Nơi các điều tra viên được tôi luyện, trưởng thành

• Đạo đức và kỹ năng nghề nghiệp của điều tra viên là mấu chốt quan trọng trong mỗi vụ án
• Xem xét bổ sung điểm mới về cơ quan điều tra, điều tra viên
• Mối quan hệ giữa Điều tra viên, Kiểm sát viên và người bảo vệ quyền lợi cho đương sự trong vụ án hình sự
• Điều tra viên kể chuyện khám phá những vụ án kinh tế trọng điểm

Phá án từ nguồn tin của dân

Khi nói về Đội Điều tra tổng hợp - Công an Tp Thái Nguyên, điểm nổi bật nhất trong công tác của đội - đó là sự phối kết hợp chặt chẽ giữa cán bộ chiến sĩ và quần chúng nhân dân. Trung tá Phạm Ngọc Long, Đội phó Đội Điều tra tổng hợp cho biết, điển hình trong vụ "giết người cướp của" xảy ra vào rạng sáng ngày 25-7-2015, nhờ sự giúp đỡ của quần chúng nhân dân mà người bị hại có thể sống sót và sớm tiếp nhận thông tin vụ việc.

Theo đó, đối tượng Dương Văn Việt (sinh năm 1987, trú tại xóm Ao Sen, xã Thịnh Đức, TP. Thái Nguyên) có vay của anh Bùi Duy Khánh (SN 1989, trú tại phường Thịnh Đán, TP. Thái Nguyên) 20 triệu đồng. Ngày 24-7, anh Khánh liên tục gọi điện yêu cầu Việt trả tiền nhưng do không có tiền nên Việt đã nảy sinh ý định tước đoạt mạng sống của anh Khánh. Để thực hiện kế hoạch của mình, Việt tìm đến nhà Khánh để dụ anh ra ngoài. Nói với anh Khánh rằng bạn mình cho vay tiền để trả nợ nhưng phải cùng hắn đi lấy.

Nghe vậy, anh Khánh tin lời liền đi cùng Việt đến nhiều khu vực khác nhau với lý do gặp bạn nhưng không gặp được ai. Khi đến khu đường tàu gần ga Đồng Quang, lấy cớ đi vệ sinh, Việt bảo dừng xe rồi lợi dụng lúc sơ hở, Việt rút con dao bầu (loại dao chọc tiết lợn) đâm liên tiếp hai nhát vào lưng anh Khánh. Anh Khánh vừa chạy vừa tri hô và được người dân cứu giúp, còn Việt thì lấy xe máy bỏ đi.

Trung tá Phạm Ngọc Long trò chuyện với phóng viên Chuyên đề CSTC.

"Điều đáng nói trong vụ án này, sau khi thực hiện hành vi sát hại anh Khánh không thành, Việt về cửa hàng của anh Khánh và cướp nhiều tài sản của vợ anh. Trước khi bỏ đi, hắn còn đâm liên tiếp vào lưng vợ anh nhiều nhát. Cầm số tiền đó bỏ đi, Việt về nhà bố vợ ở xã Phúc Trìu để uy hiếp, đổi lấy sổ đỏ mang đi...", Trung tá Long cho biết.

Ngay sau khi vụ việc xảy ra, cán bộ chiến sĩ của Đội Điều tra tổng hợp đã có mặt tại hiện trường để điều tra vụ việc. Qua đó xác định hành vi của Dương Văn Việt đủ yếu tố cấu thành tội "Giết người". Việc anh Khánh còn sống và tìm được nhiều manh mối của vụ việc là do có sự giúp đỡ của quần chúng nhân dân.

Tuy nhiên cũng có những vụ việc nhạy cảm, ngay cả người bị hại cũng không dám lên tiếng tố cáo như vụ lừa đảo qua mạng xã hội ZALO (một phần mềm nhắn tin miễn phí) xảy ra cuối năm 2015. Theo đó, chị Quyên - sinh viên của một trường đại học trên địa bàn Thái Nguyên quen biết với một đối tượng tên Hoàng Anh qua mạng ZALO. Sau một vài ngày tán tỉnh qua mạng, Hoàng Anh đã lừa chị Quyên dùng CMND thuê xe máy và nhân lúc chị không chú ý hắn đã đem chiếc xe cùng chiếc điện thoại của chị Quyên đi.

