Cựu chiến binh với niềm đam mê sáng chế

• Lớp học tình thương của người cựu chiến binh

Trong đó, sản phẩm khiến nhiều người phải ngạc nhiên và đánh giá cao về hiệu quả hoạt động đó chính là bộ tiết kiệm xăng xe máy và dàn dây chuyền sản xuất tự động hóa được chế từ… sắt vụn.

Thợ sửa Babetta nổi tiếng Hà thành

Theo như lời kể, ông Trọng là người quê gốc Quỳnh Lưu (Nghệ An), sau khi học hết cấp 3, ông tình nguyện vào chiến trường chiến đấu theo tiếng gọi nhập ngũ và lý tưởng của tuổi trẻ.

Sau khi giải ngũ, với thương tật do bom đạn chiến tranh, người thương binh hạng 4/4 ấy lại lao vào cuộc mưu sinh cơm áo gạo tiền vô cùng khốc liệt. Vào những năm 90 của thế kỷ trước, ông Trọng quyết định đưa cả gia đình ra Hà Nội lập nghiệp, với mong muốn tìm được con đường thay đổi cuộc đời.

Ông Trọng và dây chuyền sản xuất tự động.

Với đôi mắt đượm buồn, ông Trọng cho biết: "Những ngày đầu mới ra Hà Nội, tôi nghe lời người ta đem số vốn tích cóp được gửi tín dụng lấy lãi. Nhưng sau một thời gian, quỹ tín dụng làm ăn thua lỗ nên số tiền ấy cũng mất trắng. Tôi bắt đầu làm lại từ hai bàn tay trắng…".

Vốn có niềm đam mê cơ khí lại có kinh nghiệm từ trước đó, ông Trọng cũng bắt đầu cuộc sống mới của mình với ngành nghề này. Ngày đó, xe Babetta là một tài sản vô cùng đáng giá với người dân Hà Nội. Xe thì nhiều nhưng thợ sửa thì không có mấy, số lượng chỉ đếm trên đầu ngón tay. Cũng vì thế nên ông quyết định mở một hàng sửa chữa xe mang tên Bình Trọng.

Nhớ lại thời "hoàng kim" ấy, ông Trọng kể: "Sau một thời gian tìm hiểu, tôi nhận thấy mọi người rất khó khăn trong việc đạp nổ xe Babetta. Từ đó tôi đã mày mò chế tạo được một vài chi tiết khiến mọi người chỉ đạp nhẹ là xe đã nổ nên rất đông khách tìm đến.

Hơn nữa cửa hàng sửa chữa xe ngày đó hiếm lắm nên sau khi mở hàng ở phố Láng Hạ, người ta đem xe đến sửa rất đông và càng ngày càng nổi tiếng. Mỗi ngày, khách đến sửa xe ra vào nườm nợp, tôi làm cả ngày cũng không hết việc. Có những lúc ngày lễ ngày tết, mình vẫn không được nghỉ vì khách họ mang xe đến sửa nhiều quá".

Với tính cách hiền lành lại pha thêm "chất" lính, cửa hàng của ông Trọng rất được yêu thích. Thế nên chỉ trong vài năm trời ông đã mua được tới ba căn nhà và hai mảnh đất chỉ nhờ sửa chữa xe máy. Không chỉ có vậy, ngoài nghề sửa chữa xe máy, ông trọng còn "lấn sân" sang làm bếp ga, sửa chữa máy biến thế và dạy nghề miễn phí cho nhiều người.

Có một điều đặc biệt, dù trong bất kì công việc nào liên quan đến cơ khí, ông Trọng cũng rất thành công bởi nó gắn liền với niềm đam mê của ông. Đáng nhớ nhất là lần ông sửa thành công 4 chiếc máy biến thế rất lớn được vận chuyển từ miền Nam ra Hà Nội.

Bằng sáng chế và kết quả thử nghiệm sản phẩm.

Những chiếc biến thế này sản xuất tại Liên Xô, có yêu cầu rất cao về kỹ thuật đang bị rò điện. Rất nhiều kỹ sư cũng như chuyên gia đã "bó tay". Được một người bạn quen tại đây giới thiệu, ông Trọng đã mày mò và sửa chữa thành công, thậm chí vượt cả yêu cầu.

Một thời gian sau, ông Trọng được mời thiết kế một dây chuyền sản xuất quả cầu trong suốt đường kính 1,6cm, bên trong có hình con thú cho CHLB Đức. Ông đã hoàn thành công việc chỉ với vài công nhân.

Trong khi trước đó, chủ đầu tư đã chi 5 triệu USD đặt dây chuyền của Ấn Độ nhưng sản phẩm sản xuất ra không đạt yêu cầu. Chưa hết, ông Trọng còn được mời tham gia thiết kế robot công nghệ cao đầu tiên của Việt Nam tên là TOPIO. Công đoạn ông Trọng thực hiện là chế tạo cánh tay cho robot. Tại triển lãm ở Nhật, robot này đã thể hiện khả năng tự đánh bóng bàn.

1 lít xăng chạy gần 100km

Sống với niềm đam mê sáng chế ấy, trong hơn 10 năm trở lại đây, toàn bộ tâm huyết của ông đã đổ vào sản phẩm giúp ích cho người dân. Đó là bộ tiết kiệm xăng dùng cho xe máy với kết quả thử nghiệm là tiết kiệm 30-40% nhiên liệu, chạy gần 100km hết 1 lít xăng.

Chiếc xe ông Trọng dùng làm thử nghiệm trong nhiều năm.

