Sáng tác về lực lượng CAND: Hướng tới chiều sâu và sự nhân văn
Cùng với sự tăng lên đáng kể về số lượng cuộc thi, trại sáng tác về lực lượng CAND trong những năm gần đây, chất lượng các tác phẩm nghệ thuật về mảng đề này ngày càng được nâng cao. Các tác phẩm không chỉ phản ánh sự trưởng thành, lớn mạnh của các lực lượng trong CAND mà còn phản ánh đa dạng về cuộc sống lao động, chiến đấu, học tập của các cán bộ, chiến sĩ.
Những ngày này, khi đến với triển lãm các tác phẩm từ Trại sáng tác điêu khắc, nhiếp ảnh về đề tài “Vì an ninh Tổ quốc và bình yên cuộc sống” lần thứ I do Bộ Công an tổ chức tại Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam, Hà Nội, nhiều người tham quan dừng lại khá lâu trước tác phẩm “Vòng tay nhân ái” của tác giả Nguyễn Hải Huy. Bức ảnh đầy ắp sự ấm áp, tin cậy, mặc dù tác giả không chụp trực diện về người chiến sĩ Công an, chỉ nhấn vào em bé đang được ẵm bồng trên tay của một nữ phạm nhân, đặc tả sự gắn kết giữa bàn tay nhỏ xinh của em bé và của người cán bộ Công an. Đây cũng là tác phẩm được trao giải A của Trại sáng tác lần này.
Cũng trong triển lãm, người xem bắt gặp khá nhiều tác phẩm ấn tượng khác như: “Chiến sĩ kỵ binh” của tác giả Nguyễn Long Giang – tác phẩm được trao giải A, lĩnh vực nhiếp ảnh; “Diễu hành trong ngày truyền thống Cảnh sát cơ động” của tác giả Trần Quốc Tuấn - tác phẩm được trao giải B, lĩnh vực nhiếp ảnh… Với điêu khắc, người xem có “Điểm tựa” của nhà điêu khắc Phan Thanh Tú – tác phẩm được trao giải Đặc biệt; “Lao vào biển lửa” của nhà điêu khắc Nguyễn Trường Giang – tác phẩm được trao giải A…
Chia sẻ về các tác phẩm được trưng bày, nhà điêu khắc Lê Lạng Lương, giảng viên Khoa Điêu khắc, Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam nhận định: Nhiều tác phẩm vừa đảm bảo yếu tố tuyên truyền, vừa gợi cho người xem rất nhiều suy nghĩ về người chiến sĩ Công an. Có khi tác giả chỉ đặc tả một cử chỉ, ánh mắt nhưng tác phẩm ngập tràn không khí trầm lắng, sự căng thẳng của người lính. Có những tác phẩm đầy sự ấm áp, bình yên… Khá nhiều tác giả là nghệ sĩ trẻ. Họ sử dụng ngôn ngữ đương đại. Các tác phẩm đa dạng về hình thức thể hiện, tạo sự hấp dẫn, chiều sâu và nhiều lớp nghĩa. Một số tác phẩm đã nâng từ hình ảnh hiện thực lên tính hình tượng người chiến sĩ Công an bằng sự cô đọng, sáng tạo trong ngôn ngữ thể hiện cơ thể, gương mặt. Sự kết hợp hình tượng người chiến sĩ – người bảo vệ sự bình yên cho cuộc sống của nhân dân, ở đây là hình ảnh em nhỏ đầy tin tưởng khi nhận được sự bảo vệ của người chiến sĩ Cảnh sát gửi gắm nhiều thông điệp ý nghĩa, trong đó có mong muốn về một cuộc sống an toàn, hạnh phúc cho mọi người, cho mọi nhà…
Nghệ sĩ nhiếp ảnh Nguyễn Xuân Chính, Phó trưởng Ban Sáng tác - Triển lãm, Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam, một trong những người gắn bó với rất nhiều cuộc thi, trại sáng tác nhiếp ảnh của lực lượng CAND cũng chia sẻ: Để có những tác phẩm chất lượng tốt, ngoài yếu tố kỹ thuật, tác giả phải có sự hiểu biết sâu về nhân vật, có độ nhạy cảm, tinh tế để nắm bắt được các khoảnh khắc đắt giá và tìm được lối thể hiện phù hợp thì mới có tác phẩm chuyển tải được đúng ý tưởng mà tác giả mong muốn. Các trại sáng tác trong lực lượng CAND thường tổ chức cho các tác giả đi thực tế nhiều địa điểm, nhiều nơi mà văn nghệ sĩ chưa từng được đặt chân đến hoặc chỉ quan sát ở góc độ nào đó trong đời sống. Những trải nghiệm thực tế về cuộc sống, sinh hoạt, công tác, chiến đấu của cán bộ, chiến sĩ CAND đã khơi nguồn cảm xúc để các tác giả sáng tạo nên những tác phẩm nghệ thuật độc đáo, ý nghĩa, giàu cảm xúc nhất.