Sau khi nhận được tin trình báo, Đội Điều tra tổng hợp đã điều động cán bộ chiến sĩ xuống địa bàn nắm thông tin. Qua xác minh, phát hiện đối tượng Hoàng Anh có tên thật là Nguyễn Quang Tiền (sinh năm 1991, trú tại Phú Bình, Thái Nguyên). Khi mọi thông tin bị bại lộ, ngày 28-11, Tiền đã ra đầu thú.

Qua lời khai của tên này phát hiện ra từ trước đến nay, hắn đã lợi dụng mạng ZALO để lừa đảo nhiều phụ nữ nhẹ dạ như chị Quyên. Đặc biệt, Tiền còn lừa liên tiếp hai người phụ nữ khác sau khi lừa chị Quyên vài ngày với thủ đoạn tán tỉnh tương tự. Chính các cán bộ điều tra cũng phải nể phục vì độ "dẻo mồm" của Tiền khi hắn khai nhận chi tiết về việc lừa đảo những người khác ra sao.

Như vụ việc ngày 21-11, cũng nhờ ZALO mà Tiền làm quen với một người phụ nữ tên Yên. Chỉ sau vài giờ tán tỉnh, tên này đã đưa chị Yên đi... nhà nghỉ. Sau đó lợi dụng lúc nạn nhân sơ hở, Tiền đã lấy trộm toàn bộ số tiền của chị Yên mang theo cùng chiếc điện thoại di động trị giá khoảng 3 triệu đồng. Hầu hết số tiền mà Tiền lấy được đều đem đi tiêu xài cá nhân, còn hiện vật lại đem về nhà của người yêu mới quen được... hai tháng. Chính người yêu của Tiền cũng không biết hắn kiếm đâu ra nhiều tiền đến vậy.

Khi được hỏi, chị này chỉ biết rằng Tiền thường giới thiệu tên là Hoàng Anh với người khác. Mỗi khi hắn cầm tiền về thường bảo là mượn của bạn, còn đồ vật lừa được thì không nói rõ. Mãi cho đến khi cơ quan chức năng đến lục xét nhà, tạm giữ các đồ vật mà Tiền lừa được thì chị này mới rõ bộ mặt thật của gã Sở Khanh chuyên lừa đảo này.

Một cán bộ trẻ của Đội Điều tra tổng hợp đang lấy lời khai đối tượng.

Trung tá Phạm Ngọc Long cho biết, điều đáng nói trong vụ án này đó là sự hợp tác của người bị hại sau khi vụ việc xảy ra. Do sự việc khá nhạy cảm, lo sợ việc lộ thông tin có thể ảnh hưởng đến cuộc sống nên nhiều bị hại không đến Công an trình báo vụ việc. Cũng theo Trung tá Long, ngoài vụ việc này, còn nhiều lần để nhận được sự hợp tác của quần chúng nhân dân, các cán bộ chiến sĩ còn phải cam kết bảo đảm giữ an toàn cho nguồn tin khi vụ việc có liên quan đến một số đối tượng cộm cán trong thành phố.

Là một người luôn đau đáu về vấn đề này, Trung tá Long chia sẻ: "Do sợ bị trả thù, nhiều khi người dân muốn cung cấp cho chúng tôi cũng không dám. Trước đây, chúng tôi gặp rất nhiều khó khăn trong việc xác minh thông tin, tìm kiếm thông tin về các đối tượng. Dù biết chắc chắn rằng một số người dân biết nhưng họ không dám nói mặc cho anh em có khuyên giải ra sao. Để giải quyết được vấn đề này, mỗi khi nhận được tin báo từ người dân, các anh em luôn giải quyết dứt điểm vụ việc, không làm lộ nguồn tin. Từ đó đảm bảo được sự tin tưởng của quần chúng nhân dân dành cho đội cũng như lực lượng".

