e ngại. Không chỉ có vậy, sự việc còn khiến hình ảnh phố cổ Hà Nội trong mắt du khách, đặc biệt là khách nước ngoài trở nên thiếu trật tự, quy củ và thẩm mĩ. 

Mặc dù phía ê kíp chụp ảnh giải thích rằng bộ ảnh mang ý tưởng "đôi trẻ yêu nhau mặc kệ ngoài kia mọi người vội vã với việc riêng" nhưng hành động ấy cũng thật khó có thể thông cảm. Nó chỉ cho thấy sự thiếu ý thức trong việc giữ gìn không gian công cộng văn minh lịch sự nói chung và hình ảnh phố cổ Hà Nội nói riêng. Trước sự việc này, cơ quan quản lý văn hóa Hà Nội cho biết vẫn đang nắm tình hình và xem xét cụ thể có vi phạm hay không để có hướng xử lý phù hợp.

Sự việc đôi bạn trẻ vô tư mang chăn gối ra giữa phố chụp ảnh cưới lại nhắc chúng ta nhớ bộ ảnh cưới khỏa thân trong rừng thông và khu vực hồ thuộc thắng cảnh quốc gia hồ Tuyền Lâm, thành phố Đà Lạt. Chủ nhân của những bức ảnh cho biết bộ ảnh được thực hiện với ý tưởng kể lại câu chuyện tình yêu của 2 người trải qua bao sóng gió, hợp tan, cuối cùng họ cũng có được một cái kết hạnh phúc. Và minh họa cho cái kết đó là hình ảnh chàng trai quỳ gối cầu hôn bạn gái trong tình trạng hoàn toàn khỏa thân. 

Chỉ sau ít giờ đăng tải lên trang cá nhân, bộ ảnh đã nhận được nhiều ý kiến trái chiều. Bên cạnh số ít ý kiến cho rằng bộ ảnh có ý tưởng lạ thì đa phần nhiều quan điểm bày tỏ sự bức xúc. Dư luận lên tiếng cho rằng cặp đôi đang cố tình khoe thân và đây là hành động không hợp thuần phong mỹ tục, thậm chí đang "bôi bẩn" Đà Lạt. 

Chụp ảnh cưới khỏa thân ở Đà Lạt.

Ngay sau đó, đại diện Sở Thông tin Truyền thông Lâm Đồng lên tiếng cho biết việc chụp ảnh khỏa thân tại di tích thắng cảnh quốc gia hồ Tuyền Lâm và cánh rừng thông là không phù hợp với thuần phong mỹ tục của Việt Nam. Đây là nơi thường có khách du lịch tới tham quan, chụp ảnh lưu niệm. 

Trước những phản ứng của dư luận, do cặp đôi này đang sống ở Hà Nội nên cơ quan chức năng của Lâm Đồng đã kết hợp với cơ quan chức năng của Hà Nội để xử lý vụ việc. 

Việc tùy tiện chụp ảnh khỏa thân cho thấy sự thiếu ý thức của một bộ phận các bạn trẻ. Mải mê chạy theo ý tưởng mà quên mất những hành vi của mình không chỉ phản cảm mà còn khiến du khách có cái nhìn thiếu thiện cảm với các địa điểm du lịch. Khi đó, sự việc được xử lý nghiêm để răn đe làm bài học cho những bạn trẻ thiếu ý thức gây ảnh hưởng đến không gian chung. Ngoài ra, việc tung những ảnh phản cảm lên mạng còn có thể bị xử lý theo những quy định của Luật An ninh mạng.

Trong lúc bộ ảnh cưới của đôi bạn trẻ chụp ở Đà Lạt khiến dư luận không ngừng phản đối thì tại phố cổ Hội An, hình ảnh một cặp đôi chụp ảnh cưới nằm sõng soài trên mái một ngôi nhà cổ cũng khiến nhiều người dân và quản lý ngành văn hóa Hội An bức xúc. 

Gần đây, phố cổ Hội An với nét cổ kính đặc trưng đã trở thành bối cảnh chụp ảnh yêu thích của không ít bạn trẻ. Trong số rất nhiều bộ ảnh đẹp về Hội An thì trên mạng xã hội lan truyền một đoạn video kém văn hóa của một cô gái. Cô gái này có những tạo dáng khá phản cảm, thậm chí còn không ngại bán nude để chụp ảnh trên nóc một ngôi nhà trong phố cổ Hội An. 

