Liên hoan phim quốc tế Toronto: Bất ngờ cho điện ảnh Việt

Thứ Ba, 02/10/2018, 11:29

Một niềm tự hào đầy bất ngờ cho điện ảnh Việt những tháng cuối năm 2018, điện ảnh Việt lại một lần nữa được vinh danh ở hạng mục xuất sắc nhất dành cho phim châu Á với bộ phim "Người vợ ba", tác phẩm đầu tay của nữ đạo diễn trẻ Nguyễn Phương Anh...

Liên hoan phim (LHP) quốc tế Toronto được đánh giá là cánh cửa cuối, là “hàn thử biểu” cho các tác phẩm điện ảnh có thể tự tin bước vào cuộc tranh tài quan trọng nhất vào cuối năm của điện ảnh Mỹ như là "Quả cầu vàng" và "Oscar".

"Hàn thử biểu" của giải thưởng Quả cầu vàng và Oscar

LHP quốc tế Toronto (Toronto International Film Festival, viết tắt thành TIFF) diễn ra vào tháng 9 hằng năm tại Toronto, Ontario, Canada. Được thành lập vào năm 1976, TIFF giờ đây là một trong những sự kiện điện ảnh lớn trên thế giới. Vào năm 1998, Variety gọi TIFF "là nơi thứ hai sau Cannes có hình ảnh các ngôi sao và hoạt động quảng bá cho phim trường nhộn nhịp nhất".

Vào năm 2007, tờ Time cho rằng TIFF đã "trưởng thành từ một LHP mùa thu gây ảnh hưởng nhất sang một LHP nổi bật nhất". Thành công này phần lớn do khả năng "dự đoán phim đạt giải Oscar" của TIFF. LHP quốc tế Toronto được đánh giá là LHP lớn nhất khu vực Bắc Mỹ và nằm trong top 4 LHP quốc tế hạng A của thế giới,

Trong nhiều năm trở lại đây, giải thưởng "Lựa chọn của khán giả" (People's Choice Award) tại LHP Toronto được xem là "hàn thử biểu" cho giải Oscar sau đó. Bộ phim gần đây nhất thắng giải tại Toronto và sau đó đoạt Oscar là "12 Years A Slave" (2013). Các phim "chiến thắng kép" trước đó có thể kể như "The King's Speech, Slumdog Millionaire" hay "American Beauty". Xa hơn nữa là "Chariots of Fire" (1981).

Các diễn viên trong phim “Người vợ ba” lên sân khấu nhận giải thưởng tại liên hoan phim Toronto 2018.

Ở các mùa giải khác, dù hai giải thưởng này không trùng khớp, nhưng hầu hết phim thắng giải khán giả tại Toronto sau đó đều được đề cử Oscar cho phim hay nhất, có thể kể đến như các siêu phẩm "Three Billboards of Outside Missouri", "La La Land", "Room", "The Imitation Game", "Silver Linings Playbook", "Precious", "Crouching Tiger Hidden Dragon", "Life Is Beautiful", "Shine", "Places In The Heart" và "The Big Chill".

Tất nhiên, điều này không phải là tuyệt đối, ví dụ một số phim từng thắng giải tại Toronto sau đó không nhận được đề cử Oscar quan trọng nhất, như các phim "Where Do We Go Now?", "Bella", "Eastern Promises", "Zatoichi và The Hanging Garden".

Ngược lại, năm ngoái, "The Shape of Water" thậm chí không lọt vào top 3 phim được khán giả lựa chọn, cuối cùng lại thắng giải Oscar phim hay nhất.

Vinh quang Toronto 2018 thuộc về "Green Book"

Thông thường ở các LHP quốc tế hạng A khác như Cannes, Venice, Berlin... giải thưởng quan trọng nhất đều do một nhóm ban giám khảo gồm những tên tuổi lớn trong lĩnh vực điện ảnh bầu chọn ra những bộ phim xuất sắc nhất, tác phẩm hay nhất, diễn viên xuất sắc nhất. Còn tại LHP Toronto, sự khác biệt với các LHP trên là ở đây các giải thưởng lại do chính khán giả lựa chọn. Sau 11 ngày trình chiếu hàng trăm bộ phim, giải thưởng quan trọng nhất của LHP quốc tế Toronto - giải thưởng "Lựa chọn của khán giả" (People's Choice Award) đã được công bố.

