Iran bất ngờ "đánh tiếng" hòa giải với Arab Saudi

• Iran dọa xét lại cam kết với cơ quan nguyên tử quốc tế
• Mỹ kêu gọi đồng minh vùng Vịnh hòa giải để đối phó với Iran
• Iran hé lộ hình ảnh tàu dầu bị tên lửa đánh trúng gần Arab Saudi

"Iran không có vấn đề gì trong phát triển mối quan hệ với các nước láng giềng và bình thường hóa quan hệ với Arab Saudi. Các nước cần sát cánh bên nhau để kiến tạo hòa bình, ổn định cho khu vực", Tổng thống Iran ngày 3-12 phát biểu trong cuộc gặp Ngoại trưởng Oman Yousef Bin Alawi ở Tehran, theo Anadolu.

Tổng thống Iran Hassan Rouhani. Ảnh: Getty Images

Ông Rouhani cũng nhắc tới Yemen, nơi Iran và Arab Saudi đang ủng hộ những phe đối địch nhau, rằng "tất cả chúng ta phải hành động để chấm dứt chiến tranh và xung đột ở Yemen nhanh hơn nữa".

Theo nhà lãnh đạo Iran, an ninh ở vùng Vịnh và Eo biển Hormuz cần được duy trì bằng hợp tác, song là giữa các nước trong khu vực và phải kiên quyết "ngăn chặn sự can dự của các cường quốc bên ngoài".

Trước đó, đối trọng lại kế hoạch của Mỹ thành lập liên minh duy trì trật tự hàng hải ở vùng Vịnh, Iran hồi tháng 9 công bố Sáng kiến hòa bình Hormuz (HOPE) do nước này soạn thảo và gửi tới các nước trong khu vực. Sáng kiến đó khẳng định sự hiện diện của lực lượng nước ngoài ở vùng Vịnh chính là yếu tố mang đến nguy cơ về an ninh.

Đây không phải lần đầu tiên Iran lên tiếng đề nghị bình thường hóa quan hệ với Arab Saudi. Ngoại trưởng Iran Javad Zarif hồi tháng 10 từng nhấn mạnh Tehran luôn "cởi mở" để thảo luận bất kỳ điều gì với Riyadh.

Loạt phát ngôn trên được đưa ra trong bối cảnh căng thẳng giữa hai nước càng trầm trọng hơn sau vụ nhà máy dầu lớn nhất thế giới ở Arab Saudi bị tấn công phá hoại mà Riyadh đổ lỗi cho Tehran hồi tháng 9 và vụ tàu chở dầu Iran bị nã tên lửa cách bờ biển Arab Saudi chưa đầy 100km.

Arab Saudi năm 2016 cắt đứt quan hệ ngoại giao với Iran sau khi người biểu tình ở Tehran bao vây rồi phóng hỏa tòa nhà đại sứ quán Arab Saudi vì mâu thuẫn liên quan việc Riyadh hành quyết một giáo sỹ được nhiều người Iran ủng hộ.

Ngoài ra, hai bên cũng chứng kiến bất đồng khác do mâu thuẫn tôn giáo, căng thẳng liên quan đến Mỹ khi Arab Saudi là đồng minh thân cận của Washington. Riyadh và Tehran hiện đang ủng hộ các phe đối địch nhau trong cuộc xung đột ở Syria và Yemen. Riêng tại Yemen, Riyadh hiện dẫn đầu liên quân quốc tế chống lực lượng phiến quân Houthi được Tehran hậu thuẫn.