Chủ nhân của tài khoản đã bị dư luận lên án gay gắt bởi hành động khoe thân phản cảm này đã làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến giá trị văn hóa của một di sản nổi tiếng thanh lịch, truyền thống như Hội An. 

Ngay sau đó, Phòng Văn hóa và Thông tin TP Hội An đã có công văn đề nghị các cơ quan chức năng hỗ trợ xác minh, xử lý việc quay clip phản cảm tại di sản Hội An.

Cùng với sự phát triển như vũ bão của mạng xã hội thì những sự việc liên quan đến hành vi phản cảm nơi công cộng ngày càng nhiều hơn. Không chỉ có trào lưu chụp ảnh cưới, gần đây dư luận bức xúc trước tình trạng phản cảm khi chụp ảnh với sen trải qua từ năm này tới năm khác. 

Tiêu biểu nhất, sự việc cô gái khỏa thân, ngâm mình dưới hồ sen đã gây bão mạng xã hội và nhận được không ít ý kiến chỉ trích. Cô gái chụp để khoe vẻ đẹp hình thể của mình tuy nhiên, những gì mà người xem cảm nhận được từ bộ ảnh lại là sự phản cảm, thô tục. 

Hoặc, như cách đây không lâu, sự việc 4 người đàn ông khỏa thân trên đèo Mã Pì Lèng (huyện Mèo Vạc, tỉnh Hà Giang) rồi tự livetreams đưa lên mạng xã hội đã khiến báo đông về tình trạng hành vi phản cảm, lệch lạc về nhận thức, suy nghĩ.

Rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội góp phần giúp chúng ta dễ dàng bày tỏ chính kiến, lan tỏa nhanh những giá trị tích cực thì bên cạnh đó cũng nảy sinh nhiều yếu tố phức tạp. Trong đó, sự thiếu ý thức sẽ khiến xuất hiện ngày càng nhiều hành vi phản cảm tại các không gian chung. 

Để hạn chế tình trạng này, cần phải nâng cao hơn nữa ý thức chấp hành quy định nơi công cộng của người dân. Việc chụp ảnh cưới vốn là việc cá nhân nhưng qua một số sự việc cho thấy hình như giới trẻ đang có những biểu hiện tự do thái quá. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến an toàn giao thông cho mọi người xung quanh mà con tạo hình ảnh phản cảm. 

Dù chưa có những quy định rõ ràng nhưng người trưởng thành cần hiểu là có những việc cá nhân cần cấm kỵ thực hiện ở nơi công cộng. Sự cố tình thực hiện cho thấy thái độ coi thường pháp luật, coi thường cộng đồng. Họ không phân biệt được không gian riêng tư với công cộng.

Điều đáng nói là mỗi khi có một sự việc xảy ra thì các cơ quan chức năng luôn lúng túng trong việc xử lý vì chưa có những chế tài đầy đủ và cụ thể với những hành vi này. Hầu hết, hướng giải quyết của những sự việc này đều theo hình thức nhắc nhở hoặc xử lý hành chính. Thực tế, hiện nay pháp luật chưa có quy định chi tiết về xử phạt hành vi khỏa thân hay chụp ảnh khỏa thân nơi công cộng, danh lam thắng cảnh. 

Trước đây, hành vi không mặc quần áo khi ra đường, nơi công cộng bị xử phạt hành chính do vi phạm nếp sống văn minh thì sẽ bị xử lý với hình thức là cảnh cáo hoặc phạt tiền. Nhưng sau này, nghị định mới đã bãi bỏ luật quy định xử phạt này nên hành vi khoe thân không bị pháp luật hiện hành xử lý. Vì không có chế tài đủ sức răn đe nên những sự việc phản cảm, ảnh hưởng đến không gian công cộng vẫn tiếp tục tái diễn. 

Thời gian vừa qua, mặc dù ngành văn hóa Hà Nội đã tăng cường công tác tuyên truyền về cách ứng xử, các hành vi văn minh nơi công cộng nhưng vẫn có nhiều sự việc vi phạm xảy ra, hều hết đều thuộc về những người trẻ. Vì vậy cần xử lý nghiêm hơn với những trường hợp vi phạm, mới có thể hy vọng ngăn chặn những hành vi phản cảm khác.