Theo đó, từ năm 2007, ông Trọng đã lắp thiết bị này vào chiếc xe của mình để sử dụng và tìm ra những điểm yếu để nâng cấp. Sau nhiều năm chạy thử, đến năm 2010, sản phẩm của ông Trọng đã được Cục Sở hữu Trí tuệ cấp bằng độc quyền sáng chế.

Đến năm 2012, sản phẩm của ông lại được cấp giấy chứng nhận của chương trình "Sáng tạo Việt" cho chủ đề "Tiết kiệm nhiên liệu cho xe máy, ôtô, giảm ô nhiễm môi trường". Tiếp đó, ông Trọng được mời tham dự tại Hội chợ công nghệ và thiết bị quốc tế Việt Nam 2015. Tại đây, gian hàng trưng bày bộ sản phẩm tiết kiệm xăng của ông thu hút được rất nhiều người đến xem.

Theo ông Trọng, nguyên lý hoạt động của thiết bị khá đơn giản. Thiết bị được gắn vào xe máy, tận dụng nguồn nhiệt của khí xả để làm hóa hơi hỗn hợp đốt trước khi đưa vào buồng đốt. Điều này khiến cho hiệu quả đốt cháy nhiên liệu là cao nhất và có thể tiết kiệm tối đa nhiên liệu.

"Thiết bị này không làm thay đổi kết cấu động cơ, không thay đổi thành phần nhiên liệu và có thể tháo lắp dễ dàng. Khi có thiết bị này, việc đốt cháy nhiên liệu trở nên triệt để, bô và buzi không còn muội, xe vận hành êm hơn. Đặc biệt, ống xả rất mát, đi bao nhiêu lâu cũng không lo bô nóng", ông Trọng cho biết.

Tuy nhiên, dù được nhiều người biết đến và đánh giá cao nhưng sản phẩm này lại không được các nhà đầu tư đón nhận bởi họ cho rằng, dây chuyền máy móc để chế tạo ra thiết bị này rất tốn kém.

Trước khó khăn đó, ông Trọng đã nghĩ  đến việc tự mình làm một dây chuyền sản xuất hàng loạt riêng tại nhà. Nghĩ sao làm vậy, dồn hết vốn liếng của cải trong nhà và vay mượn thêm gia đình bạn bè, ông Trọng thuê thêm người để tự làm dây chuyền sản xuất tự động.

Vốn không thông thạo về công nghệ, máy tính nên các bản vẽ thiết kế của ông đều được viết trên giấy hoặc trên nền gạch của nhà xưởng. Sau đó, ông lang thang khắp các cửa hàng bán đồ sắt vụn để mua vật liệu chế tạo nhằm tiết kiệm chi phí.

Tưởng chừng mọi việc sẽ bắt đầu suôn sẻ, nhưng không ai ngờ được rằng khi dây chuyền sản xuất tự động hoàn thành cũng là lúc giá xăng giảm mạnh một cách đột ngột. Công sức mỗi ngày làm 16 tiếng đồng hồ cùng toàn bộ vốn liếng của ông Trọng đang có nguy cơ đổ xuống sông, xuống biển.

Sản phẩm tiết kiệm xăng.

Đúng như dự đoán, bộ sản phẩm tiết kiệm xăng của ông Trọng sau khi làm xong không được đón nhận như mong đợi. Bởi khi đó, nhu cầu tiết kiệm nhiên liệu đã không còn cấp thiết như trước với người dân nữa.

"Tôi làm sản phẩm này với mục đích tiết kiệm nhiên liệu cho người dân. Thời điểm giá xăng cao nhất lên tới 25-26 ngàn đồng/lít, khi đó người ta phải tìm mọi cách để tiết kiệm nhiên liệu. Nhưng sau đó, giá tụt giảm liên tục nên khi tôi mời chào lắp bộ tiết kiệm nhiên liệu, nhiều người tỏ ra thờ ơ. Có những người còn bảo rằng, khi nào giá xăng lên cao thì lắp cũng không muộn", ông Trọng tâm sự.

Áp lực bởi sản phẩm không có đầu ra cùng với khoản nợ lên đến gần 2 tỷ, ông Trọng đổ bệnh phải điều trị nhiều ngày trong viện. Sau khi ra viện, ông phải xin làm việc tại gara ôtô để có thêm thu nhập.

Nhưng sức khỏe không tốt, chỉ sau một thời gian ông Trọng cũng đành xin nghỉ và kinh tế gia đình lại phải phụ thuộc vào vợ. Nhưng đến những thời điểm tưởng chừng gục ngã, ông Trọng lại được tiếp thêm sức mạnh bởi những khách hàng đang sử dụng sản phẩm.

Họ không chỉ mua để sử dụng mà còn như một người bạn, cứ một thời gian lại gọi điện hỏi thăm, động viên ông. Với những lời động viên ấy, nhà sáng chế này tiếp tục công việc hoàn thiện, khắc phục những nhược điểm của sản phẩm trước đó.

Chia sẻ với chúng tôi, nhà sáng chế Nguyễn Hữu Trọng cho biết: "Vì không rành công nghệ nên tôi vẫn gặp khó khăn ở khâu quảng bá sản phẩm. Hơn nữa đây là một sản phẩm đòi hỏi phải có thợ, phải tháo lắp ở xe nên nhiều người vẫn ngại sử dụng dù giá thành không cao.

Thế nên sắp tới, ngoài việc nhờ bạn bè, người đã sử dụng qua quảng cáo giúp, tôi cũng nhận lắp đặt tận nơi cho họ. Hy vọng rằng sẽ có lối thoát cho sản phẩm mà tôi đã ấp ủ nhiều năm".