Khơi thông nợ xấu bất động sản từ hoạt động chuyển nhượng dự án

• Đừng tạo ra một cơ chế pháp lý đặc thù để giải cứu nợ xấu
• Thống đốc NHNN phân tích về nguyên nhân của nợ xấu

Tổng nợ xấu mà công ty mua bán nợ VAMC đã mua nhưng chưa xử lý được cũng vẫn còn ở con số 195.000 tỷ đồng, chiếm 3,39% tổng dư nợ. Nếu tính gộp tổng số nợ xấu trên với nợ có nguy cơ cao trở thành nợ xấu, thì tỷ lệ này đã ở mức 10,08% trên tổng dư nợ cho vay.

Đã vậy, trong điều kiện áp dụng đồng bộ các giải pháp hạn chế nợ xấu, thì hằng năm nợ xấu vẫn phát sinh thêm 1,3 - 1,5% trên tổng dư nợ do các nguyên nhân khách quan, chủ quan.

Đồng thời, với mục tiêu tăng trưởng tín dụng bình quân mỗi năm khoảng 16% trong 5 năm tới, nợ xấu cũng được dự báo sẽ phát sinh thêm khoảng 350.000 tỷ đồng trong khoảng thời gian này. Khi đó, tổng nợ xấu sẽ lên đến khoảng 600.000 tỷ đồng cần được xử lý hiệu quả, vừa đảm bảo yêu cầu không gây tác động tiêu cực đến sự phát triển của nền kinh tế.

Theo Hiệp hội Bất động sản (BĐS) TP Hồ Chí Minh, nợ xấu bao gồm cả 90.000 tỷ đồng nợ đọng xây dựng cơ bản trong nhiều năm qua. Nợ xấu có liên quan mật thiết đến thị trường BĐS và các ngành có liên quan đến BĐS.

Nợ xấu cũng là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến có nhiều dự án bất động sản "trùm mền", dở dang, trong đó riêng TP Hồ Chí Minh đã có đến 500 dự án ngừng triển khai.

Hiệp hội BĐS cho rằng, nợ xấu thường được bảo đảm bằng tài sản thế chấp là nhà đất, dự án BĐS đã hoàn thành, nhà ở hình thành trong tương lai nên dù là nợ xấu, nhưng tài sản bảo đảm không xấu. Bởi thông thường BĐS khi thế chấp để vay tín dụng chỉ được cho vay ở mức trên dưới 60% giá trị thực của tài sản bảo đảm.

Tài sản đảm bảo của nợ xấu có thể là tài sản của người đi vay, người bảo lãnh vay hoặc là căn hộ của người mua nhà trong dự án mà chủ đầu tư đã thế chấp cho tổ chức tín dụng... Do vậy, khi xử lý nợ xấu ngân hàng cần xem xét bao quát các vấn đề nêu trên.

Hiệp hội BĐS thành phố cũng cho rằng, để giải quyết tình trạng nhiều dự án BĐS bị ngừng triển khai, rơi vào tình trạng nợ xấu, cần coi việc chuyển nhượng dự án, chuyển nhượng một phần dự án là hoạt động kinh doanh bình thường giữa các nhà đầu tư với nhau.

Việc cho phép áp dụng rộng rãi cơ chế chuyển nhượng dự án bất động sản sẽ giúp khai thông thị trường mua bán, chuyển nhượng dự án; khơi thông nguồn vốn, tái khởi động các dự án đang bị ngừng triển khai.

Đây cũng là một giải pháp góp phần tích cực xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng, mà chủ thể thực hiện lại chính là các DN BĐS, sử dụng nguồn vốn tư nhân, hoàn toàn không liên quan đến ngân sách.