Vượt qua các ứng cử viên được đánh giá cao trước đó như đương kim Sư tử vàng 2018 "Roma" của đạo diễn Mexico Alfonso Cuaron, "If Beale Street Could Talk" của đạo diễn Mỹ Barry Jenkins hay "A Star Is Born" của Bradley Cooper... bộ phim "Green Book" đã chiến thắng ngoạn mục tại Toronto 2018.

"Green Book" là bộ phim kể về hành trình bi - hài lấy cảm hứng từ một câu chuyện có thật của đạo diễn người Mỹ Peter Farrelly. Peter Farrelly là một đạo diễn rất thành công trong thập niên 90 với hai bộ phim hài ăn khách như "Dumb and Dumber" (1994, với Jim Carrey và Jeff Daniels đóng chính) hay "There's Something About Mary" (1998, với Cameron Diaz và Ben Stiller).

Song không hiểu vì lí do gì, trong 10 năm qua, tên tuổi của ông bị chìm lắng và sự nghiệp có vẻ xuống dốc. Thế nên cú hích của "Greeb Book" tại LHP Toronto năm nay được kỳ vọng sẽ vực lại sự nghiệp của ông, đặc biệt là tại mùa giải Oscar sắp tới.

Bộ phim dựa theo một câu chuyện có thật kể về tình bạn kỳ lạ giữa một nghệ sĩ da đen chơi piano cổ điển (do nam diễn viên đoạt Oscar Mahershala Ali đóng) và một tài xế da trắng (Viggo Mortensen thủ vai) khi họ lái xe xuyên sâu vào vùng miền Nam nước Mỹ cho tour lưu diễn dài ngày. Những năm 1960, vùng đất này bị chia rẽ nặng nề bởi nạn phân biệt chủng tộc.

Ngay khi ra mắt khán giả trong buổi trình chiếu đầu tiên, bộ phim "Green Book" đã chiếm trọn cảm tình của khán giả và người hâm mộ. "Green Book" cũng đã đốt nóng LHP Toronto bởi những đồn đoán rộn rã về ảnh hưởng của bộ phim trong những giải thưởng điện ảnh lớn tiếp theo của Mỹ. Bộ phim càng trở nên hot hơn khi nhận được tán thưởng nồng nhiệt của giới phê bình và hứa hẹn lọt sâu vào mùa giải Oscar sắp tới khi Hãng Annapurna đã có kế hoạch phát hành tại Mỹ vào ngày 30-11. Giới phê bình ngay lập tức cũng đã có những tranh luận dự đoán về hai diễn viên Viggo Mortensen và Mahershala Ali sẽ tiếp tục nhận được đề cử Oscar cho vai diễn xuất sắc của họ.

Tại LHP Toronto năm nay, giải nhì do khán giả bình chọn thuộc về bộ phim " If Beale Street Could Talk" của đạo diễn Barry Jenkins, người từng đoạt giải Oscar phim hay nhất 2 năm trước với tuyệt phẩm "Moonlight". Giải ba thuộc về bộ phim đen trắng "Roma" của đạo diễn người Mexico Alfonso Cuaron.

Đây cũng là phim từng thắng giải Sư tử vàng tại LHP Venice vừa kết thúc tuần trước. Kênh phim trực tuyến Netflix đã có kế hoạch trình chiếu bộ phim này vào tháng 12 trước khi phát sóng trực tuyến để tranh giải Oscar. Trong số những phim được giới phê bình và khán giả đánh giá cao tại Toronto còn có phim "A Star Is Born" của diễn viên lần đầu làm đạo diễn Bradley Cooper.