Xử lý 2/3 số vụ án toàn tỉnh

Với lực lượng mỏng, phụ trách cả địa bàn thành phố Thái Nguyên rộng lớn, các cán bộ chiến sĩ của Đội Điều tra tổng hợp - Công an thành phố Thái Nguyên luôn gắng hết sức mình để hoàn thành nhiệm vụ giữ bình yên cho người dân thành phố. Trong buổi làm việc với đội, Trung tá Phạm Ngọc Long chia sẻ, lượng công việc mà đội tiếp nhận nhiều vô cùng. Theo như thống kê, trong năm 2015, Đội Điều tra tổng hợp đã tiếp nhận và xử lý 2/3 số vụ án trên toàn tỉnh, với ít cán bộ mà số vụ án quá nhiều nên mỗi cán bộ của đội thụ lý lên tới gần 50 vụ.

Nói về những khó khăn trong công việc và đời sống của anh em trong đội, Trung tá Phạm Ngọc Long cho biết: "Do lực lượng mỏng nên anh em cán bộ đều phải làm việc hết công suất, có lúc cả tháng không được một ngày nghỉ. Với hàng trăm đơn thư tố giác tội phạm mỗi năm, mỗi cán bộ chiến sĩ phải thụ lý hàng chục vụ án. Nhiều anh em nhà ở xa thì phải ở lại cơ quan, có khi nhiều tháng mới được về thăm nhà".

Hiện tại, do cơ sở vật chất vẫn còn thiếu thốn, một số cán bộ vẫn còn phải ở tạm trong khu nhà kho cũ cải tạo lại của đơn vị. Cuộc sống sinh hoạt hàng ngày cũng có nhiều khó khăn nhưng điều đó không trở thành mối bận tâm của họ. Bởi lẽ, gần như toàn bộ thời gian trong ngày, các chiến sĩ dùng để giải quyết lượng án từ, hồ sơ khổng lồ, tránh dồn đọng.

Có một điều đặc biệt là lực lượng cán bộ chiến sĩ của Đội Điều tra tổng hợp hầu hết còn rất trẻ. Sau nhiều năm làm việc tại đội, thụ lý một lượng công việc khổng lồ giúp họ có thể chịu được áp lực cao. Từ đó, các chiến sĩ dần trưởng thành, đặt nền móng trở thành một điều tra viên xuất sắc sau này. Và khi đó họ lại được điều chuyển lên làm việc các đơn vị nghiệp vụ của tỉnh Thái Nguyên để tiếp nhận những vụ án lớn, cam go, đầy khó khăn và nguy hiểm hơn. Vì thế, theo Trung tá Long, Đội Điều tra tổng hợp cũng giống như một nơi huấn luyện, đào tạo những người lính trẻ, chuẩn bị cho những thách thức mới đầy cam go. Và dù cho gặp nhiều khó khăn như vậy, cán bộ chiến sĩ của Đội Điều tra tổng hợp - Công an thành phố Thái Nguyên vẫn luôn cố gắng hoàn thành tốt nhiệm vụ được các cấp lãnh đạo giao phó.

Gã "Sở Khanh" lừa đảo qua ZALO Nguyễn Quang Tiền tại cơ quan điều tra.

Trong năm vừa qua, đội đã triển khai thực hiện đầy đủ, kịp thời các chỉ thị, kế hoạch của cơ quan cấp trên để phòng ngừa, điều tra và xử lý tội phạm. Nói về việc phá án, Trung tá Long cho biết đơn vị cũng nhận được sự tin tưởng hết mực của quần chúng nhân dân trong việc giữ gìn an ninh trật tự, thành phố.

"Bởi lẽ, để nắm bắt rõ hơn được tình hình tội phạm, với lực lượng mỏng của đội thì không thể kiểm soát hết. Rất may người dân luôn phối hợp tốt với lực lượng Công an để chúng tôi có thể đảm bảo sự bình yên trong thành phố được tốt hơn...", Trung tá Long cho biết. Nhờ vào những cố gắng ấy của tập thể cán bộ chiến sĩ, cho đến nay dù tuổi đời của Đội Điều tra tổng hợp - Công an thành phố Thái Nguyên vẫn còn non trẻ nhưng đã được nhận 2 bằng khen của Giám đốc Công an tỉnh và có 6 bằng khen dành cho cá nhân của cán bộ trong đơn vị.

Trong năm 2015, với những thành tích đạt được, Đội Điều tra tổng hợp đạt danh hiệu Đơn vị quyết thắng - một phần thưởng cho sự tận tâm hết sức của những chiến sĩ đang ngày đêm giải quyết những vụ án, tạo dựng được niềm tin trong quần chúng nhân dân.