Thực tế, những năm qua, lực lượng CAND có nhiều cuộc thi, trại sáng tác. Riêng đề tài “Vì an ninh Tổ quốc và bình yên cuộc sống”, Bộ Công an đã chỉ đạo tổ chức thành công các trại sáng tác nhiếp ảnh, điêu khắc, kịch bản sân khấu, thi sáng tác văn học nghệ thuật. Lực lượng Cảnh sát cơ động cũng đã có nhiều cuộc thi, trại sáng tác âm nhạc, văn học, mỹ thuật, nhiếp ảnh về chủ đề “Cảnh sát cơ động – Lá chắn thép bảo vệ bình yên cuộc sống”, “Cảnh sát cơ động – 50 năm xây dựng, chiến đấu, trưởng thành”… với sự tham dự của hàng trăm tác giả, mang về hàng nghìn tác phẩm…
Chia sẻ quanh câu chuyện trên, Thiếu tướng, NSND Nguyễn Công Bẩy, Phó Cục trưởng Cục Công tác đảng và công tác chính trị, Bộ Công an khẳng định: Lực lượng CAND luôn quán triệt quan điểm chỉ đạo của Đảng ta về vị trí, vai trò đặc biệt của văn học, nghệ thuật đối với việc xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước nói chung và đối với công tác xây dựng lực lượng CAND nói riêng.
Năm 2021, Đảng ủy Công an Trung ương đã ban hành Nghị quyết số 05-NQ/TW về “Nâng cao chất lượng công tác văn hóa, văn nghệ đáp ứng yêu cầu xây dựng lực lượng CAND cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại”. Những năm qua, lãnh đạo Bộ Công an luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức hoạt động sáng tác, quảng bá các tác phẩm văn học, nghệ thuật về đề tài CAND thông qua việc tổ chức các cuộc thi, cuộc vận động sáng tác, qua đó, đã vận động, khuyến khích đông đảo các tác giả chuyên nghiệp, không chuyên trong và ngoài lực lượng CAND hưởng ứng tham gia. Qua các hoạt động này, Ban tổ chức đã thu được nhiều tác phẩm hội họa, âm nhạc, văn học nghệ thuật về đề tài CAND có giá trị nghệ thuật, nội dung phản ánh sâu sắc thực tế công tác, chiến đấu, cũng như cuộc sống thường ngày của cán bộ, chiến sĩ Công an.
Tuy nhiên, Thiếu tướng, NSND Nguyễn Công Bẩy cũng cho rằng, để hoạt động sáng tác, quảng bá các tác phẩm văn học, nghệ thuật về đề tài CAND ngày càng phong phú, đa dạng, mang về ngày càng nhiều tác phẩm có giá trị tư tưởng, nghệ thuật thì vẫn cần sự phối hợp, hỗ trợ tích cực hơn nữa của Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch, các tổ chức hội chuyên ngành về văn học, nghệ thuật. Về phía lực lượng CAND cũng cần tích cực đổi mới hình thức tổ chức các trại sáng tác hiệu quả nhằm thu hút, quy tụ được đông đảo các văn nghệ sĩ hơn nữa trong thời gian tới.