Trong bộ phim âm nhạc làm lại này, cả Bradley Cooper và Lady Gaga đều nhận được tán thưởng cho hai vai diễn của họ và đều được hy vọng nhận đề cử Oscar nam, nữ chính xuất sắc nhất, bên cạnh các giải quan trọng như phim và đạo diễn xuất sắc nhất.

"Người vợ ba" - Phim châu Á xuất sắc nhất tại LHP Toronto 2018

Điện ảnh Việt một lần nữa lại lập nên kỳ tích khi đoạt giải "Phim châu Á xuất sắc nhất" (NETPAC) tại LHP Toronto năm nay. Niềm tự hào cho phim Việt thuộc về bộ phim "The Third Wife" (Người vợ ba), bộ phim đầu tay của nữ đạo diễn Việt Nam Nguyễn Phương Anh.

Đây cũng là đại diện duy nhất của Việt Nam tranh giải tại LHP năm nay. NETPAC là tổ chức phi lợi nhuận với mục tiêu hỗ trợ phát triển điện ảnh châu Á trên toàn cầu. Tại lễ trao giải, đại diện NETPAC nhấn mạnh, giải thưởng này đặc biệt dành cho những tài năng mới, những khám phá mới của điện ảnh châu Á.

Đạo diễn Nguyễn Phương Anh sinh ra tại Việt Nam nhưng theo học về điện ảnh tại Anh và Mỹ. Trước bộ phim "Người vợ ba", cô từng có một số phim ngắn: "The Silver Man", "Sam", "Heart of a Doll", "Grasshopper", "Lupo"... Tên cô cũng được báo chí trong nước nhắc đến như một đạo diễn trẻ đầy triển vọng.

Mặc dù chỉ là một giải phụ nhưng khá quan trọng, bộ phim đã thu hút được nhiều phản hồi tích cực của giới phê bình. Cây bút phê bình phim John Berra trên tờ Screen Daily nhận xét: "Bộ phim mang đến một bầu không khí đặc biệt và khám phá những ham muốn bị kìm nén trong bối cảnh đầy ngột ngạt của nông thôn Việt Nam cuối thế kỷ 19 khi kể về cuộc hôn nhân sắp đặt giữa một cô bé 14 tuổi với một chủ đất giàu có".

Đạo diễn Trần Anh Hùng là cố vấn nghệ thuật cho bộ phim đầu tay của Phương Anh. Nữ diễn viên chính trong các phim của đạo diễn Trần Anh Hùng là Trần Nữ Yên Khê (vợ anh) được lựa chọn cho một vai diễn quan trọng của phim. Bài phê bình cũng đánh giá "The Third Wife" như "một tấm thảm được dệt cực kỳ chi tiết" và cho dù "có thể bộ phim sẽ không tránh khỏi những so sánh với các tác phẩm nghệ thuật của Trần Anh Hùng, nhưng nữ đạo diễn Phương Anh hoàn toàn tự hào về bộ phim đầy thanh lịch và cảm xúc của cô".

Mới ra mắt tại LHP Toronto, song "The Third Wife" của Nguyễn Phương Anh dường như khá may mắn khi ngay lập tức đã được Hãng Film Movement mua bản quyền để trình chiếu tại khu vực Bắc Mỹ trong năm 2019. Bộ phim tiếp tục tham dự LHP quốc tế Busan (Hàn Quốc), San Sebastian (Tây Ban Nha)... trước khi được trình chiếu chính thức tại Việt Nam.

Những dấu ấn của điện ảnh Việt tại LHP Toronto

Một trong những bộ phim Việt Nam từng đoạt giải thưởng NETPAC trước đây là "Thương nhớ đồng quê" (1996) của đạo diễn Đặng Nhật Minh. Còn tại LHP quốc tế thiếu nhi Toronto 2016 (TIFF Kids International Film Festival) bộ phim "Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh" là đại diện duy nhất của Việt Nam tham dự và giành giải "Phim hay nhất" do Ban giám khảo trẻ bình chọn.

Shophiare Kim (tổng hợp)